Sport jako element bezpieczeństwa społecznego
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 10.06.2024
Prawo i Bezpieczeństwo – Law & Security, 2024, 1(2)/2024, s. 171 - 198
https://doi.org/10.4467/29567610PIB.24.010.19846Autorzy
Sport jako element bezpieczeństwa społecznego
Artykuł ma na celu przedstawienie sportu jako czynnika niwelującego występowanie zagrożenia bezpieczeństwa społecznego. Od zawsze sport jest pojęciem wieloznacznym, o różnorakiej charakterystyce. Może również być przedstawiany w różnym kontekście jako zabawa, rozrywka, forma spędzania wolnego czasu albo w sposób profesjonalny, zawodowy wykonywany przez sportowców wyczynowych, u których uprawianie sportu jest źródłem stałego utrzymania, sposobem na życie, bowiem w tym aspekcie aktywność fizyczna powiązana jest z wykonywanym zawodem.
W niniejszym artykule zostanie przedstawiona problematyka wpływu sportu na ograniczanie agresji sportowców wyczynowych, poprzez pozytywne jej rozładowanie, będące działaniem antykryminogennym.
W ramach poruszanego zagadnienia w oparciu o ww. rozprawę doktorską, zostanie przedstawiona korelacja bezpieczeństwa społecznego a sportu, niwelującego agresję w celu eliminacji zjawisk kryminogennych.
Potrzeba bezpieczeństwa jest fundamentalnym, naturalnym pragnieniem każdego człowieka. Brak przekonania o bezpieczeństwie wyraża się poprzez uczucie zagrożenia oraz stwarza niepokój. Sport jest jednym z fundamentalnych instrumentów jednoczenia ludzi, uczenia obowiązkowości, przestrzegania zasad postępowania, wartości, jednocześnie wpływając pozytywnie na kształtowanie charakteru ludzkiego, zapewniając a może nawet strzegąc przed demoralizacją społeczną – wypełniając rolę redukcji zagrożenia braku poczucia bezpieczeństwa społecznego.
Na zakończenie artykułu wskazane zostały wnioski, dotyczące podjętej problematyki.
Brzezińska A., Kofta M., Stabilność obrazu własnej osoby odporność na stres i lęk przedegzaminacyjny, Warszawa 1973, PWN.
Brzeziński M., Bezpieczeństwo społeczne, jako rodzaj bezpieczeństwa. Ustalenia wprowadzające, [w:] Skrabacz A., Sulowski S. (red.), Bezpieczeństwo społeczne. Pojęcie. Uwarunkowania. Wyzwania, Warszawa 2012, Dom Wydawniczy Elipsa
Coopersmith S., The Antecedents of Self-esteem, San Francisco 1967, W. N. Freeman.
Dąbrowska M., Wpływ uprawiania sportu na funkcjonowanie mechanizmu poznawczo-motywacyjnego u dzieci, 1986, „Wychowanie Fizyczne i Sport” nr 1
Doliński D., Orientacja defensywna, Warszawa 1993, Wydawnictwo Instytutu Psychologii Pan.
Dołowicz B., Sankowski T., Badania nad współzależnością pomiędzy poziomem samooceny a wiekiem, stażem i klasą sportową lekkoatletów, [w:] T. Rychta (red.), Sport a wszechstronny rozwój osobowości człowieka, Warszawa 1983, Wydawnictwo AWF.
Drwal R. Ł., Poczucie kontroli jako wymiar osobowości R podstawy teoretyczne, techniki badawcze i wyniki badań, [w:] L. Wołoszynowa (red.), Materiały do nauczania psychologii, Ossolineum, Wrocław 1980.
Eliasz A., Aktywność (reaktywna i sprawcza) a wybór sytuacji o różnym stopniu stymulacji, [w:] J. Strelau (red.), Rola cech temperamentalnych w działaniu, Wrocław WSiP, Wrocław 1974.
Garstka K., Wpływ uprawiania gimnastyki rekreacyjnej przez kobiety w średnim wieku na percepcję obrazu własnego ciała. „Wychowanie Fizyczne i Sport” nr 4., 2000.
Gray J. A., Pavlov’s typology, Pergamon Press, Oxford Frankfurt 1964.
Hilgard E. R., Wprowadzenie do psychologii, Warszawa 1976.
Hines S., Groves D. L., Sports competition and its influence on self-esteem development, „Adolescence” Vol. 24, 1989.
Itrich-Drabarek J. (2012), Rola państwa w tworzeniu bezpieczeństwa społecznego Polaków, [w:] Skrabacz A., Sulowski S. (red.) Bezpieczeństwo społeczne. Pojęcie. Uwarunkowania. Wyzwania, Kraków, Dom Wydawniczy Elipsa
Iso-Ahola S., (1977), Effects of team outcome on children’s self-perception: Little League baseball. „Scandinavian Journal of Psychology” vol. 18.
Jacobsen B., Invitation to existential psychology, Chichester 2007: West Sussex, John Wiley & Sons za B. Pilecka, (2014), Poczucie szczęścia a tendencje autodestrukcyjne, [w:] Z. B. Gaś (red.), Młodzież w poszukiwaniu szczęścia, Lublin 2014, Innovatio Press Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii I Innowacji.
Jedlewski S., Nieletni w zakładzie poprawczym, Warszawa 1962, Wiedza Powszechna
Kasprzak S., Odrębność, wolność i bogactwo kultur świata wobec tworzenia jednolitej europejskiej edukacyjnej przestrzeni, [w:] S. Bębas, E. Kielska (red.), Tradycja i współczesne nurty w opiece, wychowaniu i resocjalizacji w Europie, Radom 2014.
Kłodecka-Różalska J., Radzimy sobie ze stresem, Biblioteka Trenera, COS, Warszawa 1998.
Kłodecka-Różalska J., Psychologowie w programach przygotowań olimpijskich „Atlanta 1996 – Sydney 2000”, [w:] M. Krawczyński (red.), Sport psychologia zdrowie, Warszawa-Gdańsk 1999.
Kocowski T., (1964), Rozwiązywanie zadań przy różnych poziomach lęku, „Psychologia Wychowawcza” nr 3.
Kowal T., Profilaktyka narkomanii w środowisku szkolnym, [w:] Kozioł K., Matusiak R., Sigda K. (red.) Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży. Problemy wychowawcze, uzależnienia, Lublin–Tarnów 2016.
Korzeniowski L. F., Podstawy nauk o bezpieczeństwie. Zarządzanie bezpieczeństwem, Warszawa 2012, Difin.
Koziej S., Bezpieczeństwo: istota, podstawowe kategorie i historyczna ewolucja, „Bezpieczeństwo narodowe, 2011.
Krajewski W., Rozprawa doktorska, Kryminologiczna ocena postaw agresywnych sportowców wyczynowych, przygotowana pod kierunkiem prof. zw. dr hab. dr h.c. Brunona Hołysta, Warszawa 2022.
Kratochvil S., Psychoterapia, PWN, Warszawa 1974.
Kruczkowski K., Lipowski M., Dancewicz T., Samoocena a poziom sprawności fizycznej ogólnej zawodników gimnastyki sportowej, „Trening” nr 2–3, Gdańsk 1999,
Leary M., Wywieranie wrażenia na innych, Gdańsk 1999, Wydawnictwo Psychologiczne.
Lewicki A. (red.), Psychologia kliniczna, Warszawa 1969.
Marczak J., Współczesne pojęcie i zakres bezpieczeństwa narodowego, [w:] Marczak J., Jakubczak R., Flis J. (red.) Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, Bellona, Warszawa 2006.
Maslow A. H., Motywacja i osobowość, Warszawa 1990, PWN.
Miedwiediew W. W., Rodionow A. W., Chudadow N. A., Doznania psychiczne w działalności sportowej, [w:] Psychologia i współczesny sport, Warszawa 1976, PWN.
Miller R., Effects of sports instruction on children’s self-concept, Perceptual and Motor Skills, 1989.
Miluska J., Kulturowe uwarunkowania agresji i przemocy, [w:] Binczycka-Anholcer M., Przemoc i agresja jako problem zdrowia publicznego, Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej, Warszawa 2005.
Niebrzydowski L., (1995), Psychologia wychowawcza i społeczna, Zielona Góra 1995, Wydawnictwo WSP.
Niebylicyn W. D., Fundamental properties of the human nervous system, New York 1972.
Oleszkiewicz-Zsurzs Z., Zapotrzebowanie na stymulację a preferencje do wyboru zawodu, „Przegląd Psychologiczny” nr 2. 1986.
Pierzchała K., Człowiek a patologie społeczne, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek. 2009.
Pejś E., Koncepcje wychowania zapobiegające zachowaniom ryzykownym wśród młodzieży, [w:] Kozioł K., Matusiak R., Sigda K. (red.), Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży. Problemy wychowawcze, uzależnienia, Lublin–Tarnów 2016, Regis
Reykowski J., (1970), Obraz własnej osoby jako mechanizm regulujący postępowanie, 1970, „Kwartalnik Pedagogiczny” nr 3.
Reykowski J., Eksperymentalna psychologia emocji, Warszawa 1974.
Richman Ch. L., Rehberg H., The development of self-esteem through the martial arts, 1986, „International Journal of Sport Psychology” Vol. 17.
Siek S., Twoja odpowiedź na stres, Wrocław 1988, Wydawnictwo Wrocławskie.
Siek S., Terelak J, Obciążenie stresem a lęk i obraz siebie u mężczyzn w wieku 45–50 lat, 1988, „Postępy Astronautyki” nr 1–2.
Silva J., Bernd E., Metoda Silvy w sporcie, Katowice 1997, Dom Wydawniczo-Księgarski KOS.
Skrabacz A., Bezpieczeństwo społeczne. Podstawy teoretyczne i praktyczne, Warszawa, 2012, Dom Wydawniczy Elipsa
Skorny Z., Aspiracje młodzieży oraz kierujące nimi prawidłowości, Wydawnictwo Wrocławskie, Wrocław1980.
Srokosz W., Problematyka zespołu sportowego w literaturze fachowej, Kraków 1975, Roczniki Naukowe AWF, tom 13.
Starosta W., Dębczyńska J., Kos H., Radzińska M., O trafności samooceny zawodnika w doskonaleniu techniki sportowej, „Wychowanie Fizyczne i Sport” nr 2. Gdańsk 2000.
Strelau J., Temperament, osobowość, działanie, Wydawnictwo Psychologiczne, Warszawa 1985.
Strelau J., Psychologiczne różnice indywidualne i wynikające stąd konsekwencje społeczne, „Czasopismo Psychologiczne” nr 1., 1996.
Strelau J., Psychologia temperamentu, Warszawa 1998, PWN.
Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice, Wydawnictwo Śląsk 2010.
Tabaczyńska A., Tendencje do dominacji i submisji, poziom aspiracji i samoocena a efektywność gry w piłkę siatkową. Praca magisterska (maszynopis), AWF, Poznań 1983.
Talejko E., Od czego zależy samopoczucie pracownika i jego psychiczna zdolność do pracy, IW CRZZ, Warszawa 1977.
Tsirigotis K., W. Gruszczyński, K. Florkowska, Profilaktyka agresji i przemocy w środowisku młodzieży,[w:] Binczycka-Anholcer M., Przemoc i agresja jako problem zdrowia publicznego, Polskie Towarzystwo Higieny Psychologicznej, Warszawa 2005.
Tyszkowa M., Odporność psychiczna jako współczynnik sukcesu w sporcie i możliwości jej kształtowania, [w:] Emocje w sytuacjach startowych, AWF, Poznań 1978
Urban B., Agresja młodzieży i odrzucenie rówieśnicze, Warszawa 2012, PWN.
Wielochowski M., Osobowość a efektywność wykonania zadania ruchowego, „Wychowanie Fizyczne i Sport” nr 3–4., 1984.
Wjatkin B. A., Rol tiempieramienta w sportiwnoj diejatielnosti. Fizkultura i Sport, Moskwa 1978.
Wysocki J., Samoocena i poziom aspiracji uczniów uprawiających i nieuprawiających sport, Praca magisterska (maszynopis), AWF, Poznań 1993.
Informacje: Prawo i Bezpieczeństwo – Law & Security, 2024, 1(2)/2024, s. 171 - 198
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Menadżerska Akademia Nauk Stosowanych w Warszawie
Polska
Publikacja: 10.06.2024
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-SA
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
Polski