FAQ

Typy męczenników i wzory męczeństwa w szyickim islamie

Data publikacji: 21.12.2018

Kultura Słowian, 2018, Tom XIV, s. 37 - 56

https://doi.org/10.4467/25439561KSR.18.002.9360

Autorzy

Małgorzata Abassy
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-9294-6156 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Typy męczenników i wzory męczeństwa w szyickim islamie

Abstrakt

Celem rozważań w niniejszym artykule jest przedstawienie wybranych przykładów męczenników w szyickim islamie na tle przemian kulturowo-społecznych współczesnego Iranu. Idea szahadat jest jednym z najbardziej żywotnych wzorów kulturowych, aktywizujących się szczególnie w czasach uznanych przez muzułmanów za opresyjne wobec  wyznawców islamu. Połączenie koncepcji męczeństwa z ważnymi dla szyickiego islamu pojęciami zolm (przemoc) i adalat (sprawiedliwość) generuje nowe treści słowa dżihad (walka). W artykule został omówiony podstawowy paradygmat: bitwa pod Kerbelą, a następnie – jego współczesne realizacje: w czasie dwóch rewolucji: konstytucyjnej  (1905-1911) oraz islamskiej (1979) Wykazano, że to właśnie w atmosferze rewolucyjnego wrzenia, gdy społeczeństwo staje w obliczu krwawych aktów przemocy, ożywają wzory męczeństwa.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Aghaie K.S., The Martyrs of Karbala: Shi’i Symbols and Rituals in Modern Iran, University of Washington Press, Seattle and London, 2004.

Al-e Ahmad J., Qarbzadegi [Occidentosis: A Plague From the West], Teheran, 1341 (1963).

Algar H., Religious Forces in Eighteenth and Nineteenth Century Iran, [in:] P. Avery, G. Hambly, Ch. Melville (Eds.), The Cambridge History of Iran, t. 7, Cambridge, Cambridge University Press, 1991.

Ali-zade A., Islamskij jenciklopedicheskij slovar’ [Encyclopedic Dictionary of Islam], Moskwa, Izdatel’stvo: “Ansar”, 2007, Available at: http://web.archive.org/web/20111001003120/http://slovar-islam.ru/books/sh.html#Shahid11 [accessed: 25.05.2018].

Aminpur Q., Gazine-je esze’er [Selected Poems], Teheran, 1378 (1999).

Bielawski J. (transl.), Koran [Qur’an], Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986.

Bielawski J., Tłumaczenie znaczenia Świętego Koranu [Translation of Holy Qur’an], Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, Available at: http://www.planetaislam.com/koran_bielawski.html [accessed: 10.05.2018].

Bozorg-e Tehrani, Mirza-je Szirazi [Mirza-e Shirazi], Teheran, 1362 (1983).

Canetti E., Crowds and Power, New York, The Crossroad Publishing Company, 1984.

Chelkovsky P., Ta’ziyeh: ritual and drama in Iran, New York, University Press and Soroush Press, 1979.

Cook D., Martyrdom in Islam, Cambridge, Cambridge University Press, 2007.

Danecki J., Podstawowe wiadomości o islamie [Basic Knowledge of Islam], t. 1-2, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie “Dialog”, 1998.

Fazlallah N., So’al az Shejkh Shahid dar bare-ye movafeqat-e avvaliye va mokhalefat-e sanaviye-ye u ba mashrutiyat va dalayel-e shar’i-ye an va paseh-e Sheykh Shahid [Questions to Sheykh Shahid About His Initial Support and Subsequent Rejection of Constitutionalism Against Shari’a, and the Answer of Sheykh Shahid], [in:] idem, Resa’el, elamiye-ha, maktubat, ... va ruzname-ye Sheykh Shahid Fazlallah Nuri [Articles, Speeches, Sermons and… newspapers of Sheykh Shahid Fazlallah Nuri], M. Torkman (Ed.), Teheran, 1362 (1983).

Fischer M.M.F., Iran. From Religious Dispute to Revolution, Wisconsin, The University of Wisconsin Press, 2003.

Ganji M., Defying the Iranian Revolution: from a Minister to the Shah, to a Leader of Resistance, London, Praeger Publishers, 2002.

Garmorudi M.A., Dastchin. Gozide-ye haft majmu’e-ye she’er [Anthology. Selection  from Seven Books of Poetry], Teheran, 1368 (1989).

Gricanov A.A., Sinilo G.V. (Eds.), Jenciklopedija [Encyclopaedia], Minsk, Interpresservis, 2007.

Keddie N., Współczesny Iran. Źródła i konsekwencje rewolucji [Modern Iran. Roots and Results of Revolution], transl. I. Nowicka, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007.

Kjazimov M., Persidskaja pojezja konca XIX veka [Persian Poetry at the End of the 19th Century], Baku 2005, Available at: http://www.ebooks.azlibnet.az/book/HC BOW ku7.pdf [accessed: 03.10.2018].

Kljashtorina V., «Shagi tihoj vody». Dve volny vesternizacii v persidskoj poezii XX veka [“Steps of Silent Water”. Two Waves of Westernization in Persian Poetry of the 20th Century], “Nezavisimyj filologicheskij zhurnal”, no. 2, Moskva 2003,

Available at: http://magazines.russ.ru/nlo/2003/62/kliash-pr.html [accessed: 30.05.2018].

Kohlberg E., Shahid, [in:] P. Bearman, T. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs (Eds.), Encyclopedia of Islam, Leiden, The Netherlands, Brill, 1997, vol. 9, pp. 203-207.

Mo’ameni B., Din va doulat dar asr-e mashrutiyat [Religion and the State in the Period of Constitutional Revolution], Sztokholm 1998.

Nazem al-Eslam Kermani, Tarikh-e bidari-ye Iran (History of Awakening Iran), Teheran 1362 (1983).

Raven W., Martyrs, [in:] J.D. McAuliffe (Ed.), Encyclopedia of the Qur’an, Leiden, The Netherlands, BRILL , 2003.

Rubinchik Ju. A. (Ed.), Persidsko-russkij slovar’ [Persian-Russian Dictionary], Moskva, Izdatel’stvo “Sovetskaja Jenciklopedija”, 1970, Vol. 1-2.

Shariati A., Martyrdom: Arise and Bear Witness, Available at: https://www.al-islam.org/printpdf/book/export/html/9817 [accessed: 10.05.2018].

Shariati A., Taleqani M., Mutahhari M., Jihad and Shahadat. Struggle and Martyrdom in Islam, Islamic Publications International, b.m. 2005.

Surdykowska S., Idea ‘szahadatu’ w kulturze Iranu [Idea of ‘Shahadat’ in the Culture of Iran], Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2006.

Wilferd M., Calmard J., Chelkowski P., Hosayn ibn Ali, [in:] E. Yarshater (Ed.), Encyclopaedia Iranica, London 2004, vol. 12, pp. 493-506, Available at: http://www.iranicaonline.org/ [accessed: 03.10.2018].

Zotov V., Ideologija islamskogo rezhima [Ideology of Islamic Regime], [in:] Iranska revoljucija 1978-1979. Prichiny i uroki [Iranian Revolution 1978-1979. Reasons and Lessons], Moskva, Izdatel’stvo “Nauka”, 1989.

Informacje

Informacje: Kultura Słowian, 2018, Tom XIV, s. 37 - 56

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Typy męczenników i wzory męczeństwa w szyickim islamie

Angielski:

Types of martyrs and patterns of martyrdom in the Shi’ite Islam

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-9294-6156

Małgorzata Abassy
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-9294-6156 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 21.12.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Małgorzata Abassy (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 2185

Liczba pobrań: 3478

<p> Typy męczenników i wzory męczeństwa w szyickim islamie</p>