%0 Journal Article
%T Typy męczenników i wzory męczeństwa w szyickim islamie
%A Abassy, Małgorzata
%J Kultura Słowian
%V 2018
%R 10.4467/25439561KSR.18.002.9360
%N Tom XIV
%P 37-56
%K kultura, męczeństwo, islam, Iran
%@ 2451-4985
%D 2018
%U https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/typy-meczennikow-i-wzory-meczenstwa-w-szyickim-islamie
%X Celem rozważań w niniejszym artykule jest przedstawienie wybranych przykładów męczenników w szyickim islamie na tle przemian kulturowo-społecznych współczesnego Iranu. Idea szahadat jest jednym z najbardziej żywotnych wzorów kulturowych, aktywizujących się szczególnie w czasach uznanych przez muzułmanów za opresyjne wobec  wyznawców islamu. Połączenie koncepcji męczeństwa z ważnymi dla szyickiego islamu pojęciami zolm (przemoc) i adalat (sprawiedliwość) generuje nowe treści słowa dżihad (walka). W artykule został omówiony podstawowy paradygmat: bitwa pod Kerbelą, a następnie – jego współczesne realizacje: w czasie dwóch rewolucji: konstytucyjnej  (1905-1911) oraz islamskiej (1979) Wykazano, że to właśnie w atmosferze rewolucyjnego wrzenia, gdy społeczeństwo staje w obliczu krwawych aktów przemocy, ożywają wzory męczeństwa.