TY - JOUR TI - Typy męczenników i wzory męczeństwa w szyickim islamie AU - Abassy, Małgorzata TI - Typy męczenników i wzory męczeństwa w szyickim islamie AB - Celem rozważań w niniejszym artykule jest przedstawienie wybranych przykładów męczenników w szyickim islamie na tle przemian kulturowo-społecznych współczesnego Iranu. Idea szahadat jest jednym z najbardziej żywotnych wzorów kulturowych, aktywizujących się szczególnie w czasach uznanych przez muzułmanów za opresyjne wobec  wyznawców islamu. Połączenie koncepcji męczeństwa z ważnymi dla szyickiego islamu pojęciami zolm (przemoc) i adalat (sprawiedliwość) generuje nowe treści słowa dżihad (walka). W artykule został omówiony podstawowy paradygmat: bitwa pod Kerbelą, a następnie – jego współczesne realizacje: w czasie dwóch rewolucji: konstytucyjnej  (1905-1911) oraz islamskiej (1979) Wykazano, że to właśnie w atmosferze rewolucyjnego wrzenia, gdy społeczeństwo staje w obliczu krwawych aktów przemocy, ożywają wzory męczeństwa. VL - 2018 IS - Tom XIV PY - 2018 SN - 2451-4985 C1 - 2543-9561 SP - 37 EP - 56 DO - 10.4467/25439561KSR.18.002.9360 UR - https://ejournals.eu/czasopismo/kultura-slowian/artykul/typy-meczennikow-i-wzory-meczenstwa-w-szyickim-islamie KW - kultura KW - męczeństwo KW - islam KW - Iran