Z uwag do metodologii nauki prawa prywatnego: powoływanie łacińskich reguł i maksym na przykładzie nemo plus iuris
Wybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 2014
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 7 (2014), Tom 7, Zeszyt 1, s. 39-57
https://doi.org/10.4467/20844131KS.14.002.2243Autorzy
Z uwag do metodologii nauki prawa prywatnego: powoływanie łacińskich reguł i maksym na przykładzie nemo plus iuris
The use of principles in the legal practice, which are quite often expressed in Latin, is associated with various intentions. What is important is that they should be used, both in research and in the professional practice, in full awareness of their origin and context. The Latin maxims, legal maxims or rules emphasize the Roman origin of the European private law. One of such maxims is nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse haberet. Its original context was associated with inheritance law. The Justinian’s compilers endowed it with the value of a universal rule. The adage is associated above all with private law, although it was also made use of in the sphere of public law. It occurred in many different variations; in order to find its original wording, one has to consult the 17th Title in the 50th Book of Justinian’s Digest. In order to make good use of the maxims one has to take into consideration their wider context – the legal system at the time of Ulpian differed considerably from the one used during the Justinian’s era. Nemo plus iuris had also played a significant role in the law of obligations. In classical Roman law and in the times of empreror Justinian, the maxim was a rule of law and as such it allowed of no exceptions. For the correct interpretation and use of maxims it was also necessary to take under consideration the related maxims. In the case of nemo plus iuris such a maxim was nemo sibi ipsum causam possessionis mutare potest. The Latin legal maxim is often used in Polish legal discourse, although it is not directly expressed in statutory law.
K. Amielańczyk, O rzymskim pochodzeniu zasady „nemo plus iuris…” i jej aktualności we współczesnym prawie polskim [w:] W kręgu historii i współczesności polskiego prawa. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Arturowi Korobowiczowi, red. W. Witkowski, Lublin 2008.
K. Amielańczyk, Zastosowanie rzymskiej zasady „nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet” do oceny skuteczności zbycia nie istniejących udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością [w:] Materiały z konferencji „Polska lat dziewięćdziesiątych. Przemiany państwa i prawa”. Lublin–Kazimierz, 28–30 kwietnia 1997 r., red. M. Mozgawa, M. Nazar, J. Stelmasiak, T. Bojarski, Lublin 1997, t. 3.
K. Burczak, A. Dębiński, M. Jońca, Łacińskie sentencje i powiedzenia prawnicze, Warszawa 2007.
W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de Bérier, Warsztaty prawnicze. Prawo rzymskie, Kraków 2013.
W. Dajczak, T. Giaro, F. Longchamps de Bérier, Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2009.
O. Jurewicz, Słownik grecko-polski, t. 2, Warszawa 2001.
A. Kacprzak, J. Krzynówek, W. Wołodkiewicz, „Regulae iuris”. Łacińskie inskrypcje na kolumnach Sądu Najwyższego Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2001.
A. Kacprzak, Sprzedaż rzeczy kradzionej, „ZP UKSW”, 2002, z. 2.1.
M. Kordela, Stanowienie zasad prawa [w:] Abiit, non obiit. Księga poświęcona pamięci ks. prof. Antoniego Kościa SVD, red. A. Dębiński, P. Sitarz, T. Barankiewicz, J. Potrzeszcz, W. Staszewski, A. Szarek-Zwijacz, M. Wójcik, Lublin 2013.
W. Kowalski, Nabycie własności rzeczy ruchomej „a non domino” w prawie rzymskim i współczesne zmagania z problemem [w:] Consul est iuris et patriae defensor. Księga pamiątkowa dedykowana doktorowi Andrzejowi Kremerowi, red. F. Longchamps de Bérier, R. Sarkowicz, M. Szpunar, Warszawa 2012.
H.Kupiszewski, Prawo rzymskie a współczesność, Kraków 2013.
F. Longchamps de Bérier, O elastyczność prawa spadkowego, Warszawa 2006.
F. Longchamps de Bérier, Nadużycie prawa w świetle rzymskiego prawa prywatnego, wyd. 2, Wrocław 2007.
F. Longchamps de Bérier, „Audiatur et altera pars”. Szkic o brakującej kolumnie Pałacu Sprawiedliwości [w:] „Leges sapere”. Studia i prace dedykowane Januszowi Sondlowi w 50. rocznicę pracy naukowej, red. W. Uruszczak, P. Święcicka, A. Kremer, Kraków 2008.
O. Lenel, Palingensia iuris civilis, Lipsiae 1889, t. 2, szp. 720–723 Ulpianus 1193–1203.
O. Lenel, Das „Edictum perpetuum”. Ein Versuch zu seiner Wiederherstellung, Leipzig 1927.
C. Michalunio, „Dicta”. Zbiór łacińskich sentencji, przysłów, zwrotów, powiedzeń, Kraków 2005.
T. Palmirski, O różnych regułach dawnego prawa”. 17 tytuł 50 księgi Digestów. Tekst – tłumaczenie – komentarz, „Zeszyty Prawnicze UKSW” (dalej: ZP UKSW) 2006, z. 6.2.
R. Powell, Eviction in Roman and English Law [w:] Studies in the Roman Law of Sale Dedicated to the Memory of Francis de Zulueta, ed. D. Daube, Oxford 1959.
M. Safjan, Zasady prawa prywatnego [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo cywilne – część ogólna, t. 1, red. M. Safjan, Warszawa 2007.
F. Schulz, Principles of Roman Law, Oxford 1936.
F. Schulz, Classical Roman Law, Oxford1951.
Ch. -L. de Secondat, baron de La Brède et de Montesquieu, De l’esprit de lois, księga 6, r. 15, http://classiques.uqac.ca/classiques/montesquieu/de_esprit_des_lois/partie_1/esprit_des_lois_Livre_1.pdf.
P. Stein, Regulae iuris. From Juristic Rules to Legal Maxims, Edinburgh 1966.
J. Stelmach, B. Brożek,Sztuka negocjacji prawniczych, Warszawa 2011.
A. Stelmachowski, Nabycie i utrata własności [w:] System Prawa Prywatnego. Prawo rzeczowe, t. 3, red. T. Dybowski, Warszawa 2003.
W. Wołodkiewicz, Lex retro non agit [w:] Łacińskie paremie w europejskiej kulturze prawnej i orzecznictwie sądów polskich, red. W. Wołodkiewicz, J. Krzynówek, Warszawa 2001.
M. Zabłocka, Ustawa XII tablic. Rekonstrukcje doby renesansu, Warszawa 1998.
R. Zimmermann, The Law of Obligations. Roman Foundations of the Civilian Tradition, Oxford 1996.
F. Zoll, A. Szpunar, Prawo cywilne w zarysie, t. 2, Kraków 1947.
Codex Iustinianus, 7,59,1 (Karakalla w 211 r.): Confessos in iure pro iudicatis haberi placet.
Digesta, 1,16,4,6. Ulpian w ks. 1 „O urzędzie prokonsula”.
Digesta, 1,16,5. Papinian w ks. 1 „Zagadnień”.
Digesta, 1,16,6,1. Ulpian w ks. 1 „O urzędzie prokonsula”.
Digesta, 1,21,1,1. Papinian w ks. 1 „Zagadnień”.
Digesta, 1,21,5 pr. Paulus w ks. 18 „Komentarza do dzieł Plaucjusza”.
Digesta, 3,3,27,1. Ulpian w ks. 9 „Komentarza do edyktu”.
Digesta, 18,1,34,3. Paulus w ks. 34 „Komentarza do edyktu”.
Digesta, 41,1,20,1. Ulpian w ks. 29 „Komentarza do dzieła Sabinusa”.
Digesta, 41,1,9,3. Gajus w ks. 2 „Rzeczy codziennych”.
Digesta, 42,2,1. Paulus w ks. 56 „Komentarza do edyktu”.
Digesta, 42,2,3. Paulus w ks. 9 „Komentarza do dzieł Plaucjusza”.
Informacje: Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 7 (2014), Tom 7, Zeszyt 1, s. 39-57
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 2014
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 4064
Liczba pobrań: 4221