FAQ

Przepisy karne ustawy o prawie autorskim z 1926 roku. Historia powstania – charakterystyka ogólna. Art. 61 i jego znaczenie dla późniejszych regulacji

Data publikacji: 20.12.2018

Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 11 (2018), Tom 11, Zeszyt 4, s. 541 - 565

https://doi.org/10.4467/20844131KS.18.041.9483

Autorzy

Damian Szczepaniak
Uniwersytet Gdański
, Polska
https://orcid.org/0000-0003-1315-7448 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Przepisy karne ustawy o prawie autorskim z 1926 roku. Historia powstania – charakterystyka ogólna. Art. 61 i jego znaczenie dla późniejszych regulacji

Abstrakt

This article presents the issue of the penal law provisions concerning copyright protection in the act of 1926. Apart from outlining the history of the creation of the penal law provisions of this act and their general characteristics, particular attention has been placed on Article 61 and the interpretative problems resulting from this regulation as well as on the demonstration of its influence on Article 59, Section 2 of the Copyright Law of 1952, and on Article 115, Section 3 of the Copyright and Related Rights Law of 1994. The analysis of the penal provisions of the act of 1926 has shown that they were not based on any consistent theoretical concept analogous to the one that Fryderyk Zoll created in the context of civil law. Due to the broad and vague phrasing of Article 61 – the basic regulation which allows pressing penal charges in cases of copyright infringement – doubts have arisen concerning the object of penal protection, in particular, whether it refers only to the author’s economic rights or to moral rights as well. The problem is also related to the fact that despite the directives of the Penal Law Section of the Codification Commission, no catalogue of the types of copyright infringement requiring penal sanctions was formulated in the act. Willing to present the penal law regulation synthetically, and encompassing various kinds of copyright infringement similarly to the way civil law regulations were presented, the Codification Commission did not take the specific nature of penal law into sufficient consideration, which actually left it to the courts to decide whether a given type of interference in another person’s copyright was liable to penal sanction; that, in turn, was against the principle of nullum crimen sine lege certa. Moreover, questions concerning compliance with the principle of the determinacy of punishable acts arise while analysing the abovementioned penal provisions of further copyright laws. The problem was also considered by the Constitutional Tribunal, which examined the compatibility of Article 115, Section 3 of the Copyright Law of 1994 and Article 42, Section 1 of the Polish Constitution. This demonstrates that the problem of the scope of the penal liability object – raised by the Penal Law Section of the Codification Commission, seemingly marginalised during further works on the project, which resulted in the adoption of regulations not fulfilling the requirements of the guarantee function of penal law - has not been satisfactorily resolved to this day, despite the substantial efforts of the legislature undoubtedly visible in the act of 1994.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła

Ustawa z dnia 26 grudnia 1895 r. o prawie autorskim na dziełach literatury, sztuki i fotografii (Dz.U.P. 1895 Nr 197).

Ustawa z dnia 19 czerwca 1901 r. o prawie autorskim do utworów literackich i muzycznych (Dz.U.Rz. 1901 Nr 27).

Ustawa z dnia 29 marca 1926 r. o prawie autorskim (Dz.U. 1926 Nr 48, poz. 286).

Ustawa z dnia 22 marca 1935 r. o zmianie ustawy z dnia 29 marca 1926 r. o prawie autorskim (Dz.U. 1935 Nr 26, poz. 176).

Ustawa z dnia 10 lipca 1952 r. o prawie autorskim (Dz.U. 1952 Nr 34, poz. 234).

Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. 2018 poz. 1191 ze zm.).

Orzeczenie SN z 14 marca 1928 r., Kr. 474/27, OSP z 1928 r., poz. 493.

Orzeczenie SN z 6 czerwca 1928 r., K. 715/28, OSP z 1928 r., poz. 492.

Orzeczenie SN z 4 września 1928 r., Kr. 246/28, OSP z 1928, poz. 494.

Orzeczenie SN z 31 stycznia 1935 r., 1 K. 739/34, ZOSN IK z 1935 r., z. IX, poz. 373; OSP z 1936 r., poz. 85.

Wyrok SN z 22 marca 1938 r., 1 K. 1985/37, 1 K. 1985/37, ZOSN IK z 1938 r., z. XI, poz. 257.

Wyrok TK z 28 stycznia 2003 r., K 2/02, OTK-A 2003 nr 1, poz. 4.

Wyrok TK z 13 maja 2008 r., P 50/07, OTK-A 2008 nr 4, poz. 58.

Wyrok TK z 9 czerwca 2010 r., SK 52/08, OTK-A 2009 nr 5, poz. 50.

Wyrok TK z 19 lipca 2011 r., K 11/10, OTK-A 2011 nr 6 poz. 60.

Wyrok TK z 17 lutego 2015 r., K 15/13, OTK-A 2015 nr 2 poz. 16.

Gołąb S., Ustawa o prawie autorskim z dnia 29 marca 1926 r. z materiałami, Warszawa 1928.

Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Wydział Karny. Sekcja Prawa Karnego, t. I, z. 3, Warszawa 1922.

Krzymuski E., Projekt przepisów karnych dla ochrony prawa autorskiego, jako uzupełnienie Ustawy o prawie autorskim według projektu prof. Fryderyka Zolla, „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1921, nr 3–4.

Prawo autorskie w projekcie prof. Fryderyka Zolla członka Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczp. P., Kraków 1920.

Projekt ustawy o prawie autorskim opracowany przez Subkomitet Sekcji prawa cyw. Kom. Kod. Rzut oka na historię powstania tego projektu, „Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne” 1923, nr 1–6.

Stanowisko Marszałka Sejmu z 30 stycznia 2014 r., sygn. akt K 15/13, BAS-WPTK-961/13.

Stanowisko Prokuratora Generalnego z 22 sierpnia 2013 r., PG VIII TK 38/13.

Wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich z 11 kwietnia 2013 r., RPO-729135-II-13/ST.

Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, zebrali W. Dbałowski, J.J. Litauer, Warszawa 1922.

Literatura

Czarny-Drożdżejko E., Projektowane zmiany w przepisach karnych ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1999, z. 71: Własność intelektualna. Nowe problemy, nowe spojrzenie, red. J. Barta.

Ćwiąkalski Z. [w:]Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Warszawa 2011.

Gerecka-Żołyńska A., Wpływ nowych kodyfikacji karnych na ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1999, z. 2.

Gliściński K., Wszystkie prawa zastrzeżone. Historia sporów o autorskie prawa majątkowe, 1469–1928, Warszawa 2016.

Górnicki L., Rozwój idei praw autorskich: od starożytności do II wojny światowej, Wrocław 2013.

Górnicki L., Rozwój idei praw autorskich od początków do II wojny światowej, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2006, z. 3, s. 799–809.

Górnicki L., Prawo cywilne w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939, Wrocław 2000.

Górnicki L., Droitmoral w polskiej ustawie o prawie autorskim z 1926 roku, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2887, Prawo CCXCVIII, Wrocław 2006.

Górnicki L., „Droitmoral”, insbesonderenachdem Tode des Urhebers, im polnischen Urheberrechtsgesetzaus dem Jahre1926 [w:] A. Gulczyński (Hg.), Lebennachdem Tod. Rechtliche Probleme im Dualismus: Mensch -Rechtssubjekt, Graz 2010.

Grzybowski S.M., Orzecznictwo Sądów Polskich w zakresie prawa autorskiego, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1932, nr 28.

Kluza J., Sączek K., Odpowiedzialność za „Inne naruszenie cudzych praw autorskich lub praw pokrewnych” jako nieuzasadniona ochrona karna. Uwagi na tle wyroku Trybunału Konstytucyjnego K 15/13, „Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ” 2017, nr 9.

Kopff A., Fryderyka Zolla koncepcja praw do rzeczowych podobnych [w:] Fryderyk Zoll 1865–1948. Prawnik-Uczony-Kodyfikator, Polska Akademia Umiejętności, Wydział Historyczno-Filozoficzny, Prace prawnicze nr 6, red. A. Mączyński, Kraków 1994.

Lutwak A., Sprawa Boy-Beaupré w oświetleniu życiowo-prawnym. Przyczynek do zagadnienia stosunku ochrony cywilistycznej do karnej w prawie autorskim, „Głos Prawa” 1928, nr 9–12.

Makarewicz J., Lex Krzymuski, „Przegląd Prawa i Administracji” 1922.

Makarewicz J., Kodeks karny z komentarzem, Lwów 1935.

Makowski W., Prawo karne. Część ogólna. Wykład porównawczy prawa karnego austriackiego, niemieckiego i rosyjskiego obowiązującego w Polsce, Warszawa 1920.

Markiewicz J., Wykładnia kodeksu karnego, I Oryginalne metody, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1934, nr 10.

Markiewicz R., Sołtysiński S., Konstytucyjne aspekty praw autorskich (uwagi na marginesie dwóch orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego), „Państwo i Prawo” 2015, z. 12.

Mitteis L., Zur Kenntnis des literarisch-artistischen Urheber rechtsnach demӧsterreichischen Gesetzvom 26. December 1895[w:] Festschrift zum siebzigsten Geburtstag Sr. Excellenz Dr. Joseph Unger, Stuttgart 1898.

Mozgawa M., Radoniewicz J., Prawnokarne aspekty prawa autorskiego (analiza dogmatyczna i praktyka ścigania), Warszawa 2002.

Mozgawa M., Prawnokarne aspekty prawa autorskiego i praw pokrewnych [w:] System Prawa Karnego, t. 11: Szczególne dziedziny prawa karnego. Prawo karne wojskowe, skarbowe i pozakodeksowe, Warszawa 2017.

Polska ustawa o prawie autorskim i Konwencja berneńska z objaśnieniami prof. dr. Fryderyka Zolla, Warszawa 1926.

Popławski H., Przestępstwa naruszające prawo autorskie, „Problemy Praworządności” 1983, nr 11.

Raglewski J., Kilka uwag w kwestii ochrony własności intelektualnej z perspektywy prawnokarnej [w:] Aktualne wyzwania prawa własności intelektualnej i prawa konkurencji. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Michałowi duVallowi, red. J. Ożegalska-Trybalska, D. Kasprzycki, Warszawa 2015.

Raglewski J. [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne, red. D. Flisak, Warszawa 2015.

Rappaport E.S., Kodeks karny r. 1936 a nowa konstytucja polska, „Palestra” 1936, nr 5.

Ritterman S., Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków 1937.

Serda W., Wkład Fryderyka Zolla w rozwój prawa autorskiego, [w:] Fryderyk Zoll 1865–1948. Prawnik – Uczony – Kodyfikator, Polska Akademia Umiejętności, Wydział Historyczno-Filozoficzny, „Prace Prawnicze” nr 6, red. A. Mączyński, Kraków 1994.

Synteza prawa polskiego 1918–1939, red. T. Guz, J. Głuchowski, M.R. Pałubska, Warszawa 2013.

Wolter W., Problemy prawa karnego w ramach konstytucji kwietniowej, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 1937 (I półr.).

Wspomnienia Fryderyka Zolla (1865–1948), oprac. I. Homola-Skąpska, Kraków 2000.

Zbiór orzeczeń z zakresu prawa karnego materialnego wraz z komentarzami. Przestępstwa i inne formy naruszenia praw własności intelektualnej oraz przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, red. D. Kuberski, Kraków 2016.

Zoll A., Kodeks karny. Część ogólna, t. 1: Komentarz do art. 1–52, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2016.

Informacje

Informacje: Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 11 (2018), Tom 11, Zeszyt 4, s. 541 - 565

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Przepisy karne ustawy o prawie autorskim z 1926 roku. Historia powstania – charakterystyka ogólna. Art. 61 i jego znaczenie dla późniejszych regulacji
Angielski: The Penal Provisions of the Polish Copyright Law of 1926.  The History of Its Creation, Its General Characteristics, and Art. 61 and Its Significance for Further Regulations

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-1315-7448

Damian Szczepaniak
Uniwersytet Gdański
, Polska
https://orcid.org/0000-0003-1315-7448 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Gdański
Polska

Publikacja: 20.12.2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Damian Szczepaniak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski