Namiestnictwo galicyjskie (1867–1914). Organizacja i zadania

Andrzej  Dziadzio; Mateusz Mataniak

Namiestnictwo galicyjskie (1867–1914). Organizacja i zadania

Data publikacji: 29.06.2018

Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 11 (2018), Tom 11, Zeszyt 1, s. 137 - 167

https://doi.org/10.4467/20844131KS.18.007.8578

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Namiestnictwo galicyjskie (1867–1914). Organizacja i zadania

Abstrakt

The aim of this article is to present the framework and scope of activities of the Government of Galicia during the period of constitutional rule in Austria (1867–1914). The changes introduced then are shown on the background of the fundamental constitutional reforms, especially to be seen in the fluctuations between centralism and federalism. At first, attention is paid to adjusting the Galician administration to the requirements of the December Constitution (of December 21, 1867). Secondly, the tasks of the Governorship are outlined, among others, matters of political and police administration, denominations and education, commercial and industrial affairs, „national culture”, and construction. Moreover, separation of the decision-making process between the Governor, with his prerogatives, and the Council of the Governorship is considered, as well as the responsibility of the former for the manner of executing Government orders, e. g. in the field of the supervision of Governorship officials. Finally, the article examines how the responsibilities of all departments of the Governorship are also restored (nine from 1868, thirteen from 1890 and over thirty in 1914), along with the reforms carried out by Michał Bobrzyński from 1908 to 1914, in order to improve the functioning of the Galician administration.

Słowa kluczowe

namiestnik, namiestnictwo, rząd Galicji, Galicja, XIX wiek, Austro-Węgry, biurokracja

governor, governorship, Government of Galicia, Galicia, 19th century, Austria-Hungary, bureaucracy

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Źródła archiwalne (materiały archiwalne)

Archiwum Narodowe w Krakowie (Zamek Wawel), zespół „Teki Barwińskiego”, sygn. 29/674/10.

Centralnyj Derżawnyj Istorycznyj Archiv Ukrajiny u Lwowi, fond 146, opys 4, cn. 5206, 5207; fond 146, opys 6, cn. 4450.

Źródła wydane

Bobrzyński M., Z moich pamiętników, przygotował do druku, wstępem i przypisami opatrzył A.Galos, Wrocław–Kraków 1957.

„Powszechny Dziennik Praw Krajowych” za rok 1851,Lwów 1855, oddz. I, z. 19.

„Przekłady ustaw, rozporządzeń i obwieszczeń z Dziennika Praw Państwa dla Królestwa Galicji i Lodomerii” z 1867 r., z. I, 14.

„Reichs-Gesetz- und Regierungsblatt für das Kaiserthum Österreich”, nr 295/1849, 383/1850, 10/1853, 111/1854, 107/1860, 268/1860, 17/1867, 145/1867, 44/1868, 144/1868.

„Reichsgesetzblattfür die im Reichsrath vertretenen Königreiche und Länder” nr 109/1871.

Starzyński S., Kodeks prawa politycznego, czyli ustawy konstytucyjne 1848–1903, Lwów 1903.

Zbiór ustaw i rozporządzeń administracyjnych, red. J.Piwocki, t. I, Lwów 1899.

Opracowania

Demel J., Stosunki gospodarcze i społeczne Krakowa (1853–1866), Wrocław–Kraków 1958.

Der österreichische Neoabsolutismus als Verfassungs- und Verwaltungsproblem. Diskussionen über einen strittigen Epochenbegriff, wyd. H.H.Brandt, Böhlau Verlag 2014.

Dziadzio A., Austria wobec Galicji i Czech w dobie przemian ustrojowych monarchii habsburskiej (1861–1871), „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1998, t. L, z. 1.

Grodziski S., Sejm Krajowy Galicyjski 1861–1914, t. 1–2, Warszawa 1993.

Grzybowski K., Galicja 1848–1914. Historia ustroju politycznego na tle historii ustroju Austrii, Kraków–Wrocław–Warszawa 1959.

Heindl W., Josephinische Mandarine. Bürokartie und Beamte in Ősterreich. Band 2: 1848–1914, Böhlau Verlag 2013.

Judson P.M., Imperium Habsburgów. Wspólnota narodów, Warszawa 2017.

Kotliński J., Kotliński T.J., Sądownictwo powszechne w Galicji w latach 1855–1918, Jarosław 2016.

Małecki M., Wydział Krajowy Sejmu Galicyjskiego. Geneza, struktura i zakres kompetencji, następstwo prawne, Kraków 2014.

Płaza S., Starostwa galicyjskie 1868–1918,„Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1982, z. 97.

Seiderer G., Oesterreichs Neugestaltung. Verfassungspolitik und Verwaltungsreform im österreichichen Neoabsolutismus unter Alexander Bach 1849–1859, Verlag der Ősterreichischen Akademie der Wissenschaft,Wien 2015.

Sroka Ł.T., Rada Miejska we Lwowie w okresie autonomii galicyjskiej 1870–1914. Studium o elicie władzy, Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Kraków 2012.

Vushko I., The Politics of Cultural Retreat. Imperial Bureaucracy in Austrian Galicia 1772–1867, Yale University 2015.