22. Pułk Ułanów Podkarpackich oczami ułana Józefa Puchały w latach 1924–1925

Maciej Łyszczarz

22. Pułk Ułanów Podkarpackich oczami ułana Józefa Puchały w latach 1924–1925

Data publikacji: 25.11.2024

Krakowski Rocznik Archiwalny, 2023, XXIX, s. 123 - 147

https://doi.org/10.4467/12332135KRA.23.005.18613

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

22. Pułk Ułanów Podkarpackich oczami ułana Józefa Puchały w latach 1924–1925

Abstrakt

Publikowany tekst wspomnień Józefa Puchały (1902–1983), zaangażowanego społecznika, a także ludowego artysty i malarza, dotyczy jego służby w 22. Pułku Ułanów Podkarpackich w latach 1924–1925. Autor opisuje w nich, jak wyglądało życie ułana, zarówno w koszarach, jak i podczas manewrów, dając tym samym wgląd w inną – niż znane dotychczas z relacji oficerskich – perspektywę służby wojskowej. Rękopis wspomnień został również okraszony rysunkami, których kilka jest reprodukowanych jako materiał ilustracyjny do niniejszego tekstu, prezentującymi m.in. niektórych oficerów i podoficerów 22. pułku ułanów, z którymi zetknął się w czasie swojej służby Puchała. Oprócz osobistych relacji Autor postarał się również o wyjaśnienie organizacji pułku kawalerii z lat 20., a także scharakteryzował swoich przełożonych.

The published memoirs of Józef Puchała (1902–1983), a committed social worker, as well as folk artist and painter, concern his service in the 22nd Carpathian Lancer Regiment in the years 1924–1925. In them, the author describes the life of a cavalryman, both in the barracks and during manoeuvres, thus providing an insight into a different perspective of military service than that previously known from officers’ accounts. The manuscript of memoirs was also adorned with drawings, with some reproduced as illustrative material for this text, presenting, among others, officers and non-commissioned officers of the 22nd Cavalry Regiment that Puchała met during his service. In addition to personal relationships, the author tried to explain the organization of a cavalry regiment from the 1920s, and also described his superiors.

Słowa kluczowe

22. Pułk Ułanów Podkarpackich, kawaleria, wspomnienia, dwudziestolecie międzywojenne

22nd Carpathian Lancer Regiment, cavalry, memoirs, the interwar period

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Źródła rękopiśmienne

Pamiętnik Józefa Puchały – ze zbiorów Wojciecha Łyszczarza.

Źródła drukowane

Rocznik oficerski 1924, Warszawa 1924.

Rocznik oficerski 1928, Warszawa 1928.

Rocznik oficerski 1932, Warszawa 1932.

Opracowania

22 Pułk Ułanów Podkarpackich. Red. Krzysztof Mijakowski, Paweł Rozdżestwieński. Warszawa: Edipress Polska, 2012.

Bania Zbigniew: Pałac w Podhorcach. „Rocznik Historii Sztuki” 1981 (13), s. 97–170.

Bugajski Julian: Wojenna Szkoła Sztabu Generalnego – pierwsza wyższa uczelnia wojskowa II Rzeczypospolitej. „Wojskowy Przegląd Historyczny” nr 1 (41) z 1967, s. 209–210.

Czarnocki Zygmunt, Czubryt-Borkowski Czesław: Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa – lata wojny 1939–1945. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa. Wydanie 4 rozszerzone i uzupełnione. Warszawa: Sport i Turystyka, 1988.

Dybek Elżbieta: Lokacje na prawie niemieckim w okolicach Radymna do 1434 roku.

W: Skołoszów moja mała Ojczyzna. Red. Bogusław Januszko, Barbara Hałas. Łańcut 2007, s. 7–38.

Fołta Władysław: Życie z własnego nadania. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1987.

Gietkowski Mirosław: Artyleria konna Wojska Polskiego 1928–1939. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002.

Ihtanowicz Ireneusz: Projekt instrukcji wydawniczej dla źródeł historycznych XIX i początku XX w. „Studia Źródłoznawcze” 1962, t. 7, s. 99–124.

Kościów Zbigniew: Brody. Przypomnienie kresowego miasta. Opole: Wojewódzka Biblioteka Publiczna, 1993.

Laudyn Władysław: Zarys historji wojennej 22-go pułku Ułanów Podkarpackich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929.

Leżeński Cezary, Kukawski Lesław: O kawalerii polskiej XX wieku. Wrocław: Ossolineum, 1991.

Mierzwiński Zbigniew: Generałowie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Polonia, 1990.

Nowiński Marian: Wrzesień i kwiecień generała Prusa-Więckowskiego. W: Ludzie z dróg bojowej chwały. Warszawa 1982, s. 170–184.

Rąkowski Grzegorz: Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Cz. 2: Podole. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006.

Rąkowski Grzegorz: Ziemia Lwowska. Przewodnik krajoznawczo-turystyczny po Ukrainie Zachodniej, cz. 3. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007.

Roszkowski Wojciech: Lista największych właścicieli ziemskich w Polsce w 1922 r. „Przegląd Historyczny” 1983, t. 74, nr 2, s. 281–299.

Rybka Ryszard, Stepan Kamil: Rocznik oficerski 1939: stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2006.

Sawrymowicz Eugeniusz: Piękne miasto rodzinne. „Polonistyka: czasopismo dla nauczycieli” 1959, nr 6 (67), s. 1–69.

Solarzowa Zofia: Pamiętnik mój. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1985.

Tym Juliusz S.: Kawaleria w operacji i walce. Koncepcje użycia i wyszkolenie kawalerii samodzielnej Wojska Polskiego w latach 1921–1939. Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2006.

Wojciechowski Jerzy S.: Manewry kawalerii w 1925 roku na Wołyniu. „Niepodległość i Pamięć”2009, 16/1 (29), s. 123–129.

Wydawnictwa elektroniczne

Biogramy polskich olimpijczyków na stronie Polskiego Komitetu Olimpijskiego, https://olimpijski.pl (odczyt: 31.03.2023).

https://etnomuzeum.eu/zbiory/-362 (odczyt 31.03.2023).

https://sztetl.org.pl/pl/slownik/malopolski-zwiazek-mlodziezy (odczyt: 31.03.2023).

http://www.ulan-wolynski.org.pl/history.html (odczyt: 31.03.2023).

Informacje

Informacje: Krakowski Rocznik Archiwalny, 2023, XXIX, s. 123 - 147

DOI: https://doi.org/10.4467/12332135KRA.23.005.18613

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

22. Pułk Ułanów Podkarpackich oczami ułana Józefa Puchały w latach 1924–1925

Angielski: The 22nd Carpathian Lancer Regiment in 1924–1925 through the eyes of cavalryman Józef Puchała

Autorzy

Maciej Łyszczarz

https://orcid.org/0000-0002-7130-7742

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Polska

Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie

Publikacja: 25.11.2024

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY

Udział procentowy autorów:

Maciej Łyszczarz (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Maciej Łyszczarz – historyk archiwista, zastępca dyrektora Archiwum Nauki PAN i PAU w Krakowie, doktorant Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie w dyscyplinie historia; zainteresowania badawcze: archiwistyka, biografistyka, historia nauki; e-mail: maciej.lyszczarz@archiwumnauki.pan.pl.

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 23

Liczba pobrań: 11

<div>22. Pułk Ułanów Podkarpackich oczami ułana Józefa Puchały w latach 1924–1925</div>

Pobierz xml