Piosenka i rytmy nowoczesności. Nad Sekwaną i nad Wisłą
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPiosenka i rytmy nowoczesności. Nad Sekwaną i nad Wisłą
Data publikacji: 10.2023
Konteksty Kultury, 2023, Tom 20 zeszyt 2, s. 114 - 127
https://doi.org/10.4467/23531991KK.23.013.18353Autorzy
Piosenka i rytmy nowoczesności. Nad Sekwaną i nad Wisłą
Artykuł przypomina sylwetki i strategie pierwszych dziewiętnastowiecznych twórców nowoczesnej piosenki: Pierre’a-Jeana de Béranger i Sotera Antoniego Rozbickiego. Obaj, choć w innych warunkach politycznych i innych kontekstach kultury (francuskiej i polskiej), tworzyli utwory dla społeczności miejskiej czasu przemian modernizacyjnych. Społeczne funkcjonowanie tych piosenek i ich losy to ważne lustro procesów związanych z nowoczesnością: z kształtowaniem się nowych typów odbiorców, a także z ustalaniem się statusu autora i wykonawcy własnych piosenek jako niezależnego obserwatora i komentatora rzeczywistości.
Balcerzan E., Popularność piosenki – niepopularność poezji, „Poezja” 1970, nr 4.
Baudelaire Ch., Salon 1846 [w:] tegoż, Rozmaitości estetyczne, wstęp i tłum. J. Guze, komentarz i przypisy C. Pichois w tłum. J.M. Kłoczowskiego, Gdańsk 2000.
Béranger J.P. de, Preface de l’auteur [w:] tegoż, OEuvres completes de Beranger, t. 1, Paris 1839, s. I–XXVIII, cyt. za: https://fr.wikisource.org/wiki Beranger/Preface_de_1833, dostęp: 6.02.2023.
Béranger J.P., Piosenki, tłum. M. Rodoć, wyd. II, Lwów 1882.
Brochon P., Introduction [w:] Beranger et son temps, wstęp i oprac. P. Brochon, Paris 1956.
Csáky M., Operetka wiedeńska, jej ideologia i funkcje, tłum. M. Brylińska, K. Sadkowska, M. Chmurski, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2013, nr 1–2.
Darrivlat P., La Muse du peuple. Chansons politique et sociales en France 1815–1871, Rennes 2011.
Dufrat J., Kobiety w Legionach i kobiety związane z ideą Legionów [w:] Legenda Legionów. Opowieść o Legionach oraz ludziach Józefa Piłsudskiego, Warszawa 2008.
Dunin J., [hasło:] Rozbicki Soter Antoni [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXII/2, Wrocław–Warszawa–Kraków 1990.
Fox D., „A ja sobie śpiewam, a ja sobie gram…”. Piosenka jako forma rytualizacji codzienności [w:] Etyka i estetyka słowa w piosence, red. K. Gajda, M. Chrząstowska, Poznań 2019.
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość: „ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, Warszawa 2002.
Hansen M.B., Masowe wytwarzanie doświadczenia zmysłowego. Klasyczne kino hollywoodzkie jako modernizm wernakularny [w:] Rekonfiguracje modernizmu. Nowoczesność i kultura popularna, red. T. Majewski, Warszawa 2009.
Jacono J.-M., Musique populaires modernes et heritages des troubadours [w:] Modernites des Troubadours, red. E. Burle Errecade, M. Gally, F. Manzari, Aix-en-Provence 2018.
Kracauer S., Jacques Offenbach i Paryż jego czasów, tłum. A. Sąpoliński, Warszawa 1992.
Leterrier S.A., Beranger. Des chansons pour un peuple citoyen, Riennes 2013.
Lorentowicz J., Piotr Jan de Beranger [w:] P.J. de Béranger, Wybór przekładów polskich, układ W. Nawrocki, słowo wstępne J. Lorentowicz, Warszawa [1920].
Paczoska E., Latarnia czarnoksięska czyli dziewiętnastowieczności i nowoczesność [w:] tejże, Prawdziwy koniec XIX wieku. Śladami nowoczesności, Warszawa 2010.
Paszkowicz W., Inspiracje, interakcje i asocjacje: o pewnych powiązaniach twórczości Włodzimierza Wysockiego ze światem francusko-, angielsko- i niemieckojęzycznym poezji, teatru i muzyki pop, „Tekstualia” 2018, nr 2, s. 103.
Szymanowski W., Literaci minores i amatorowie literatury, „Kronika Wiadomości Krajowych i Zagranicznych” 1856, nr 189.
Tuwim J., Pegaz dęba, czyli panopticum poetyckie, Warszawa 1950.
Życie i sprawy Sotera Rozmiar Rozbickiego, ulubionego trubadura Warszawy i Obywateli Jarmarkowych, obdarzonego mianem króla grafomanów polskich, który sam zwał się Pacjentem Filozofii, nieporównanego autora bajek i piosenek / które poznał i zgłębił Julian Tuwim; teraz na nowo ku nauce, rozrywce przypomniał Janusz Dunin; il. skompilował Ryszard Kuba Grzybowski, Łódź 1980.
Informacje: Konteksty Kultury, 2023, Tom 20 zeszyt 2, s. 114 - 127
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Piosenka i rytmy nowoczesności. Nad Sekwaną i nad Wisłą
Song and the Rhythms of Modernity at the Seine and Vistula Rivers
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
Publikacja: 10.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 291
Liczba pobrań: 195