FAQ

Piosenka i rytmy nowoczesności. Nad Sekwaną i nad Wisłą

Data publikacji: 10.2023

Konteksty Kultury, 2023, Tom 20 zeszyt 2, s. 114 - 127

https://doi.org/10.4467/23531991KK.23.013.18353

Autorzy

Ewa Paczoska
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0001-6815-2359 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Piosenka i rytmy nowoczesności. Nad Sekwaną i nad Wisłą

Abstrakt

Artykuł przypomina sylwetki i strategie pierwszych dziewiętnastowiecznych twórców nowoczesnej piosenki: Pierre’a-Jeana de Béranger i Sotera Antoniego Rozbickiego. Obaj, choć w innych warunkach politycznych i innych kontekstach kultury (francuskiej i polskiej), tworzyli utwory dla społeczności miejskiej czasu przemian modernizacyjnych. Społeczne funkcjonowanie tych piosenek i ich losy to ważne lustro procesów związanych z nowoczesnością: z kształtowaniem się nowych typów odbiorców, a także z ustalaniem się statusu autora i wykonawcy własnych piosenek jako niezależnego obserwatora i komentatora rzeczywistości.

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Balcerzan E., Popularność piosenki – niepopularność poezji, „Poezja” 1970, nr 4.

Baudelaire Ch., Salon 1846 [w:] tegoż, Rozmaitości estetyczne, wstęp i tłum. J. Guze, komentarz i przypisy C. Pichois w tłum. J.M. Kłoczowskiego, Gdańsk 2000.

Béranger J.P. de, Preface de l’auteur [w:] tegoż, OEuvres completes de Beranger, t. 1, Paris 1839, s. I–XXVIII, cyt. za: https://fr.wikisource.org/wiki Beranger/Preface_de_1833, dostęp: 6.02.2023.

Béranger J.P., Piosenki, tłum. M. Rodoć, wyd. II, Lwów 1882.

Brochon P., Introduction [w:] Beranger et son temps, wstęp i oprac. P. Brochon, Paris 1956.

Csáky M., Operetka wiedeńska, jej ideologia i funkcje, tłum. M. Brylińska, K. Sadkowska, M. Chmurski, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2013, nr 1–2.

Darrivlat P., La Muse du peuple. Chansons politique et sociales en France 1815–1871, Rennes 2011.

Dufrat J., Kobiety w Legionach i kobiety związane z ideą Legionów [w:] Legenda Legionów. Opowieść o Legionach oraz ludziach Józefa Piłsudskiego, Warszawa 2008.

Dunin J., [hasło:] Rozbicki Soter Antoni [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXII/2, Wrocław–Warszawa–Kraków 1990.

Fox D., „A ja sobie śpiewam, a ja sobie gram…”. Piosenka jako forma rytualizacji codzienności [w:] Etyka i estetyka słowa w piosence, red. K. Gajda, M. Chrząstowska, Poznań 2019.

Giddens A., Nowoczesność i tożsamość: „ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, Warszawa 2002.

Hansen M.B., Masowe wytwarzanie doświadczenia zmysłowego. Klasyczne kino hollywoodzkie jako modernizm wernakularny [w:] Rekonfiguracje modernizmu. Nowoczesność i kultura popularna, red. T. Majewski, Warszawa 2009.

Jacono J.-M., Musique populaires modernes et heritages des troubadours [w:] Modernites des Troubadours, red. E. Burle Errecade, M. Gally, F. Manzari, Aix-en-Provence 2018.

Kracauer S., Jacques Offenbach i Paryż jego czasów, tłum. A. Sąpoliński, Warszawa 1992.

Leterrier S.A., Beranger. Des chansons pour un peuple citoyen, Riennes 2013.

Lorentowicz J., Piotr Jan de Beranger [w:] P.J. de Béranger, Wybór przekładów polskich, układ W. Nawrocki, słowo wstępne J. Lorentowicz, Warszawa [1920].

Paczoska E., Latarnia czarnoksięska czyli dziewiętnastowieczności i nowoczesność [w:] tejże, Prawdziwy koniec XIX wieku. Śladami nowoczesności, Warszawa 2010.

Paszkowicz W., Inspiracje, interakcje i asocjacje: o pewnych powiązaniach twórczości Włodzimierza Wysockiego ze światem francusko-, angielsko- i niemieckojęzycznym poezji, teatru i muzyki pop, „Tekstualia” 2018, nr 2, s. 103.

Szymanowski W., Literaci minores i amatorowie literatury, „Kronika Wiadomości Krajowych i Zagranicznych” 1856, nr 189.

Tuwim J., Pegaz dęba, czyli panopticum poetyckie, Warszawa 1950.

Życie i sprawy Sotera Rozmiar Rozbickiego, ulubionego trubadura Warszawy i Obywateli Jarmarkowych, obdarzonego mianem króla grafomanów polskich, który sam zwał się Pacjentem Filozofii, nieporównanego autora bajek i piosenek / które poznał i zgłębił Julian Tuwim; teraz na nowo ku nauce, rozrywce przypomniał Janusz Dunin; il. skompilował Ryszard Kuba Grzybowski, Łódź 1980.

Informacje

Informacje: Konteksty Kultury, 2023, Tom 20 zeszyt 2, s. 114 - 127

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Piosenka i rytmy nowoczesności. Nad Sekwaną i nad Wisłą

Angielski:

Song and the Rhythms of Modernity at the Seine and Vistula Rivers

Autorzy

https://orcid.org/0000-0001-6815-2359

Ewa Paczoska
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
https://orcid.org/0000-0001-6815-2359 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska

Publikacja: 10.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Ewa Paczoska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 295

Liczba pobrań: 197

<p> Piosenka i rytmy nowoczesności. Nad Sekwaną i nad Wisłą</p>