Kobieta w powieściach polskich ideologów ruchu nacjonalistycznego
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEKobieta w powieściach polskich ideologów ruchu nacjonalistycznego
Data publikacji: 22.12.2014
Konteksty Kultury, 2014, Tom 11, Numer 3, s. 285 - 301
https://doi.org/10.4467/23531991KK.14.026.2926Autorzy
Kobieta w powieściach polskich ideologów ruchu nacjonalistycznego
W artykule omawiam powieści autorstwa ideologów i działaczy międzywojennego ruchu narodowego. Literatura popularna pełniła istotną funkcję w propagowaniu idei nacjonalistycznych. Przyglądając się sylwetkom kobiet w powieściach Romana Dmowskiego, Stanisława Piaseckiego, Władysława Jana Grabskiego, Adama Doboszyńskiego i Jędrzeja Giertycha wskazuję na rolę stereotypu, obecność w tych powieściach patriarchalnego i antysemickiego dyskursu. W utworach młodej generacji narodowców zaobserwować należy bardziej zróżnicowane portrety kobiet, co związane jest z postępującą emancypacją kobiet w dwudziestoleciu, a także początkami ich aktywności w ruchu narodowym. Wskazuję na niebezpieczeństwo, jakie niesie z sobą skupianie się na dyskursie feministycznym, w oderwaniu od propagowanej przez te utwory ideologii. Dlatego też zwracam uwagę na zależności występujące między założeniami ideowymi ONR-u i kreacją świata przedstawionego w omawianych utworach.
Bednarczuk M., Kobiety w kręgu prawicy międzywojennej. Idee, sylwetki, strategie pisarskie, Wrocław 2012.
Bourdieu P., Męska dominacja, Warszawa 2004.
Carroll D., French Literary Fascism. Nationalism, Anti-Semitism and The Ideology of Culture, Princeton 1995.
Doboszyński A., Słowo ciężarne, Warszawa 1931.
Grabski W.J., Rdza życia, „Kurier Poznański” 1938, nr 291–352, 1939, nr 1–58.
Grott B., Nacjonalizm i religia. Proces zespalania nacjonalizmu i katolicyzmu w jedną całość ideową w myśli Narodowej Demokracji 1926–1939, Kraków 1984.
Łaszowski A., Literatura tendencyjna, „Prosto z Mostu” 1938, nr 8.
Majchrowski J., Polska myśl polityczna 1918–1939, Warszawa 2000.
Mariański J. [J. Giertych], Zamach, Pelpin 1938.
Oberlander L., Ewolucja poglądów Narodowej Demokracji w sprawie żydowskiej. Część druga: w Polsce niepodległej, „Miesięcznik Żydowski” 1932, nr 4.
Piasecki S., Literatura wolna czy w służbie idei, „Prosto z Mostu” 1937, nr 54.
Piasecki S., Prawda młodego pokolenia, „Prosto z Mostu” 1937, nr 2.
Piasecki S., Związek Białej Tarczy, t. 1: Na tropie knowań, t. 2: W potrzasku, Poznań 1929.
Prokop-Janiec E., Literatura i nacjonalizm. Twórczość krytyczna Zygmunta Wasilewskiego, Kraków 2004.
Prokop-Janiec E., Powieść popularna a tożsamość narodowa [w:] Narracja i tożsamość (II). Antropologiczne problemy literatury, red. R. Nycz, W. Bolecki, Warszawa 2004.
Ryszkiewicz M., Ideologia (w) powieści Kazimierza Wybranowskiego (Romana Dmowskiego). Analiza retoryczna „W połowie drogi” oraz „Dziedzictwa” [w:] Nacjonalizm polski do 1939 roku. Wizje kultury polskiej i europejskiej, red. K. Stępnik, M. Gabryś, Lublin 2011, s. 305–320.
Strycka A., Obrazy Żydów w literaturze nacjonalizmu (Romana Dmowskiego „Dziedzictwo”, Jędrzeja Giertycha „Zamach”, Karola H. Rostworowskiego „Antychryst” oraz Czesława Straszewicza „Mojżesz”) [w:] Nacjonalizm polski. Wizje kultury polskiej i europejskiej, red. K. Stępnik, M. Gabryś, Lublin 2011, s. 321–330.
Urbanowski M., Nacjonalistyczna krytyka literacka. Próba rekonstrukcji i opisu w II Rzeczypospolitej, Kraków 1997.
Urbanowski M., Powieść nacjonalistyczna? O przedwojennej prozie Władysława Grabskiego [w:] Nacjonalizm polski do roku 1939. Wizje kultury polskiej i europejskiej, red. K. Stępnik, M. Gabryś, Lublin 2011, s. 293–304.
Wasilewski Z., Polski typ twórczy, „Myśl Narodowa” 1927, nr 20.
Weininger O., Płeć i charakter, tłum. O. Ortwin, wstęp G. Kunigiel, posł. J. Prokopiuk, Warszawa 1994.
Wybranowski K. [R. Dmowski], Dziedzictwo, Wrocław 1997.
Zieliński J., Zatrute ziarna (O powieściach Romana Dmowskiego), „Res Publica” 1989, nr 5
Informacje: Konteksty Kultury, 2014, Tom 11, Numer 3, s. 285 - 301
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Kobieta w powieściach polskich ideologów ruchu nacjonalistycznego
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Polska
Publikacja: 22.12.2014
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2690
Liczba pobrań: 1462