FAQ

Muzykalia w zbiorach Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau

Data publikacji: 01.12.2017

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ, 2017, Numer 32 (1/2017), s. 125 - 173

https://doi.org/10.4467/23537094KMMUJ.17.007.7836

Autorzy

Hubert Szczęśniak
Akademia Muzyczna w Krakowie, Świętego Tomasza 43, 31-027 Kraków
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Muzykalia w zbiorach Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau

Abstrakt

Musical sources survived in the Collection of the Auschwitz-Birkenau State Museum

The article presents the conclusion of the research conducted by the author in the collection of the State Museum of Auschwitz-Birkenau, former German Nazi concentration and extermination camp. The sources are fully featured and described for the first time. The article focuses on showing a complicated post-war history of the camp items connected with music (musical instruments, printings, manuscripts, handwritten copies of instrumental books), which are auxiliary sources to reconstruct the repertoire of chapels in KL Auschwitz-Birkenau. The main aim of the article is to also discuss the preserved repertoire. In the last chapter, the author presents a short characteristics of original works composed by musicians and composers in slavery with a short analysis of all of them. Presented musical printings are a reflection of tastes of the German public in the 1930s as well as an example of ridiculous anthropological establishments of Nazi music scientists and no ability to implement it on listeners practice. In addition, the work contains annexes: musical instruments, original works composed during camp existence, and musical printings – a list of music materials which survived in the collection of the Auschwitz-Birkenau State Museum.

Bibliografia

About the Writers. Dr Guido Jochen Fackler, [w:] Music and the Holocaust, strona internetowa organizacji World ORT Holocaust Music, [online] http://holocaustmusic.ort.org/about-us/about-the-writers0/ [dostęp: 11.06.2016].

Archiwum PMA-B, Zespół Oświadczenia, t. 73, k. 86–88, relacja Bolesława Majcherczyka.

Archiwum PMA-B, Zespół Oświadczenia, t. 76, k. 204–205, relacja Henryka Króla.

Archiwum PMA-B, Zespół Oświadczenia, t. 84, k. 112–116, relacja Wiktora Zielińskiego.

Archiwum PMA-B, Zespół Oświadczenia, t. 96, k. 16–21, relacja Franciszka Stryja.

Archiwum PMA-B, Zespół Oświadczenia, t. 116, k. 78–82, relacja Jerzego Strzeleckiego.

Auschwitz 1940–1945. Węzłowe zagadnienia z dziejów obozu, red. W. Długoborski, F. Piper, Oświęcim 1995.

[b.a.], Anita Lasker-Wallfisch, [w:] Music and the Holocaust, [online] http://holocaustmusic.ort.org/places/camps/death-camps/birkenau /anita-lasker-wallfisch/ [dostęp: 28.05.2016].

[b.a.], Fania Fénelon, [w:] Music and the Holocaust, [online:] http:// holocaustmusic.ort.org/places/camps/death-camps/birkenau/fenelonfania/ [dostęp: 28.05.2016].

[b.a.], Hans Ailbout, [w:] HeBu. Musikverlag GmbH, [online] https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000006582 [dostęp: 31.03.2017].

[b.a.], Josef Rixner, [w:] Munzinger Online. Biographien, [online] https:// www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000006582 [dostęp: 31.03.2017].

[b.a.], Uroczyste posiedzenie z okazji 68. rocznicy oswobodzenia obozu Auschwitz-Birkenau, reportaż z przekazania Portretu Chopina Mieczysława Kościelniaka do zbiorów Muzeum UJ, [online] http://www.uj.edu.pl/wiadomosci/archiwum-foto-wideo/-/journal_content/56_INSTANCE_s2jraYnlcx0O/10172/13276214 [dostęp: 21.06.2016].

Bilica K, Laks, Szymon, [w:] Kompozytorzy polscy 1918–2000, red. M. Podhajski, t. 2, Biogramy, Gdańsk–Warszawa 2005.

Bilica K., Muzyka w obozie według Szymona Laksa i innych, „Muzykalia” 2008, z. VI (Judaica 1).

Bristiger M., Wstęp, „Muzykalia” 2008, z. VI (Judaica1).

Chmielnik W., Terapeutyczne funkcje muzyki w sytuacji granicznej na przykładzie przeżyć obozu koncentracyjnego, „Sztuka Leczenia” 2010, nr 3–4.

Cykowiak Z., Kobieca orkiestra w oświęcimskim obozie, „Pro Memoria” 1996, nr 5.

Czech D., Kalendarz wydarzeń w KL Auschwitz, Oświęcim 1992.

Denscher B., Fritz Löhner, [w:] Lexikon verfolgter Musiker und Musikerinnen der NS-Zeit, [online] https://www.lexm.uni-hamburg.de/object/lexm_lexmperson_00002627 [dostęp: 31.03.2017].

Dunicz-Niwińska H., Drogi mojego życia. Wspomnienia skrzypaczki z Birkenau, Oświęcim 2013.

Fackler G., Des Lagers Stimme”. Musik im KZ. Alltag und Häftlingskultur in den Konzentrationslagern 1933 bis 1936, Bremen 2000.

Fackler G., Muzyka w obozach koncentracyjnych 1933–1945, tłum. S. Wieczorek, „Muzykalia” 2008, z. VI (Judaica 1).

Frankl V., Człowiek w poszukiwaniu sensu, tłum. A. Wolnicka, Warszawa 2015.

Godorowski K., Psychologia i psychopatologia hitlerowskich obozów koncentracyjnych, Warszawa 1985.

Goldensohn L., Rozmowy norymberskie. Oskarżeni i świadkowie w rozmowie z psychiatrą, tłum. A. Weseli-Ginter, Warszawa 2004.

Górniak J., Jeszcze o muzyce w Oświęcimiu, „Ruch Muzyczny” 1946, nr 2.

Grünberg-Rinkleff I., Grothe, Franz (Johannes August), [w:] Grove Music Online, [online] http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/11836 [dostęp: 29.06.2014].

Helman Z., Laks Szymon, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, t. 5 (KLŁ), red. E. Dziębowska, Kraków 1997.

Jarowiecki J., Przejawy życia kulturalnego w obozach koncentracyjnych, Kraków 1982.

Kaczorowska K., Adam Kopyciński, dyrygent o złotym sercu, „Gazeta Wrocławska” 12.02.2010, [online], http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/220358,adam-kopycinski-dyrygent-o-zlotym-sercu,id,t.html [dostęp: 4.01.2016].

Kalcher A., Leo Rostal, [w:] Lexikon verfolgter Musiker und Musikerinnen der NS-Zeit, [online] http://www.lexm.uni-hamburg.de/object/lexm_lexmperson_00002268 [dostęp: 30.05.2016].

Knapp A., Holocaust, [w:] The New Grove Dictionary of Music and Musicians, red. S. Sadie, t. 13, New York 2001.

Kopyciński A., Orkiestra w oświęcimskim obozie koncentracyjnym, „Przegląd Lekarski” 1964, nr 1.

Kopyciński A., Ruch muzyczny za drutami Oświęcimia, „Ruch Muzyczny” 1945, nr 5.

Kopyciński A., Skład orkiestry obozowej w Oświęcimiu, „Przegląd Lekarski” 1966, nr 1.

Kulisiewicz A., Z zagadnień psychopatologii muzyki i pieśni w obozach hitlerowskich, „Przegląd Lekarski” 1974, nr 1.

Kupiec J., Cóż po nas zostanie...? Życie i twórczość więźnia obozu Auschwitz Mieczysława Kościelniaka, Oświęcim 2003.

Lachendro J., Orkiestry w KL Auschwitz, „Zeszyty Oświęcimskie” 27 (2012).

Laks A., O moim ojcu Szymonie Laksie i jego książce, „Muzykalia” 2008, z. VI (Judaica 1).

Laks Sz., Gry oświęcimskie, Londyn 1979.

Laks Sz., Coudy R., Duhamel G., Musiques d'un autre monde, Paris 1948.

Lamb A., Berté, Heinrich [Harry], [w:] Grove Music Online, [online] http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/02899 [dostęp: 29.06.2016].

Lamb A., Lincke, (Carl Emil) Paul, [w:] Grove Music Online, [online] http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/16669 [dostęp: 29.06.2016].

Levi E., Graener, Paul, [w:] Grove Music Online, [online] http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/11578 [dostęp: 29.06.2016].

Mrowiec M., Sztuka w piekle. Ocalały Chopin, „Dziennik Polski” 27.01.2012.

Naliwajek-Mazurek K., The Functions of Music within the Nazi System of Genocide in Occupied Poland, [w:] W. Klimczyk, A. Świerzowska, Music and Genocide, seria «Studies in Social Sciences, Philosophy and History of Ideas», t. 9, Frankfurt am Main 2015.

Auschwitz. Nazistowski obóz śmierci, red. F. Piper, T. Świebocka, Oświęcim 2004.

Potter P.M., Die deutscheste der Künste. Musikwissenschaft und Gesellschaft von der Weimarer Republik bis zum Ende des Dritten Reichs, Stuttgart 2000.

Quignard P., Nienawiść do muzyki, tłum. E. Wieleżyńska, „Literatura na Świecie” 2004, nr 1–2.

Schäffer B., Szymon Laks[w:] tenże, Almanach polskich kompozytorów współczesnych oraz rzut oka na ich twórczość, Kraków 1956.

Setkiewicz P., Krematoria i komory gazowe Auschwitz, Oświęcim 2010.

Setkiewicz P., Z dziejów obozów IG Farben Werk Auschwitz 1941–1945, Oświęcim 2006.

Shirley G., Music in the Holocaust. Confronting Life in the Nazi Ghettos and Camps, New York 2006.

Shuldman K., Jazz Survivor. The Story of Louis Bannet, Horn Player of Auschwitz, London 2005.

Siciński A., Pieśń pomogła przetrwać. W 25. rocznicę oswobodzenia Oświęcimia, „Dziennik Ludowy” 1969, nr 22, [kopia w:] Archiwum PMA-B, Zespół Oświadczenia, t. 72, k. 182.

Sieradzka A., Sztuka w KL Auschwitz, Oświęcim 2016, [online] http:// lekcja.auschwitz.org/pl_18_sztuka/ [dostęp 20.10.2016].

Stachura A., Motyw więźnia w twórczości artystycznej Mieczysława Kościelniaka, Jerzego Potrzebowskiego i Mariana Kołodzieja – więźniów KL Auschwitz, praca magisterska, Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2016.

Szczepański I., Häftlingskapelle, Warszawa 1990.

Tuchowski A., Nacjonalizm, szowinizm, rasizm a europejska refleksja o muzyce i twórczość kompozytorska okresu międzywojennego, Wrocław 2015.

Würz A., Lincke, Paul, [w:] Deutsche Biographie, [online] https://www.deutsche-biographie.de/ppn118573071.html#ndbcontent [dostęp: 31.03.2017].

Zduniak M., Kopyciński Adam, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, red. E. Dziębowska, t. 5 (KLŁ), Kraków 1997.

Informacje

Informacje: Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ, 2017, Numer 32 (1/2017), s. 125 - 173

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Muzykalia w zbiorach Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau

Angielski:

Musical sources survived in the Collection of the Auschwitz-Birkenau State Museum

Autorzy

Akademia Muzyczna w Krakowie, Świętego Tomasza 43, 31-027 Kraków

Publikacja: 01.12.2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Hubert Szczęśniak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1955

Liczba pobrań: 2519

<p> Muzykalia w zbiorach Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau</p>