Termin „realizm polityczny”, często analizowany przez historyków myśli politycznej i teoretyków stosunków międzynarodowych, staje się problematyczny w dobie popularyzacji ujęć uzasadniających zależność „rzeczywistości”, także „politycznej”, od podmiotów ją poznających, a w jeszcze większym stopniu ją kształtujących skutkiem podejmowanych działań. Nie tyle rozpad rzeczywistości, ile jej uzależnienie od podmiotów ją konstruujących czyni kłopotliwym korzystanie z dawnych kategorii i rodzi potrzebę krytycznego namysłu nad nimi. Próba podjęta w tekście ma unaoczniać nie tylko konsekwencje porzucenia dawnych, „obiektywistycznych” podejść do rzeczywistości (choćby tylko pojęciowej), ale także powody, dla których pojawia się kłopotliwość z jednej, zaś potrzeba krytycznego namysłu, a może ustalania nowych kategorii, z drugiej strony.

Problems with Political Realism

Abstract: The term “political realism”, often analyzed by historians of political thought and theoreticians of international relations, becomes problematic in the era of popularizing the idea that there is an obvious dependence of “reality”, also “political reality”, from subjects that recognize it, and to an even greater extent from subjects shaping it. It is not the dissolution of reality but its dependence on the subjects that create it that makes it difficult to use old categories and raises the need for critical reflection on them. The attempt made in the paper is to show not only the consequences of abandoning old, “objectivist” approaches to reality (even if only conceptual reality), but also the reasons why on the one hand there is an embarrassment, and on the other hand the need for critical reflection, or perhaps setting new categories.

The term “political realism”, often analyzed by historians of political thought and theoreticians of international relations, becomes problematic in the era of popularizing the idea that there is an obvious dependence of “reality”, also “political reality”, from subjects that recognize it, and to an even greater extent from subjects shaping it. It is not the dissolution of reality but its dependence on the subjects that create it that makes it difficult to use old categories and raises the need for critical reflection on them. The attempt made in the paper is to show not only the consequences of abandoning old, “objectivist” approaches to reality (even if only conceptual reality), but also the reasons why on the one hand there is an embarrassment, and on the other hand the need for critical reflection, or perhaps setting new categories.