Between Heaven and Hell: Roman Kołakowski’s Poetry and His Translations of The Tiger
Lillies
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEZabawa w piekło-niebo: własna twórczość Romana Kołakowskiego a jego przekłady The Tiger Lillies
Publication date: 14.04.2023
Przekładaniec, 2022, Issue 45, pp. 56 - 75
https://doi.org/10.4467/16891864PC.22.010.17171Authors
Zabawa w piekło-niebo: własna twórczość Romana Kołakowskiego a jego przekłady The Tiger Lillies
Between Heaven and Hell: Roman Kołakowski’s Poetry and His Translations of The Tiger Lillies
Songs of The Tiger Lillies, a “punk cabaret” group from London, entered the Polish- speaking culture mostly through the translations by Roman Kołakowski. Translation formed just one of many fields of artistic activity of Kołakowski, who was also a poet, a songwriter, a performer, and a theatre director. There exists, however, a striking contrast between the style of the Kołakowski’s own oeuvre and his translation choices. His poetry is mostly religious, patriotic, marked by a solemn tone and elevated register, while The Tiger Lillies delight in ridicule, irony, and perversion, mocking religion in an almost blasphemous way. The paper is an attempt at analysing this contrast and searching for its assumed sources. The target texts are found to be marked by significant semantic and stylistic modifications when compared to the original songs. Amplification of religious tropes and of negative views on modern society is identified as the main form of the translator’s interventions. Based on the comparison of Kołakowski’s translations with his own poetry, it is posited that their ostensible discrepancy may be explained by perceiving the translations as a subsidiary field of artistic expression, where the translator pursues his interests in grimmer aspects of morality and society, expressing them in a form that would not be coherent with his own poetry. Consequently, Kołakowski’s translations of The Tiger Lillies’ songs are considered appropriations in a sense that the translational choices are directed by the translator’s own interests, ideological stance, and sensibilities, rather than by any attempted equivalence with the source texts. It is to be hoped that the paper will form an in itation to further investigations of translational agency in the field of song translation.
Teksty źródłowe
Jacques, Martyn. 1999a. Swing’em High, w: The Tiger Lillies 1999. Jacques, Martyn. 1999b. X, Y, Z, w: The Tiger Lillies 1999.
Jacques, Martyn. 2006. Hailstones, w: Plague Songs 2006.
Kołakowski, Roman (tłum.). 2016. Gradobicie, w: The Tiger Lillies – Zaśpiewani 2016.
Kołakowski, Roman (tłum.). 2016. Wstydzę się, w: The Tiger Lillies – Zaśpiewani 2016. Kołakowski, Roman (tłum.). 2016. X, Y, Z, w: The Tiger Lillies – Zaśpiewani 2016.
Bibliografia
Arthur, Tim. 1996. [Recenzja albumu The Brothel to the Cemetery, „Time Out Magazine” 9.11.1996], za: https://www.tigerlillies.com/shop/the-brothel-to-the-cemetery [dostęp: 19.07.2022].
Bachtin, Michaił. 1970. Problemy poetyki Dostojewskiego, przeł. N. Modzelewska, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Balcerzan, Edward. 2000. Literatura z literatury (strategie tłumaczy), Gdańsk: Tower Press.
Bałata, Marek (wyk.). 2018. Wolność – Te Deum, YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=Cp54Dokf8ac [dostęp: 25.07.2022].
Brzozowski, Jerzy. 2011. Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Czarnecka, Karolina (wyk.). 2014. Hera, koka, hasz, LSD, YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=iSHG_B4GhFg [dostęp: 18.07.2022].
Hutcheon, Linda. 2006. A Theory of Adaptation, New York: Routledge.
Kiljan, Mariusz (wyk.). 2006. XYZ, YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=YvNh6Jsl1Y0 [dostęp: 25.07.2022].
Kołakowski, Roman. 1986. Piosenki ocenzurowane, Wrocław: OTO „Kalambur”.
— Droga krzyżowa: transmisja, Wrocław: Biblioteka Autorska.
— (reż.). 2005. Quem quaeritis? Kraków [spektakl].
— Rymy częstochowskie: pieśni przygodne, Warszawa: Agencja Artystyczna MTJ.
— (reż.). Zło. Księga gróźb – The Tiger Lillies Project, Wrocław: Teatr Piosenki [spektakl].
— (reż.). 2016. Ceremonia otwarcia Światowych Dni Młodzieży, Kraków [spektakl].
— (reż.). 2018a. Imiona wolności, Wrocław [spektakl].
— (reż.). 2018b. Sztandary niepodległości, Cieszyn [spektakl].
— Civis Christi. Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Tysiąclecia, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax [CD].
Low, Peter. 2013. When Songs Cross Language Borders, „The Translator” 19(2), s. 229–244.
Mach, Anna. 2020. What is Punk Cabaret? An Attempt to Define and Exemplify the Phenomenon, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 4, s. 151–166.
— Ambasador na pograniczu – rola tłumacza w transferze niszowej twórczości na przykładzie piosenki „Lobotomy” zespołu The Tiger Lillies, „Tekstualia” 4(67), s. 173–193.
Mizerka, Anna. 2016. Kamp po polsku, Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”.
Nick Cave i Przyjaciele (wyk.). 2002. W moich ramionach, Luna Music [CD].
Plague Songs (różni wykonawcy). 2006. 4AD [CD].
Przybylski, Marcin (reż.). 2008. Moulin Noir. Antyrewia, Warszawa: Teatr Współczesny [spektakl].
Ramalho, Joana Rita. 2020. The Blasphemous Grotesqueries of The Tiger Lillies, w: C. Bloom (red.), The Palgrave Handbook of Contemporary Gothic, London: Palgrave Macmillan, s. 881–904.
Sanders, Julie. 2016. Adaptation and Appropriation (wyd. 2), London–New York: Routledge.
Sontag, Susan. 2018 [1964]. Notes on “Camp”, London: Penguin Books.
Staszewski, Kazik. 2003. Piosenki Toma Waitsa, Luna Music [CD].
The Tiger Lillies – Zaśpiewani (różni wykonawcy). 2016. MTJ [CD].
The Tiger Lillies. 1996. The Brothel to the Cemetery, Misery Guts Music [CD].
— Farmyard Filth, Misery Guts Music [CD].
— Bad Blood + Blasphemy, Misery Guts Music [CD].
— Sinderella, Misery Guts Music [CD].
— Here I Am Human, Misery Guts Music [CD].
— Banging in the Nails, YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=SvA8NPAl2Dg [dostęp: 19.07.2022].
The Tiger Lillies, Hacke, Alexander. 2006. Mountains of Madness, Arena Berlin [DVD].
Vandal-Sirois, Hugo, Bastin, Georges L. 2012. Adaptation and Appropriation: Is there a Limit?, w: L. Raw (red.), Translation, Adaptation and Transformation, London–New York: Continuum, s. 21–41.
Vinay, Jean-Paul, Darbelnet, Jean. 2000 [1958, rev. 1995]. A Methodology for Translation, przeł. J.C. Sager, M.-J. Hamel, w: L. Venuti (red.), The Translation Studies Reader, London–New York: Routledge, s. 84–93.
Information: Przekładaniec, 2022, Issue 45, pp. 56 - 75
Article type: Original article
Titles:
Zabawa w piekło-niebo: własna twórczość Romana Kołakowskiego a jego przekłady The Tiger Lillies
University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland
Published at: 14.04.2023
Article status: Open
Licence: CC BY
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 455
Number of downloads: 413