Historia strukturalna, czyli długie trwanie przekładu artystycznego

Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz

Historia strukturalna, czyli długie trwanie przekładu artystycznego

Publication date: 2021

Przekładaniec, 2021, Issue 42 – Krytyka przekładu i okolice, pp. 183 - 199

https://doi.org/10.4467/16891864PC.21.023.14334

Authors

Pobierz pełny tekst

PDF

Titles

Historia strukturalna, czyli długie trwanie przekładu artystycznego

Abstract

Jerzy Święch, 2021. Z historii i poetyki przekładu, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

The article reviews the recent book of Jerzy Święch (Z historii i poetyki przekładu, 2021) as an excellent document of the history of Polish structuralist translation studies. Contrary to what the author modestly suggests, Święch’s theoretical statements and historical readings of artistic translations are of much more than solely archival or museal interest. The book contributes to ongoing debates about the ways of studying and writing the history of literary translation in necessary conjunction with, and at the same time independently of, the history of national literatures. Święch’s studies invariably serve as guidelines for analyses of artistic translations in the light of historical poetics and the sociology of literature. Many of the biographical and sociological issues raised by the Lublin scholar resonate with recent research tendencies in Translator Studies.

Jerzy Święch, 2021. Z historii i poetyki przekładu, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Keywords

historia przekładu literackiego, historyczna poetyka przekładu, socjologia literatury, przekładoznawstwo, badania nad tłumaczem, studia nad modernizmem; literary translation history, historical poetics of translation, sociology of literature, translation studies, Translator Studies, modernism studies

literary translation history, historical poetics of translation, sociology of literature, translation studies, Translator Studies, modernism studies

References

Download references

Adamczyk-Garbowska, Monika. 2011. Przekład literacki w Polsce – stan badań nad jego Historią i postulaty na przyszłość, „Lingwistyka Stosowana” 4, s. 69–74.

Adamo, Sergia. 2006. Microhistory of Translation, w: G. L. Bastin, P. F. Bandia (red.), Charting the Future of Translation History, Ottawa: University of Ottawa Press, 81–98.

Balcerzan, Edward. [1968] 1998. Poetyka przekładu artystycznego, w: E. Balcerzan, Literatura z literatury (strategie tłumaczy), Katowice: „Śląsk”, s. 17–31.

— 1998. Przekład poetycki w systemie kultury literackiej (Cwietajewa po polsku) [1978], w: E. Balcerzan, Literatura z literatury (strategie tłumaczy), Katowice: „Śląsk”, s. 151– 161.

Braudel, Fernand. 1971. Historia i nauki społeczne: długie trwanie, w: F. Braudel, Historia i trwanie, przeł. B. Geremek, przedmowa B. Geremek, W. Kula, Warszawa: Czytelnik, s. 46–89.

Berman, Antoine. 1992. The Experience of the Foreign. Culture and Translation in Romantic Germany [oryg. 1984], trans. S. Heyvaert, New York: State University of New York Press.

Brodzki, Bella. 2019. Czy ożyją te kości? [org. 2007], przekład zespołowy pod kierunkiem M. Heydel, „Przekładaniec” 39, s. 7–21.

Bukowski, de Bończa Piotr, Heydel, Magda (red.). 2013. Polska myśl przekładoznawcza. Antologia, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

— (red.). 2019. Polish Translation Studies in Action. Concepts – Methodologies – Applications. A Reader Berlin: Peter Lang Internationaler Verlag der Wissenschaften.

Chesterman, Andrew. 2009. The Name and Nature of Translator Studies, „Hermes – Journal of Language and Communication Studies” 42, s. 13–22.

Dizdar, Dilek. 2009. Translational Transitions: ‘Translation Proper’ and Translation Studies in the Humanities, „Translation Studies” 1, s. 89–102.

Frank, Armin Paul. 1998. Schattenkultur’ and Other Well-Kept Secrets: From Historical Translation Studies to Literary Historiography, w: K. Mueller-Vollmer, M. Irmscher (red.), Translating Literature, Translating Cultures: New Vistas and Approaches in Literary Studies, Stanford: Stanford University Press, s. 15–30.

Hermans, Theo. 2015. Narada języków, przekład zbiorowy pod red. M. Heydel i K. Szymańskiej, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Heydel, Magda, Ziemann Zofia (red.). 2018. Historia przekładu literackiego, „Przekładaniec” 36 i 37.

Levý, Jiří. 2009. Przekład jako proces podejmowania decyzji [org. 1966], przeł. M. Adamczyk, w: P. Bukowski, M. Heydel (red.), Współczesne teorie przekładu. Antologia, Kraków: Znak, s. 71–85.

— 2011. The Art of Translation [org. 1963], przeł. P. Corness, red. Z. Jettmarová, Amsterdam –Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.

Popovič, Anton. 1973a. Model literárnej komunikacie a překlad, w: A. Popovič (red.), Literárna komunikácia, Martin: Matica slovenská, s. 163–177.

— 1973b. Teoria przekładu w systemie nauki o literaturze, przeł. M. Papierz, w: Małgorzata Czermińska (red.), Konteksty nauki o literaturze, Wrocław: Ossolineum, s. 107–126.

— 1975. Teoria umeleckého prekladu. Aspekty textu a literárnej metakomunikácie, Bratislava: Tatran.

Pym, Anthony. 1998. Method in Translation History, Manchester: St Jerome.

— 2009. Humanizing Translation History, „Hermes” 42, s. 23–48.

Rajewska, Ewa 2018. Poetyka przekładu według Edwarda Balcerzana, „Forum Poetyki” 14, http://fp.amu.edu.pl/poetyka-przekladu-wedlug-edwarda-balcerzana/ [dostęp: 7 czerwca 2021].

Reynolds, Matthew. 2018, Literatura w historii (i historia przekładów), przeł. Z. Ziemann, „Przekładaniec” 36, s. 7–24.

Rose, Marilyn Gaddis 1981. Translation Types and Conventions, w: M.G. Rose (red.), Translation Spectrum: Essays in Theory and Practice, Albany: State University of New York, s. 31–40.

Sadkowski, Wacław. 2002. Odpowiednie dać słowu słowo. Zarys dziejów przekładu literackiego w Polsce.

Stricha, Maksim. 2006. Ukrajins’kyj chudożnij pieriekład: miżliteraturoju i nacietworienniam, Kijiw: „Fakt”.

Święch, Jerzy. 1971. Question de la theorie de traduction en Pologne, „Slavica Slovaca” 4, s. 292–401.

— 1972. Przekład jako gra [rec. z M. Kurecka: Diabelne tarapaty, Poznań 1970], „Teksty” 3, s. 168–172.

— 1973. [rec. z: A. Drzewiecka, Z zagadnień techniki tłumaczenia poezji. Studia nad polskimi przekładami liryki francuskiej w antologiach z lat 1899–1911, Kraków 1971. „Pamiętnik Literacki” 2, s. 342–348.

— 1974. Tłumaczenie a problemy historii literatury, w: J. Baluch (red.), Z historii i teorii przekładu artystycznego. Materiały z konferencji naukowej w Szczawnicy, 17–19 marca 1972, Kraków: Uniwersytet Jagielloński, s. 7–24.

— 1975. Model komunikacji przekładowej, „Teksty” 6, s. 9–22.

— 1976. Przekład a problemy poetyki historycznej, w: H. Markiewicz, J. Sławiński (red.), Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, Kraków: Wydawnictwo Literackie, s. 360–383.

— 2006. Bronię strukturalizmu, w: W. Bolecki (red.), Dzieła, języki, tradycje, Warszawa: Wydawnictwo IBL, s. 14–27.

— 2016. Dzieje tłumaczeń, czyli o historii, której nie ma, „Postscriptum Polonistyczne” 2, s. 23–30.

— 2021. Z historii i poetyki przekładu, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Vodička Felix. 1966. Przekład „Atali” Chateaubrianda. przeł. W. Górny, w: M.R. Mayenowa (red.), Praska szkoła strukturalna w latach 1926–1946. Wybór materiałów, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Walas, Teresa. 1993. Czy jest możliwa inna historia literatury?, Kraków: Universitas.

Zarek, Józef. 2002. Czy możliwa jest historia literatury tłumaczonej?, w: M. Filipowicz-Rudek, J. Konieczna-Twardzikowa (red.), „Między oryginałem a przekładem”, nr 7: Radość tłumaczenia. Przekład jako wzbogacanie kultury rodzimej, Kraków: Księgarnia Akademicka, s. 73–81.

Ziomek, Jerzy. 1975. Kto mówi?, „Teksty” 6, s. 44–55.

Information

Information: Przekładaniec, 2021, Issue 42 – Krytyka przekładu i okolice, pp. 183 - 199

DOI: https://doi.org/10.4467/16891864PC.21.023.14334

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Historia strukturalna, czyli długie trwanie przekładu artystycznego

English:

Structural History or the Long Term of Artistic Translation

Authors

Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz

https://orcid.org/0000-0001-5225-3307

The Institute of Literary Research at Polish Academy of Sciences, Nowy Świat 72, Warsaw, Poland

Published at: 2021

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND

Percentage share of authors:

Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz (Author) - 100%

Article corrections:

Publication languages:

Polish

View count: 965

Number of downloads: 690

<p> Structural History or the Long Term of Artistic Translation</p>

Download xml