Religiosity, conservatism, and value preferences as predictors of attitudes towards science
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEReligiosity, conservatism, and value preferences as predictors of attitudes towards science
Zarządzanie Publiczne, 2021, Numer 4 (56), s. 195 - 210
https://doi.org/10.4467/20843968ZP.21.010.17872Autorzy
Religiosity, conservatism, and value preferences as predictors of attitudes towards science
Anti-science attitudes and movements have been attracting more, and more attention of researchers in the past years, especially during the pandemic. Anti-science attitudes can be defined as a dismissal of established, and empirically confirmed scientific facts for reasons that are not scientifically grounded. Previous research in social psychology has consecutively shown that this phenomenon can be predicted much better by ideological, and worldview variables than by education level. The aim of this research was to examine the role of religiosity, political orientation (conservatism), and individual value preferences in predicting four attitudes towards science, i.e.: climate change denialism, vaccination skepticism, anti-evolutionism, and general positive belief in science. The study was carried out according to the quantitative research paradigm. Hierarchical regression analysis was applied to test the predictive power of each independent variable. For each dependent variable a 3-step regression analysis was carried out, with age as control variable added in step 1, religiosity, and conservatism added in step 2, and 12 values preferences in step 3. The highest correlation could be observed between religiosity, political conservatism, anti-evolutionism, and Tradition value preference. The strongest negative correlations appeared between Universalism, and Power preference, as well as between belief in science, and anti-evolutionism. Conservatism was a positive predictor of climate change denialism, and Universalism preference predicted it negatively. Vaccine skepticism regression analysis did not bring any significant results. Anti-evolutionism was influenced by religiosity, and conservatism, as well as a lower preference of Security, Conformity, and Universalism values. Belief in science was positively predicted by Security preference, and negatively predicted by religiosity, and Tradition preference.
Religijność, konserwatyzm i preferencje wartości jako predyktory postaw wobec nauki
Postawy i ruchy antynaukowe przyciągają coraz większą uwagę badaczy w ostatnich latach, zwłaszcza w czasie pandemii. Postawy antynaukowe można zdefiniować jako odrzucanie ustalonych i empirycznie potwierdzonych faktów naukowych z powodów, które nie są naukowo uzasadnione. Wcześniejsze badania w psychologii społecznej wykazały systematycznie, że zjawisko to można znacznie lepiej przewidzieć na podstawie zmiennych ideologicznych i światopoglądowych niż na podstawie poziomu wykształcenia. Celem badań było przeanalizowanie roli religijności, orientacji politycznej (konserwatyzmu) oraz indywidualnych preferencji wartości jako predyktorów czterech różnych postaw wobec nauki, tj. denializmu zmian klimatycznych, sceptycyzmu wobec szczepień, antyewolucjonizmu i ogólnej pozytywnej wiary w naukę. Badanie przeprowadzono w paradygmacie ilościowym. Zastosowano hierarchiczną analizę regresji do sprawdzenia mocy predykcyjnej każdej zmiennej niezależnej. Dla każdej zmiennej zależnej przeprowadzono trójstopniową analizę regresji, dodając wiek w kroku 1, religijność i konserwatyzm w kroku 2 oraz preferencje wartości w kroku 3. Najsilniej pozytywnie skorelowane ze sobą były religijność, konserwatyzm, antyewolucjonizm i preferencja Tradycji. Najsilniejsze negatywne korelacje zaobserwowano między preferencją Uniwersalizmu i Władzy oraz między wiarą w naukę a antyewolucjonizmem. Konserwatyzm był pozytywnym predyktorem zaprzeczania zmianom klimatycznym, a preferencja Uniwersalizmu jego negatywnym predyktorem. Analiza regresji sceptycyzmu wobec szczepionek nie wykazała znaczących wyników. Na antyewolucjonizm wpływ miały religijność i konserwatyzm, a także niższa preferencja Bezpieczeństwa, Konformizmu i Uniwersalizmu. Wiara w naukę była pozytywnie związana z preferencją Bezpieczeństwa oraz negatywnie z religijnością i preferencją Tradycji.
* This research has been funded from the Society of the Future Priority Research Area budget under the program “Excellence Initiative – Research University” at the Jagiellonian University.
Brooke J. H. (1991), Science and Religion: Some Historical Perspectives, Cambridge University Press.
Caprara G., Vecchione M., Schwartz S. H. (2009), Mediational role of values in linking personality traits to political orientation, Asian Journal of Social Psychology, 12(2), 82–94, https://doi.org/10.1111/j.1467-839X.2009.01274.x.
Cieciuch J. (2013a), Kształtowanie się systemu wartości od dzieciństwa do wczesnej dorosłości, Wydawnictwo Liberi Libri, Warszawa.
Cieciuch J. (2013b), Pomiar wartości w zmodyfikowanym modelu Shaloma Schwartza, Psychologia Społeczna, 8(24), 22–41.
Diethelm P., McKee M. (2009), Denialism: what is it and how should scientists respond?, European Journal of Public Health, 19(1), 2–4, https://doi.org/10.1093/eurpub/ckn139.
Elsdon-Baker F., Lightman, B. (2020), Identity in a Secular Age: Science, Religion, and Public Perceptions, University of Pittsburgh Press.
Erviti M. C., Codina M., León B. (2020), Pro-science, anti-science and neutral science in online videos on climate change, vaccines and nanotechnology, Media and Communication, 8(2), 329–338, https://doi.org/10.17645/mac.v8i2.2937.
Farias M., Newheiser A.-K., Kahane G., de Toledo Z. (2013), Scientific faith: Belief in science increases in the face of stress and existential anxiety, Journal of Experimental Social Psychology, 49(6), 1210–1213, https://doi.org/10.1016/j.jesp.2013.05.008.
Goertzel T. (2010), Conspiracy theories in science, EMBO Reports, 11(7), 493–499, https://doi.org/https://doi.org/10.1038/embor.2010.84.
Gorsuch R. L., McFarland S. G. (1972), Single vs. multiple-item scales for measuring religious values, Journal for the Scientific Study of Religion, 11(1), 53–64, https://doi.org/10.2307/1384298.
Gorsuch R. L., McPherson S. E. (1989), Intrinsic/extrinsic measurement: I/E-revised and single-item scales, Journal for the Scientific Study of Religion, 28(3), 348–354, https://doi.org/10.2307/1386745.
Hayes B. C., Tariq V. N. (2000), Gender differences in scientific knowledge and attitudes toward science: A comparative study of four Anglo-American nations, Public Understanding of Science, 9(4), 433.
Hornsey M. J., Harris E. A., Bain P. G., Fielding K. S. (2016), Meta-analyses of the determinants and outcomes of belief in climate change, Nature Climate Change, 6(6), 622–626, https://doi.org/10.1038/nclimate2943.
Kahan D. M., Braman D., Cohen G. L., Gastil J., Slovic P. (2010), Who fears the HPV vaccine, who doesn’t, and why? An experimental study of the mechanisms of cultural cognition, Law and Human Behavior, 34(6), 501–516, https://doi.org/10.1007/s10979-009-9201-0.
Lewandowsky S., Gignac G. E., Oberauer K. (2013), The role of conspiracist ideation and worldviews in predicting rejection of science, PLOS ONE, 8(10), 1–11, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0075637.
Lewandowsky S., Oberauer K. (2016), Motivated rejection of science, Current Directions in Psychological Science, 25(4), 217–222, https://doi.org/10.1177/0963721416654436.
Lewandowsky S., Oberauer K., Gignac G. E. (2013), NASA faked the moon landing – therefore, (climate) science is a hoax: An anatomy of the motivated rejection of science, Psychological Science, 24(5), 622–633, https://doi.org/10.1177/0956797612457686.
Losh S. C., Nzekwe B. (2011), Creatures in the classroom: Preservice teacher beliefs about fantastic beasts, magic, extraterrestrials, evolution and creationism, Science & Education, 20(5), 473–489, https://doi.org/10.1007/s11191-010-9268-5.
Maciuszek J., Polak M., Zajas A., Stasiuk K. (2020), Associations between value priorities and attitudes toward science, Polish Psychological Bulletin, 51(4), 237–243, https://doi.org/10.24425/ppb.2020.135455.
McCauley R. N. (2011), Why Religion Is Natural and Science Is Not, Oxford University Press. McPhetres J., Zuckerman M. (2018), Religiosity predicts negative attitudes towards science and lower levels of science literacy, PLOS ONE 13(11), e0207125, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0207125.
Rutjens B. T., Heine S. J., Sutton R. M., van Harreveld F. (2018), Chapter three – attitudes towards science, Advances in Experimental Social Psychology, 57, 125–165, https://doi.org/10.1016/bs.aesp.2017.08.001.
Rutjens B. T., Sutton R. M., van der Lee R. (2017), Not all skepticism is equal: Exploring the ideological antecedents of science acceptance and rejection, Personality and Social Psychology Bulletin, 44(3), 384–405, https://doi.org/10.1177/0146167217741314.
Schwartz S. H. (1992), Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries, Advances in Experimental Social Psychology, 25, 1–65.
Schwartz S. H. (2009), Draft users manual: Proper use of the Schwarz Value Survey, version 14 January 2009, compiled by Romie F. Littrell, http://www.crossculturalcentre.homestead.com/.
Schwartz S. H. (2012), An overview of the Schwartz theory of basic values, Online Readings in Psychology and Culture, 2(1), 919–2307.
Schwartz S. H., Bilsky W. (1987), Toward a universal psychological structure of human values, Journal of Personality and Social Psychology, 53(3), 550–562, https://doi.org/10.1037/0022-3514.53.3.550.
Schwartz S. H., Caprara G., Vecchione M. (2010), Basic personal values, core political values, and voting: A longitudinal analysis, Political Psychology, 31(3), 421–452, https://doi.org/ https://doi.org/10.1111/j.1467-9221.2010.00764.x.
Schwartz S. H., Cieciuch J., Vecchione M., Davidov E., Fischer R., Beierlein C., Ramos A., Verkasalo M., Lönnqvist J.-E., Demirutku K., Dirilen-Gumus, O., Konty, M. (2012), Refining the theory of basic individual values, Journal of Personality and Social Psychology, 103(4), 663.
Schwartz S. H., Huismans S. (1995), Value priorities and religiosity in four Western religions, Social Psychology Quterly, 58(2), 88–107.
Verma N., Fleischmann K. R., Koltai K. S. (2017), Human values and trust in scientific journals, the mainstream media and fake news, Proceedings of the Association for Information Science and Technology, 54(1), 426–435.
Informacje: Zarządzanie Publiczne, 2021, Numer 4 (56), s. 195 - 210
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Religiosity, conservatism, and value preferences as predictors of attitudes towards science
Religiosity, conservatism, and value preferences as predictors of attitudes towards science
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 342
Liczba pobrań: 193