Pod koniec XIX w. i w latach dwudziestych XX w. losy Stanisława Przybyszewskiego i Stefana Żeromskiego biegły równoległymi torami a niejednokrotnie były styczne i krzyżowały się. Trudno dziś mówić o zażyłości obu pisarzy. Początkowo jednak Przybyszewski był zauroczony twórczością starszego o cztery lata kolegi. Wysoko ją cenił i wielokrotnie zabiegał o to, by jego teksty trafiły na łamy na łamy redagowanych przezeń czasopism.

Żeromski z kolei starał się pomóc „Stachowi” w uzyskaniu stałego zatrudnienia.

Z czasem jednak ich relacje nabrały dystansu choć mieli tożsamą wrażliwość na kwestie narodowe i społeczne. Wyrażana była w ich twórczości literackiej i publicystycznej a także współpracę ze strukturami Polskiej Partii Socjalistycznej. W odrodzonej Ojczyźnie obaj aktywnie uczestniczyli w kształtowaniu świadomości patriotycznej Polaków podczas Plebiscytu na Powiślu, Warmii i Mazurach oraz obronie polskiej racji stanu w tzw. Wolnym Mieście Gdańsku. 20 Art. 4 Ustawy o ustanowieniu orderu Odrodzenia Polski. W uznaniu zasług S. Przybyszewskiemu i S. Żeromskiemu pod koniec życia zapewniono apanaże w strukturach administracji Prezydenta RP. Odznaczeni zostali najwyższymi odznaczeniami państwowymi i zamieszkali na Zamku Królewskim w Warszawie. Obydwaj też pochowani zostali z honorami wojskowymi.

At the end of the 19th century and in the 1920s, the fates of Stanisław Przybyszewski and Stefan Żeromski ran on parallel tracks, and on more than one occasion were tangential and crossed. Today it is difficult to speak of an intimacy between the two writers. However, Przybyszewski was initially enchanted by the works of his friend who was four years older. He valued it highly, and on many occasions strove to have his texts published in the magazines he edited. Żeromski, in turn, tried to help “Stach” obtain permanent employment.

As time went by, their relationship became distant, though they shared the same sensitivity to national and social issues. It was expressed in their literary and journalistic works, as well as in their collaboration with the structures of the Polish Socialist Party. In the reborn Homeland, they both took an active part in shaping the patriotic awareness of Poles during the Powiśle, Warmia and Masuria Plebiscite, and in defending the Polish raison d’État in the so‑called Free City of Gdańsk.

In recognition of their merits, S. Przybyszewski and S. Żeromski were granted, in the end of their lives, positions in the administration of the President of the Republic of Poland. They were decorated with the highest state distinctions and resided at the Royal Castle in Warsaw. Both were also buried with military honours.