%0 Journal Article
%T (Nie) przeminęło z wiatrem… Przybyszewski i Żeromski – wspólne drogi i bezdroża. Wystąpienie konferencyjne
%A Grzybowski, Adam
%J Rocznik Gdański
%V 2023
%R 10.26881/rgtn.2023.11
%N LXXXIII (83)
%P 153-159
%K Przybyszewski, Żeromski, pisarze, narodowe, społeczne
%@ 0080-3456
%D 2023
%U https://ejournals.eu/czasopismo/rocznik-gdanski/artykul/nie-przeminelo-z-wiatrem-przybyszewski-i-zeromski-wspolne-drogi-i-bezdroza-wystapienie-konferencyjne
%X Pod koniec XIX w. i w latach dwudziestych XX w. losy Stanisława Przybyszewskiego i Stefana Żeromskiego biegły równoległymi torami a niejednokrotnie były styczne i krzyżowały się. Trudno dziś mówić o zażyłości obu pisarzy. Początkowo jednak Przybyszewski był zauroczony twórczością starszego o cztery lata kolegi. Wysoko ją cenił i wielokrotnie zabiegał o to, by jego teksty trafiły na łamy na łamy redagowanych przezeń czasopism. Żeromski z kolei starał się pomóc „Stachowi” w uzyskaniu stałego zatrudnienia. Z czasem jednak ich relacje nabrały dystansu choć mieli tożsamą wrażliwość na kwestie narodowe i społeczne. Wyrażana była w ich twórczości literackiej i publicystycznej a także współpracę ze strukturami Polskiej Partii Socjalistycznej. W odrodzonej Ojczyźnie obaj aktywnie uczestniczyli w kształtowaniu świadomości patriotycznej Polaków podczas Plebiscytu na Powiślu, Warmii i Mazurach oraz obronie polskiej racji stanu w tzw. Wolnym Mieście Gdańsku. 20 Art. 4 Ustawy o ustanowieniu orderu Odrodzenia Polski. W uznaniu zasług S. Przybyszewskiemu i S. Żeromskiemu pod koniec życia zapewniono apanaże w strukturach administracji Prezydenta RP. Odznaczeni zostali najwyższymi odznaczeniami państwowymi i zamieszkali na Zamku Królewskim w Warszawie. Obydwaj też pochowani zostali z honorami wojskowymi.