Temperament i kompetencje społeczne uczniów szkół artystycznych w okresie późnej adolescencji
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTETemperament i kompetencje społeczne uczniów szkół artystycznych w okresie późnej adolescencji
Data publikacji: 29.06.2018
Psychologia Rozwojowa, 2018, Tom 23, Numer 1, s. 69 - 88
https://doi.org/10.4467/20843879PR.18.004.8599Autorzy
Temperament i kompetencje społeczne uczniów szkół artystycznych w okresie późnej adolescencji
Temperament and social competences of students of art and music schools at the age of late adolescence
The article focuses on the specificity of psychosocial functioning of the music and art schools students. The research presented revealed the differences between the musical and artistic talented adolescents in terms of the temperament traits and social competences. Comparative group consisted of students of general schools. 354 students took part in the study, of which 45% were music schools students, 28% were art schools students, and 27% were the students of general schools. The assumption was made that the profile of education represented by particular groups of art and music schools students is tantamount to having an elevated level of musical or artistic skills. The surveyed students of general schools declared lack of both interest in art and artistic abilities. The results of the research revealed that the students of art and music schools exhibit significantly higher level of endurance (conceived as an attribute of temperament, measured by the Temperament Questionnaire – Formal Characteristics of Behavior by Bogdan Zawadzki and Jan Strelau) than the students of general schools. On the other hand, in terms of social competences (measured by Anna Matczak’s Social Competence Questionnaire) students of art schools exhibit a significantly lower level of ability in the field of social exposure than the students of music schools and general schools.
Amos S.P. (1978), Personality Differences Between Established and Less-established Male and Female CreativeArtists. Journal of PersonalityAssessment, 42, 374–377.
Argyle M. (1998), Zdolności społeczne. W: S. Moscovici (red.), Psychologia społeczna w relacji ja-inni, tłum. M. Cielecki, 77–104. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Bardziejewska M. (2005), Okres dorastania. Jak rozpoznać potencjał nastolatków? W: A.I. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, 345–377. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Buttsworth L.M., Smith G.A. (1995), Personality of Australian Performing Musicians by Gender and by Instrument. Personality and Individual Differences, 18, 5, 595–603.
Carson D.K., Wagner B.S., Schultz N.W. (2001), Temperament and Gender: Correlates of Toddler Social Competences. Journal of Genetic Psychology, 148, 3, 289–302.
Caspi A., Silva P.A. (1995), Temperamental Qualitie is a Taget Reepredict Personality Traits in Adulthood: Longitudinal Evidence from a Birth Cohort. Child Development, 66, 486–498.
Chruszczewski M. (2004), Profile psychologiczne uczniów średnich szkół muzycznych i plastycznych mających osiągnięcia artystyczne oraz ponadprzeciętnie inteligentnych uczniów szkół średnich. W: S. Popek (red.), Twórczość w teorii i praktyce, 135–143. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Chruszczewski M.H. (2009), Profile uzdolnień. Intelektualne i osobowościowe składniki uzdolnień plastycz-
nych i muzycznych. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Csikszentmihalyi M. (2005), Przepływ, tłum. M. Wajda-Kacmajor. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Davidson J.W. (2007), Bodily Communication in Musical Performance. W: D. Miell, R. MacDonald,
D.J. Hargreaves (eds.), Mucial Communiaction, 215–237. Oxford, New York: Oxford University Press.
Davies J.B. (1978), The Psychology of Music. London: Hutchinson.
Dews C.L.B., Williams M.S. (1989), Students Musicians’ Personality Styles, Stresses and Coping Patterns. Psychology of Music, 17, 37–47.
Ericsson K.A. (1996), The Road to Excellence: The Acquisition of Expert Performance in the Arts and Science, Sports and Games. New York: Lawrence Erlbaum.
Ericsson K.A. (2006),The Influence of Experience and Deliberate Practice on the Development of Superior Expert Performance. W: K.A. Ericsson, N. Charness, P.J. Feltovich, R.R. Hoffman (eds.), The Cambridge Handbook of Expertise and Expert Performance, 685–705. Cambridge: Cambridge University Press.
Ericsson K.A., Krampe R.T., Tesch-Römer C. (1993), The Role of Deliberate Practice in the Acquisition of Expert Performance. Psychological Review, 100, 3, 363–406.
Freeman J. (2010), Gifted Lives. What Happens when the Gifted Children Grow Up. London, New York: Routledge.
Furnham A., Crump J. (2013), The Sensitive, Imaginative, Articulate Art Student and Conservative, Cool, Numerate Science Student: Individual differences in Art and Science Students. Learning and Individual Differences, 25, 150–155.
Gaunt H., Hallam S. (2009), Individuality in the Learning of Musical Skills. W: S. Hallam, I. Cross, M. Thaut (eds.), The Oxford Handbook of Music Psychology, 274–284. New York: Oxford University Press.
Gembris H., Davidson J.W. (2002), Environmental Influences. W: R. Parncutt, G.E. McPherson (eds.), Thescience and Psychology of Music Performance, 17–30. New York: Oxford University Press.
Jankowski W. (2002), Polskie szkolnictwo muzyczne. Geneza i ewolucja systemu. Warszawa: Akademia Mu-
zyczna im. Fryderyka Chopina, Centrum Edukacji Artystycznej.
Jaślar-Walicka E. (1999), Różne modele nauczycieli w przebiegu edukacji muzycznej w świetle badań amerykańskich i polskich nad muzykami i talentami muzycznymi. W: M. Manturzewska (red.), Psychologiczne podstawy kształcenia muzycznego, 163–170. Warszawa: Akademia Muzyczna im. Fryderyka
Chopina.
Juslin P.N. (2007), From Mimesis to Catharsis: Expression, Perception, and Induction of Emotion in Music. W: D. Miell, R. MacDonald, D.J. Hargreaves (eds.), Mucial Communiaction, 85–115. Oxford, New York: Oxford University Press.
Kemp A.E. (1996), The Musical Temperament. Psychology and Personality of Musicians. New York: Oxford University Press.
Kemp A.E. (2009), Individual differences in musical behaviour. W: D.J. Hargreaves, A.C. North (eds.), The Social Psychology of Music, 25–45. New York: Oxford University Press.
Kenny D.T. (2011), The Psychology of Music Performance Anxiety. New York: Oxford University Press.
Kobori O., Yoshie M., Kudo K., Ohtsuki T. (2011), Traits and Cognitions of Perfectionism and Their Relations with Coping Style, Effort, Achievement, and Performance Anxiety in Japanese Musicians. Journal of Anxiety Disorders, 25, 674–679.
Konaszkiewicz Z. (1987), Tancerze polscy – wybrane problemy kształcenia i zawodu. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina.
Konaszkiewicz Z. (red.) (2006), Szkoła baletowa – studia i szkice. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Mu-
zycznej im. Fryderyka Chopina.
Kowalski G. (2005), Uczyć sztuki czy kształcić artystów? W: M. Poprzęcka (red.), Polskie szkolnictwo artystyczne. Dzieje – teoria – praktyka, 21–25. Warszawa: Stowarzyszenie Historyków Sztuki.
Langendörfer F. (2008), Personality Differences among Orchestra Instrumental Groups: Just a Stereotype? Personality and Individual Differences, 44, 610–620.
Limont W. (1998), Uzdolnienia plastyczne a inteligencja, zdolności twórcze i style poznawcze. Przegląd Psychologiczny, 41, 1/2, 73–89.
Lupu V. (2013), An Exploration Study of Emotional Intelligence and Emotional Thinking in Students from Fine Arts and Math-IT High Schools. Bulletin Scientific, 1, 35, 36–44.
Manturzewska M. (1990), Przebieg życia muzyka w świetle badań biograficznych. W: M. Manturzewska,
H. Kotarska (red.), Wybrane zagadnienia z psychologii muzyki, 305–327. Warszawa: Wydawnictwa
Szkolne i Pedagogiczne.
Manturzewska M. (2014), Psychologiczne wyznaczniki powodzenia w studiach muzycznych. Warszawa: Centrum Edukacji Artystycznej, Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina.
Matczak A. (2001), Kwestionariusz Kompetencji Społecznych. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Miers A.C., Blöte A.W., de Rooij M., Bokhorst C.L., Westenberg P.M. (2013), Trajectories of Social Anxiety during Adolescence and Relations with Cognition, Social Competence, and Temperament. Journal of Abnormal Child Psychology, 41, 97–110.
Neumärker K.J., Bettle N., Bettle O., Dudeck U., Neumärker U. (1998), The Eating Attitudes Test: Comparative Analysis of Female and Male Students at the Public Ballet School of Berlin. European Child and Adolescent Psychiatry, 7, 19–23.
Nogaj A.A. (2014), Rola mistrza w rozwoju muzycznej tożsamości młodego adepta sztuki muzycznej.
W: G.E. Kwiatkowska, J. Posłuszna (red.), Relacja mistrz–uczeń. Rozważania z perspektywy psychologii muzyki, 82–97. Kraków: Wydawnictwo Aureus.
Nogaj A.A., Ossowski R. (2015), Social Suport as a Mediator for Musical Achievement. Polish Psychological Bulletin, 46, 2, 300–308.
Nogaj A.A., Owczarz U. (2015), Sytuacje trudne a różnice w umiejscowieniu poczucia kontroli uczniów szkół muzycznych i plastycznych. Zeszyty Psychologiczno-Pedagogiczne Centrum Edukacji Artystycznej, 3, 71–78.
Noremberg J. (2013), Uwarunkowania osiągnięć edukacyjnych uczniów szkół baletowych. Zeszyty Psychologiczno-Pedagogiczne CEA, 1, 71–79
North A.C., Hargreaves D.J. (2008), The Social and Applied Psychology of Music. New York: Oxford University Press.
Oleszkowicz A., Senejko A. (2011), Dorastanie. W: J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka, 259–286. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Per M., Beyoglu A. (2011), Personality Types of Students who Study at the Departments of Numeric, Verbal and Fine Arts in Education Faculties. Procedia Social and Behavioral Science, 12, 242–247.
Popek R. (1987), Poziom rozwoju inteligencji i uzdolnień twórczych młodzieży kształconej plastycznie. W: S. Popek (red.), Z badań nad zdolnościami i uzdolnieniami specjalnymi młodzieży, 57–68. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Popek S.L. (2010), Psychologia twórczości plastycznej. Kraków: Impuls.
Poraj G. (2012), Stres – motor czy hamulec rozwoju i edukacji muzyków? W: E. Kumik, G. Poraj (red.), Konteksty kształcenia muzycznego, t. 2: Prace teoretyczne i badawcze, 261–276. Łódź: Akademia Muzyczna im. G. i K. Bacewiczów.
Poraj-Weder M., Sekścińska K. (2012), Postawy wobec siebie i świata czyli sylwetki psychologiczne studentów Akademii Muzycznej w Łodzi. W: E. Kumik, G. Poraj (red.), Konteksty kształcenia muzycznego, t. 2: Prace teoretyczne i badawcze, 277–290. Łódź: Akademia Muzyczna im. G. i K. Bacewiczów.
Rados K., Kovacevic P., Bogunovic B., Ignjatovic T., Acic G. (2003), Psychological Foundations of Success in Learning Music at Elementary School Age. Proceedings of the 5th Triennal ESCOM Conference, 8–13 September 2003, 416–419. Hanover Univeristy of Music and Drama, Germany.
Rispoli K.M., McGoey K.E., Koziol N.A., Schreiber J.B. (2013), The Relations of Parenting, Child Temperament, and Attachment Security in Early Childhood to Social Competence at School Entry. Journal of School Psychology, 51, 643–658.
Rothbart M.K. (2011), Becoming Who We Are: Temperament and Personality in Development. New York: Guilford Press.
Sękowski A. (1989), Osobowość a osiągnięcia artystyczne uczniów szkół muzycznych. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Smith A.M., Maragos A., Van Dyke A. (2000), Psychology of the Musician. W: R. Tubiana, P.C. Amadio (eds.), Medical Problems of the Instrumentalist Musician, 135–170. London: Martin Dunitz Ltd.
Sloboda J.A., Howe M.J.A. (1999), Musical Talent and Individual Differences in Musical Achievement. Psychology of Music, 27, 52, 52–54.
Sosniak L.A. (1990), The Tortoise, the Hare, and the Development of Talent. W: M.J.A. Howe (ed.), Encouraging the Development of Exceptional Skills and Talents, 109–130. Leicester: The British Psychological Society.
Stoeber J., Eismann U. (2007), Perfectionism in Young Musicians: Relations with Motivation, Effort, Achievement, and Distress. Personality and Individual Differences, 43, 2182–2192.
Strelau J. (2001), Psychologia temperamentu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Strelau J. (2006), Temperament jako regulator zachowania, z perspektywy półwiecza badań. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Strelau J. (2014), Różnice indywidualne. Historia – determinanty – zastosowania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej.
Tarrant M., North A.C., Hargreaves D.J. (2002), Youth Identity and Music. W: R.A.R. MacDonald, D.J. Hargreaves, D. Miell (eds.), Musical Identities, 134–150. New York: Oxford University Press.
Vaughan Van Hecke A., Mundy P.C., Acra C.F., Block J.J., Delgado Ch.E.F., Parlade M.V., Neal A.R., Meyer J.A., Pomare Y.B. (2007), Infant Joint Attention, Temperament, and Social Competence in Preschool Children. Child Development, 78, 1, 53–69.
Welch G., Ockelford A. (2009), The Role of the Institution and Teachers in Supporting Learning. W: S. Hallam, I. Cross., M. Thaut (eds.), The Oxford Handbook of Music Psychology, 307–319. New York: Oxford University Press.
Whitesel L.S. (1984), Comparing the Personality Characteristics of Male and Female Art. Students with Those of Students in English and Psychology. Studies in ArtEducation, 26, 1, 51–55.
Winner E. (1996), Gifted Children: Myths and Realities. New York: Basic Books.
Wubbenhorst T.M. (1994), Personality Characteristics of Music Educators and Performers. Psychology of Music, 22, 63–74.
Xie G., Cui X. (2016), Effects of Emotional Intelligence and Self-Leadership on Students’ Coping with Stress. Social Behaviour and Personality, 44, 5, 853–864.
Zawadzki B., Strelau J. (1997), Formalna Charakterystyka Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2018, Tom 23, Numer 1, s. 69 - 88
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Temperament i kompetencje społeczne uczniów szkół artystycznych w okresie późnej adolescencji
Temperament and social competences of students of art and music schools at the age of late adolescence
Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz
Publikacja: 29.06.2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2120
Liczba pobrań: 1359