FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Satysfakcja małżeńska rodziców dziecka z niepełnosprawnością intelektualną

Data publikacji: 26.05.2014

Psychologia Rozwojowa, 2014, Tom 19, Numer 1, s. 117 - 132

https://doi.org/10.4467/20843879PR.14.007.1729

Autorzy

Żaneta Stelter
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Poland
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Satysfakcja małżeńska rodziców dziecka z niepełnosprawnością intelektualną

Abstrakt

Marital satisfaction of parents of a child with intellectual disability

The paper presents the research aimed at determining the factors affecting the sense of marital satisfaction of parents of a child with intellectual disability. Special attention has been paid to the way in which the parental role is understood as well as to the parents’ description of their child. The research has involved 165 mothers and fathers of children with intellectual disability, aged 23–76. The following methods have been used: the Questionnaire of a Well-matched Couple (KDM-2), the Questionnaire My Child (KMD) and the Questionnaire of Fulfilling the Parental Role towards a Child with Intellectual Disability (KRRR). The results show that approval of the parental role and a positive way in which the parents describe their child belong to the factors supporting the parents’ marital satisfaction.

Bibliografia

Abbeduto L., Seltzer M.M., Shattuck P., Wyngaarden, M., Orsmond G., Murphy, M.M. (2004), Psychological well-being and coping in mothers of youths with autism, down syndrome, or fragile x syndrome. American Journal on Mental Retardation, 109, 3, 237–254. http://www.waisman.wisc.edu/family/pubs/Autism/2004%20Abbeduto%20Seltzer%20Shattuck%20psyc%20well%20being.pdf (dostęp: 08.08.2012).

Abidin R.R. (1990). Introduction to the special issue: The stresses of parenting. Journal of Clinical Child Psychology, 19 (4), 298–301.

Baker B.L., Blacher J., Olsson M.B. (2005), Preschool children with and without developmental delay: Behavior problems, parents’ optimism and well-being. Journal of Intellectual Disability Research, 49, 8, 575–590.

Bańka A. (2007), Ewolucja teorii przywiązania w ujęciach rozwojowych i fenomenologicznych: dwie tradycje, ich badacze i przenikania [w:] J.M. Brzeziński (red.), Psychologia. Między teorią, metodą i praktyką, 141–17. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Barnett R.C., Hyde, J.S. (2001), Women, men, work and family: An expansionist theory. American Psychologist, 56, 781–796.

Bedyńska S., Brzezicka A. (2007), Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analiz statystycznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Wydawnictwo SWPS Academica.

Belsky J. (1984), The determinants of parenting: A process model. Child Development, 55, 83–96.

Borzyszkowska H. (2002), Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych intelektualnie w środowisku społecznym [w:] D. Lotz, K. Wenty (red.), Diagnoza dla osób niepełnosprawnych, 56–60. Szczecin: Agencja Wydawnicza Kwadra.

Brągiel J., Kawula S. (2009), Więzi społeczne w rodzinie [w:] S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, 117–136. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Caldera Y.M., Lindsey E.W. (2006), Coparenting, mother–infant interaction, and infant–parent attachment relationships in two-parent families. Journal of Family Psychology, 20, 2, 275–283.

Duvall E.M. (1971), Family development. Philadelphia: J.B. Lippincott Company.

Eddy L., Walker A. (1999), The impact of children with chronic health problems on marriage, Journal of Family Nursing, 55, 1, 10–32.

Erikson E.H. (2004), Tożsamość a cykl życia. Poznań: Zysk i S-ka.

Ferguson G.A., Takane Y. (2007), Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Fisman S., Wolf L. (1991), The handicapped child: psychological effects of parental, marital, and sibling relationships, Psychiatric Clinicis of North America, 14, 1, 199–217.

Friedrich W.N., Friedrich W.L. (1981), Psychosocial assets of parents of handicapped and nonhandicapped children. American Journal of Mental Deficiency, 85, 551–553.

Gawlina Z. (2004), Macierzyństwo jako wartość w kontekście przemian społecznych [w:] Z. Tyszka (red.), Blaski i cienie życia rodzinnego. Roczniki Socjologii Rodziny. Studia socjologiczne oraz interdyscyplinarne, t. XV, 33–40. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Glenn F. (2007), Growing Together or Drifting Apart? Children with Disabilities and Their Parents Relationships. London: One Plus One.

Hartley S.L., Barker E.T., Seltzer M.M., Floyd F.J., Greenberg J.S. (2011), Marital satisfaction and parenting experiences of mothers and fathers of adolescents and adults with autism spectrum disorders. American Journal of  Intellectual and Developmental Disabilities, 116, 81–95.

Hastings R.P., Daley D. (2004), Pro-social behaviour and behaviour problems independent by predict maternal stress. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 29, 4, 339–349.

Havighurst R.J. (1981), Developmental Tasks and Education. New York, London: Longman.

Hodapp R.M. (2007), Families of persons with Down syndrome: New perspectives, findings, and research and service needs. Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews, 3, 279–287.

Joesch J.M., Smith K.R. (1997), Children’s health and their mothers risk of divorce or separation. Social Biology, 44, 3–4, 159–169.

Karwowska M. (2007), Macierzyństwo wobec dziecka niepełnosprawnego intelektualnie. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Kersh J., Hedvat T.T., Hauser-Cram P., Warfield M.E. (2006), The Contribution of Marital Quality to the Well-being of Parents of Children with Developmental Disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 5, 883–93.

Kohn M.L., Schooler C. (1986), Doświadczenia zawodowe a osobowość: ocena wzajemnych wpływów [w:] M.L. Kohn, C. Schooler (red.), Praca a osobowość. Studium współzależności, 86–126. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Kościelska M. (2011), Odpowiedzialni rodzice. Z doświadczeń psychologa. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Levinson D.J. (1986), A conception of adult development. American Psychologist, 41, 3–13.

Levis S., Kagan C., Heaton P. (2000), Dual earner parents with disabled children. Patterns for working and caring. Journal of Family Issues, 21, 8, 1031–1060.

Luescher J.L., Dede D.E., Gitten J.C., Fennell E., Bernard L., Mari B.L. (1999). Parental burden, coping, and family functioning in primary caregivers of children with Joubert syndrome. Journal of Child Neurology, 14, 10, 642–648.

Łoś M. (1999), „Role społeczne” w nowej roli [w:] J. Machaj (red.), Małe struktury społeczne, 93–10. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Marshall N.L, Barnett R.C. (1993), Work-family strains and gains among two-earner couples. Journal of Community Psychology, 21, 64–78.

Parker J.A., Mandleco B., Olsen Roper S., Freeborn D., Dyches T.T. (2011), Religiosity, spirituality, and mar ital relationships of parents raising a typically developing child or a child with a disability. Journal of Family Nursing, 17, 1, 82–104.

Perry A. (2005), A model of stress in families of children with developmental disabilities: clinical applications. Journal on Developmental Disabilities, 11 (1), 1–16. http://uais.lzu.edu.cn/ uploads/soft/20110811/18–110Q1095336.pdf (dostęp: 07.08.2012).

Pisula E. (2007), Rodzice i rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Plopa M. (2005), Psychologia rodziny. Teoria i badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Plopa M. (2006), Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Plopa M. (2008), Skala postaw rodzicielskich. Wersja dla rodziców. Podręcznik. Warszawa: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania. Pracownia Testów Psychologicznych.

Popielecki M., Zeman I. (2000), Kryzys psychiczny rodziców w związku z pojawieniem się w rodzinie dziec ka niepełnosprawnego. Szkoła Specjalna, 1, 15–19.

Raghavan C., Weisner T.S., Patel D. (1999), The adaptive project of parenting: South Asian families with chil- dren with developmental delays. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Dis-abilities, 34, 3, 281–292.

Rostowska T. (2006), Rozwojowe aspekty jakości życia rodzinnego [w:] T. Rostowska (red.). Jakość życia rodzinnego. Wybrane zagadnienia, 11–27. Łódź: Wyższa Szkoła Informatyki w Łodzi.

Simmerman B., Blacher J., Baker, B.L. (2001), Father’s and mother’s perceptions of father involvement in families with young children with disability. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 26, 325–338.

Śledzianowski J. (2008), Rodzina międzypokoleniowa w Polsce na progu XXI wieku. Kielce: Zakład Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji. Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego.

Stelter Ż. (2013), Pełnienie ról rodzicielskich wobec dziecka niepełnosprawnego intelektualnie. Warszawa: Difin.

Stelter Ż., Strelau J., Sobolewski A. (2002), Rozbieżność między temperamentem rzeczywistym a oczekiwanym dziecka upośledzonego umysłowo i jej związek z sytuacją stresową matki. Czasopismo Psychologiczne, 8, 2, 155–162.

Szluz B. (2007), Wsparcie społeczne rodziny osoby niepełnosprawnej. Roczniki Teologiczne, 54, 10, 201–214.

Taanila A., Kokkonen J., Jarvelin M.R. (1996), The long-term effects of children’s early-onset disability on marital relationships. Developmental Medicine and Child Neurology, 38, 567–577.

Tisbosch M. (2008), Family Stress in Dutch Families with Motor Impaired Toddlers. Journal of Early childhood Research, 6, 3, 233–246.

Turner J.H. (2006). Struktura teorii socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tyszka Z. (2002), Rodzina we współczesnym świecie. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Upadhyay S., Singh A. (2009), Psychosocial problems and needs of parents in caring mentally retarded children: the impact of the level of mental retardation of children. Indian Journal of Social Science Research, 6, 1, 103–112.

Urbano R.C., Hodapp R.M. (2007), Divorce in families of children with Down syndrome: A population-based study. American Journal on Mental Retardatio,112, 261–274.

Willoughby J.C., Glidden L.M. (1995), Fathers helping out: Shared childcare and marital satisfaction of par- ents of children with disabilities. American journal on Mental Retardation, 99, 4, 399–406.
Witt W.P., Riley A.W., Coiro M.J. (2003), Childhood functional status, family stressors, and psychological adjustment among school-aged children with disabilities in the United States. Archives of Pediatric Adolescent Medicine, 157, 687–695.

Wymbs B.T., Pelham W.E., Molina B.S.G., Gnagy E.M., Wilson T.K. (2008), Rate and predictors of divorce among parents of youths with ADHD. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 76, 735–744.

Yau M.K., Li-Tsang C.W.P. (1999), Adjustment and adaptation in parents of children with developmental disability in two-parent families: a review of the characteristics and attributes. The British Journal of Developmental Disabilities, 45, 88, 38–51.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2014, Tom 19, Numer 1, s. 117 - 132

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Satysfakcja małżeńska rodziców dziecka z niepełnosprawnością intelektualną

Angielski:

Marital satisfaction of parents of a child with intellectual disability

Autorzy

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań, Poland

Publikacja: 26.05.2014

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Żaneta Stelter (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski