Percepcja technik wychowawczych rodziców a zadowolenie z życia młodych osób w okresie adolescencji i wczesnej dorosłości
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPercepcja technik wychowawczych rodziców a zadowolenie z życia młodych osób w okresie adolescencji i wczesnej dorosłości
Data publikacji: 18.12.2018
Psychologia Rozwojowa, 2018, Tom 23, Numer 3, s. 39 - 54
https://doi.org/10.4467/20843879PR.18.015.9356Autorzy
Percepcja technik wychowawczych rodziców a zadowolenie z życia młodych osób w okresie adolescencji i wczesnej dorosłości
Perception of the Parenting Techniques and Satisfaction with Life of Young People in Adolescence and Early Adulthood
Abstract
The authors analyze the satisfaction with life of young people in relation to the perception of the parenting techniques. 524 school and university students from the Podkarpacie region aged 13–22 were surveyed using the Inventory of Parental Discipline Techniques (IPDT) by Gała and the Student’s Life Satisfaction Scale (SLSS) by Huebner. The dominant technique used by parents is that of introduction to principles. Fathers use the technique of indifference more often than mothers. Mothers use the technique of power assertion more frequently as their children grow in age. Parenting techniques have a significant relationship with the level of life satisfaction of the adolescents and young adults, but at different stages of development different parental techniques are associated with their life satisfaction.
Allan B.A., Duffy R.D. (2014), Calling, goals, and life satisfaction: A moderated mediation model. Journal of Career Assessment, 22, 3, 451–464.
Argyle M. (1987), The Psychology of Happiness. London: Methuen.
Arrindell W.A., Heesink J., Feij J. (1999), The Satisfaction with Life Scale (SWLS): Appraisal with 1700 healthy young adults in The Netherlands. Personality and Individual Differences, 26, 5, 815–826.
Antaramian S., Huebner E. (2009), Stability of adolescents’ multidimensional life satisfaction report. Journal of Psycho Educational Assessment, 27, 421–425.
Al-Attiyah A., Nasser R. (2013), Gender and age differences in life satisfaction within a sex-segregated society: sampling youth in Qatar. International Journal of Adolescence and Youth, 21(1), 84–95.
Avey J.B., Luthans F., Smith R.M., Palmer N.F. (2010), Impact of positive psychological capital on employee well-being over time. Journal of Occupational Health Psychology, 15, 1, 17–28.
Boniel-Nissim M., Tabak I., Mazur J., Borraccino A., Brooks F., Gommans R., … Finne, E. (2014), Supportive communication with parents moderates the negative effects of electronic media use on life satisfaction during adolescence. International Journal of Public Health, 60, 2, 189–198.
Braun-Gałkowska M. (1994), W tę samą stronę. Książka dla nauczycieli o wychowaniu i lekcjach wychowawczych. Warszawa: Wydawnictwo Krupski i S-ka.
Braun-Gałkowska M. (2003), Wychowanie i dialog z młodymi. W: S. Koperek, S. Szczur (red.), Servo Veritatis. Materiały międzynarodowej Konferencji dla uczczenia 25-lecia pontyfikatu Jego Świątobliwości Jana Pawła II, 479–490. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Brzezińska A. (2005), Jak myślimy o rozwoju człowieka. W: A. Brzezińska (red.), Portrety psychologiczne człowieka, 5–20. Gdańsk: GWP.
Casas F., Figuer C., González M., Malo S., Alsinet C., Subarroca S. (2007), The well-being of 12- to 16-yearold adolescents and their parents: Results from 1999 to 2003 Spanish Samples. Social Indicators Research, 83, 87–115.
Chen X., Liu M., Li D. (2000), Parental warmth, control, and indulgence and their relations to adjustment in Chinese children: A longitudinal study. Journal of Family Psychology, 14, 3, 401–419.
Cichy-Jasiocha B. (2017), Techniki wychowawcze rodziców a nadzieja na sukces u młodzieży w okresie późnej adolescencji. W: D. Opozda, M. Leśniak (red.), Rodzicielstwo w wybranych zagadnieniach pedagogicznych, 63–74. Lublin: Episteme.
Czapiński J. (1994), Psychologia szczęścia. Warszawa: PTP.
Diener E. (1984), Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 3, 542–575.
Diener E., Diener M. (1995), Cross-cultural correlates of life satisfaction and self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology, 68, 4, 653–663, http://doi.org/10.1037/0022-3514.68.4.653.
Diener E., Suh E.M., Lucas R.E., Smith H.L. (1999), Subjective well-being: Three decades of progress. Psychological Bulletin, 125, 2, 276–302.
Dobrenko K. (2013), Adolescencja jako czas przejmowania inicjatywy za własny rozwój. W: E. Sokołowska (red.), Psychologia kształcenia i wspierania rozwoju, 146–166. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Drożdżowicz L. (1999), Ogólna teoria systemów. W: B. de Barbaro (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, 9–17. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Dryll E. (2001), Interakcja wychowawcza. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Dryll E. (2013), Wrastanie w kulturę. Transmisja narracji w wychowaniu rodzinnym. Wydawnictwo: Eneteia, Wydawnictwo Psychologii i Kultury.
Edwards L.M., Lopez S.J. (2006), Perceived family support, acculturation, and life satisfaction in Mexican american youth: A mixed-methods exploration. Journal of Counseling Psychology, 53, 3, 279–287.
Elżanowska H. (2012), Znaczenie rodzicielskich technik wychowawczych w rozwoju postaw społecznych. W: T. Rostowska, A. Lewandowska-Walter (red.), Małżeństwo i rodzicielstwo a zdrowie, 479–493. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Filipczuk H. (1988), Wychowanie – dziecko w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Warszawa: Nasza Księgarnia.
Gała A.E. (1992), Inwentarz Rodzicielskich Technik Wychowawczych (IRTW), wersja dla młodzieży dorastającej. Niepublikowany podręcznik, Katedra Psychologii Wychowawczej i rodziny KUL.
Gała A.E. (1992), Uwarunkowania wychowawcze dojrzałej moralności. Lublin: Oficyna Wydawnictwo Lew.
Gilman R., Huebner E. (2006), Characteristics of adolescents who report very high life satisfaction. Journal of Youth and Adolescence, 35, 293–301.
Goldbeck L., Schmitz T., Besier T., Herschbach P., Henrich G. (2007), Life satisfaction decreases during adolescence. Quality of Life Research, 16, 969–979.
Gosztyła T. (2010), Rodzinne uwarunkowania dojrzałej religijności młodzieży. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Grzesiuk L. (1979), Style komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo UW.
Harwas-Napierała B. (2014), Specyfika komunikacji interpersonalnej w rodzinie ujmowanej jako system. W: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny, 47–72. Warszawa: PWN.
Henry C.S. (1994), Family system characteristics, parental behaviors, and adolescent family life satisfaction. Family Relations, 43, 4, 447–455.
Hofer J., Chasiotis A. (2003), Congruence of life goals and implicit motives as predictors of life satisfaction: Cross-cultural implications of a study of Zambian zale adolescents. Motivation and Emotion, 27, 251–272.
Hipwell A., Keenan K., Kasza K., Loeber R., Stouthamer-Loeber M., Bean T. (2008), Reciprocal influences between girls’ conduct problems and depression, and parental punishment and warmth: A six year prospective analysis. Journal of Abnormal Child Psychology, 36, 5, 663–677.
Hoffman M.L. (1970), Conscience, personality, and socialization techniques. Human Development, 13, 90–126.
Hoffman M.L. (1975), Moral internalization, parental power, and the nature of parent-child interaction. Developmental Psychology, 11, 2, 228–239.
Hoffman M.L. (1994), Discipline and internalization. Developmental Psychology, 30, 1, 26–28.
Hoffman M.L. (2006), Empatia i rozwój moralny. Gdańsk: GWP.
Huebner E.S. (1991), Initial development of the student’s life satisfaction scale. School Psychology International, 12, 3, 231–240.
Huebner E.S., Suldo S.M., Valois R.F. (2003), Psychometric properties of two brief measures of children’s life satisfaction: The Students’ Life Satisfaction Scale (SLSS) and the Brief Multidimensional Students’ Life Satisfaction Scale (BMSLSS). W: Paper Prepared for the Indicators of Positive Development Conference, Child Trends, 1–33, https://www.childtrends.org/wp-content/uploads/2013/05/Child_Trends-2003_03_12_ PD_PDConfHSVP.pdf (dostęp: 18.11.2018).
Kuncewicz D., Sokołowska E. (2014), Narracje rodziców i ich dorosłych dzieci o wychowaniu. Roczniki Psychologiczne, 17, 4, 759–774.
Kurpiel D. (2015), Satysfakcja z życia a poczucie skuteczności i styl wychowania w percepcji matek młodzieży z niepełnosprawnością. Psychologia Rozwojowa, 20, 1, 75–89.
Levinson D.J. (1986), A conception of adult development. American Psychologist, 41, 3–13.
Marzec-Tarasińska A. (2016), Oddziaływania wychowawcze ojców a poglądy młodzieży na temat roli ojca w rodzinie. Wychowanie w Rodzinie, t. 13, 1, 257–276.
Marks J.L., Lam C.B., McHale S.M. (2009), Family patterns of gender role attitudes. Sex Roles, 61, 3–4, 221–234.
Nowak-Dziemianowicz M. (2013), Narracyjne możliwości pedagogiki a kryzys kultury i wychowania. Forum Oświatowe, 3, 50, 35–60.
Obuchowska I. (2007), Adolescencja. W: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka, 163–178. Warszawa: PWN.
Palmer B., Donaldson C., Stough C. (2002), Emotional intelligence and life satisfaction. Personality and Individual Differences, 33, 7, 1091–1100.
Pankowska D. (2005), Wychowanie a role płciowe. Gdańsk: GWP.
Patrick R.B., Gibbs J.C. (2012), Inductive discipline, parental expression of disappointed expectations, and moral identity in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 41, 8, 973–983.
Peterson C., Park N., Seligman M.E.P. (2005), Orientations to happiness and life satisfaction: The full life versus the empty life. Journal of Happiness Studies, 6, 1, 25–41.
Peterson C., Ruch W., Beermann U., Park N., Seligman M.E.P. (2007), Strengths of character, orientations to happiness, and life satisfaction. The Journal of Positive Psychology, 2, 3, 149–156.
Piko B.F. (2006), Satisfaction with life, psychosocial health and materialism among Hungarian youth. Journal of Health Psychology, 11, 6, 827–831.
Piotrowski K., Wojciechowska J., Ziółkowska B. (2014), Rozwój nastolatka. Późna faza dorastania. W: A.I. Brzezińska (red.), Niezbędnik Dobrego Nauczyciela, Seria I. Rozwój w okresie dziecińswa i dorastania, t. 6, 1–67. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Plopa M. (2004), Psychologia rodziny. Teoria i badania. Elbląg: Wydawnictwo EUH-E.
Plopa M., Połomski P. (2010), Kwestionariusz Relacji Rodzinnych. Wersje dla młodzieży. Podręcznik. Warszawa: VIZJA PRESS & IT.
Raczkowska J. (1998), Na tropach rodzicielskich niepowodzeń. Warszawa: IWZZ.
Rembierz M. (1998), Dom rodzinny jako „osobliwy szczegół” w świecie kulturowej bezdomności. Refleksje z filozofii człowieka. W: B. Dymara (red.), Dziecko w świecie rodziny – szkice o wychowaniu, 74–98. Kraków: Impuls.
Rembowski J. (1972), Więzi uczuciowe w rodzinie. Warszawa: PWN.
Ryff C. (1989), Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 6, 1069–1081.
Smykowski B. (2004), Wczesna dorosłość. Remedium, 2, 4–5.
Steca P., Caprara G.V., Tramontano C., Vecchio G.M., Roth E. (2009), Young adults’ life satisfaction: The role of self-regulatory efficacy beliefs in managing affects and relationships across time and across cultures. Journal of Social and Clinical Psychology, 28, 7, 824–861.
Steinberg L., Morris A.S. (2001), Adolescent development. Journal of Cognitive Education and Psychology, 2, 1, 55–87.
Waldowski K. (2002), Realizacja zadań rozwojowych na porzełomie późnej adolescencji i wczesnej dorosłości. W: A. Brzezińka, K. Appelt, J. Wojciechowska (red.), Szanse i zagrożenia rozwoju w okresie dorosłości, 55–84. Poznań: Wydawnictwo Humaniora.
Wnuk M., Zielonka D., Purandare B., Kaniewski A., Klimberg A., Ulatowska-Szostak E., Kaminiarz E. (2013), Przegląd koncepcji jakości życia w naukach społecznych Review of quality of life conceptions in social sciences, 48, 1, 10–16.
Wołpiuk-Ochocińska A., Marmola M. (2016), Relacje rodzinne a zadowolenie z życia u młodzieży na różnych etapach edukacji. Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 1, 25, 149–165.
Zadworna-Cieślak M., Ogińska-Bulik N. (2011), Zachowania zdrowotne młodzieży. Uwarunkowania podmiotowe i rodzinne. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Ziemska M. (1979), Rodzina a osobowość. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Ziółkowska B. (2005), Okres wczesnej dorosłości. Jak rozpoznać potencjał młodych dorosłych? W: A.I. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, 423–468. Gdańsk: GWP.
Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2018, Tom 23, Numer 3, s. 39 - 54
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Percepcja technik wychowawczych rodziców a zadowolenie z życia młodych osób w okresie adolescencji i wczesnej dorosłości
Perception of the Parenting Techniques and Satisfaction with Life of Young People in Adolescence and Early Adulthood
Zakład Psychologii, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów
Zakład Psychologii, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów
Publikacja: 18.12.2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2455
Liczba pobrań: 2227