Odraczanie rodzicielstwa a ocena rodziny pochodzenia przez młodych dorosłych
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEOdraczanie rodzicielstwa a ocena rodziny pochodzenia przez młodych dorosłych
Data publikacji: 19.11.2019
Psychologia Rozwojowa, 2019, Tom 24, Numer 3, s. 49 - 60
https://doi.org/10.4467/20843879PR.19.016.11294Autorzy
Odraczanie rodzicielstwa a ocena rodziny pochodzenia przez młodych dorosłych
Postponement of Parenthood and Evaluation of Family of Origin by Young Adults
Researchers of both contemporary family problems and statistical data point many important changes in family life. Among these, a significant place is occupied by the emergence of alternative forms of family life and transformation in the area of parenting (Dolińska, 2014; Golombok, 2015; Kemkes-Grottenthaler, 2003; Kwak, 2014; Mynarska 2009). Over the past years, the number of postponements or resignations from parental tasks has been increasing (CBOS, 2013b; GUS, 2016).
The purpose of this research was to explore the functioning of family of origin of spouses who did not undertake parental tasks. The study involved 210 people (105 women and 105 men) in early adulthood in legalized relationships, and the final analysis included results obtained from 170 people. The criterion group consisted of spouses who did not undertake parental tasks (76 persons) with minimum marital status of three years. The control group (94 persons) consisted of spouses of at least one child with a minimum marriage of three years.
The following research tools were used: Survey Questionnaire (own elaboration), Family Adaptability and Cohesion Scale Faces IV in Polish adaptation by Margasiński (2013). Studies have shown that spouses who do not take parental tasks assess their family of origin in a different way than spouses having children. These differences concerned the assessment of flexibility. However, the difference in the assessment of cohesion of families of origin occurred between women and men from the criterion group. The analyzes carried out showed that one and the other study group assesses their current family better than the family of origin.
Abma J.C., Martinez G.M. (2006), Childlessness Among Older Woman in the United Statefs: Trends and Profiles. Journal of Marriage and Family, 68(4), 1045–1057.
Bakiera L. (2003), Rodzicielstwo a rozwój dorosłych w wieku średnim. W: B. Harwas- Napierała (red.), Rodzina a rozwój człowieka dorosłego, 47–62. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Bakiera L. (2004), Pełnienie ról rodzicielskich a rozwój dorosłych w średnim wieku. Psychologia Rozwojowa, 2, 37–46.
Bartosz B. Bartak K. (2010), zamierzona bezdzietność wyborem autobiograficznym kobiet. W: B. Bartosz (red.), Wymiary kobiecości i męskości: Od psychobiologii do kultury. Warszawa: Eneteia.
Bielawska-Batorowicz E. (2014), Trudności w realizacji planów prokreacyjnych i ich skutki dla rodziny. W: I. Janicka, H. Liberska (red.), Psychologia rodziny, 412–436. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Cannold L. (2004), Declining marriage rates and gender inequity in social institutions. Towards an adequately complex explanation for childlessness. People and Place, 12, 1–11.
Carmichael G., Whittaker A. (2007), Choice and circumstance: qualitative insights into contemporary childlessness in Australia. European Journal of Population, 23(2), 1st June, 111–143. CBOS (2010), Postawy prokreacyjne Polaków. Komunikat z badań. Warszawa.
CBOS (2012), Potrzeby prokreacyjne oraz preferowany i realizowany model rodziny. Komunikat z badań, Warszawa.
CBOS (2013a), O roli kobiety w rodzinie. Komunikat z badań. Warszawa.
CBOS (2013b), Postawy prokreacyjne kobiet. Komunikat z badań. Warszawa.
CBOS (2013c), Rodzina, jej współczesne rozumienie i znaczenie. Komunikat z badań. Warszawa.
Cierpka A. (2013), Tożsamość i narracje w relacjach rodzinnych. Warszawa: Eneteia.
Cowan C.P., Cowan P.A. (1995), Interventions to ease the transition to parenthood: Why they are needed and what they can do. Family Relations, 44(4), 412–423.
Delyser G. (2012), At midlife, intentionally childfree women and their experiences of regret. ClinSocWor Journal, 40, 66–74, http://docslide.net/documents/at-midlife-intentionally-childfree-women-and-their-experiences-of-regret.html (dostęp: 4.03.2016).
Dolińska B. (2014), Bezdzietność, perspektywa społeczno-kulturowa. Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa.
Duvall E.M. (1977), Marriage and family development. Philadelphia: lippincott.
Dyczewski L. (2007), Małżeństwo i rodzina upragnionymi wartościami młodego pokolenia. W: L. Dyczewski (Red.), Małżeństwo i rodzina w nowoczesnym społeczeństwie. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Farnicka M. (2011), Przemiany realizacji zadań rozwojowych: ewolucja czy rewolucja? Zielona Góra: Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Farnicka M. (2013), Między wyborem a przymusem. Rodzina a sposób radzenia sobie w różnych sytuacjach życiowych. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Frejka T., Sobotka T. (2008), Fertility in Europe: Diverse, delayed and below replacement. Demographic Re- search, 19, 15–46.
Gillespie R. (2000), When no means no: Disbelief, disregard and deviance as discourses of voluntary childlessness. Women’s Studies International Forum, 23(2), 223–234.
Gillespie R. (2003), Childfree and feminine: Understanding the gender identity of voluntary childless women. Gender and Society, 17(1), 122–136.
Goldenberg H., Goldenberg I. (2006), Terapia rodzin. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Golombok S. (2015), Modern families: Parents and children in new family forms. Cambridge: Cambridge University Press.
Gurba E. (2009), Wczesna dorosłość. W: B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka, t. 2, 202–233. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
GUS (2016), Małżeństwa oraz dzietność w Polsce. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
Hara T. (2008), Increasing childlessness in germany and Japan: Toward a childless society? International Journal of Japanese Sociology, 17(1), 42–62.
Harwas-Napierała B. (2003), zmiany w funkcjonowaniu rodziny i ich konsekwencje dla rozwoju rodziców. W: B. Harwas-Napierała (red.), Rodzina a rozwój człowieka dorosłego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Harwas-Napierała B. (2009), Rodzina jako wartość a współczesność. W: B. Harwas-Napierała (red.), Rodzina jako wartość w rozwoju człowieka, 11–23. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Havighurst R. (1981), Developmental Tasks and Education. New York–London: Longman
Kaźmierczak M. (2015), Oblicza empatii w procesie adaptacji do rodzicielstwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Keizer R., Dykstra P., Jansen A. (2008), Pathwaysintochildlesness. Evidence of genered life course dynamics. Journal of Biosocial Science, 40, 863–878.
Kemkes-Grottenthaler A. (2003), Postponing or rejection parenthood? Results of a survey among female academic professionals. Journal of Biosocial Science, 35(2), 213–226.
Kocot-Górecka K. (2014), zmiany demograficzne w Polsce po 1989 r. i ich wybrane konsekwencje. W: I. E. Kotowska (red.), Niska dzietność w Polsce w kontekście percepcji Polaków Raport tematyczny, s. 9–18.Warszawa: Ministerstwo Pracy I Polityki Społecznej I Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Kołbik I. (1999), Lojalność Rodzinna. W: B. De Barbaro (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, 78–84. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kotowska I. (2009), zmiany aktywności zawodowej kobiet a modele rodziny w Europie. W: M. Sikorska (red.), Być rodzicem we współczesnej Polsce, 146–178. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Kotowska I. (2014), Niska dzietność w Polsce w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza społeczna 2013. Raport tematyczny. Warszawa: Ministerstwo Pracy I Polityki Społecznej I Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Kuryś K. (2013), System rodzinny wobec zmian rozwojowych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Kwak A. (2014), Współczesne związki heteroseksualne: Małżeństwa (dobrowolnie bezdzietne), kohabitacje, LAT. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
Letherby G. (1994), Mother or not, mother or what? Problems of definition and identity. Women’s Studies International Forum, 17, 525–532.
Letherby G. (2002), Childless and bereft?: Stereotypes and realities in relation to “voluntary” and “involuntary” childlessness and womanhood. Sociological Inquiry, 72(1), 7–20.
Liberska H. (2003), Realizacja zadań rozwojowych dorosłości a rozwój indywidualny. W: B. Harwas-Napierała (red.), Rodzina a rozwój człowieka dorosłego, 63–99. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Margasiński A. (2006), Rodzina w modelu Kołowym i Faces IV Davida H. Olsona. Nowiny Psychologiczne, 4, 69–86.
Margasiński A. (2013), Skale Oceny Rodziny. Polska adaptacja FACES IV – Flexibility and Cohesion Evalu- ation Scales Davida H. Olsona. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Margasiński A. (2015), Teoria i wybrane modele systemów rodzinnych. W: A. Margasiński (red.), Rodzina w ujęciu systemowym. Teoria i badania, 6–32. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Martowska K. (2015), Cechy rodziny pochodzenia a przystosowanie społeczno-emocjonalne młodych kobiet. W: A. Margasiński (red.), Rodzina w ujęciu systemowym. Teoria i badania, 33–51. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
Matuszewska M. (2003), Funkcjonowanie w rolach rodzicielskich jako źródło rozwoju młodych dorosłych. W: B. Harwas-Napierała (red.), Rodzina, a rozwój człowieka dorosłego, 25–46. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Mcquillan J., Greil A., Schreffler K., Wonch-Hill P., Gentzler K., Hathoat J. (2012), Does the reason matter? Variations in childlessness concerns among U.S. women. Journal of Marriage and Family, 75(5), 1st October, 1166–1181.
Mynarska M. (2009), Individual fertility choices in Poland. Warszawa: UKSW.
Mynarska M. (2011a), Kiedy mieć dziecko? Jakościowe badanie procesu odraczania decyzji o rodzicielstwie. Warszawa: zeszyty Naukowe Instytut Statystyki i Demografii SGH, nr 11.
Mynarska M. (2011b), Kto planuje mieć dzieci w Polsce do 2015 roku?, Komunikaty Naukowe Studia Demograficzne, 1(159), 75–98.
Mynarska M., Matysiak A., Rybińska A. (2014), Którędy do bezdzietności? Analiza ścieżek kobiet, które nigdy nie zostały matkami. W: A. Matysiak (red.), Nowe wzorce formowania i rozwoju rodziny w Polsce, 105–131. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Olson D. (2010), FACES IV &Circumplex Model. Validation Study. Journal of Marital and Family Therapy, www.facesiv.com (dostęp: 10.10.2016).
Olson D., Gorall D. (2006), FACES IV and the Circumplex Model. Minnesota: life Innovations.
Park K. (2005), Choosing childlessness: Weber’s typology of actions and motives of the voluntarily childless. Sociological Inquiry, 75(3), 1stAugust, 372–402.
Peterson H. (2015), Fifty shades of freedom. Voluntary childless women’s ultimate liberation. Women’s Studies International Forum, 53, 1st November, 182–191.
Plopa M. (2005), Psychologia rodziny. Teoria i badania. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Plopa M. (2011), Rodzicielstwo, jako wyzwanie dla małżeństwa: perspektywa teorii systemowej. W: H. Liberska, A. Malina (red.), Wybrane problemy współczesnych małżeństw i rodzin, 15–42. Warszawa: Wydawnictwo Difin.
Radochoński M. (2009), Osobowość antyspołeczna, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Rich S., Taket A., Graham M, Shelley J. (2011), “Unnatural”, “unwomanly”, “uncreditable”, and “undervaluated”: The significance of being a childless woman in Australian society. Gender Issues, 28(4), 226–247.
Rostowska T. (1995), Transmisja międzypokoleniowa w rodzinie w zakresie wybranych wymiarów osobowości. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Rostowska T. (2000), System wartości rodziców i dzieci jako zadanie rozwojowe. W: D. Kornas-Biela (red.), Rodzina: źródło życia i szkoła miłości, 217–230. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Rowland D.T. (2007), Historical trends in childlessness. Journal of Sociology, 18(1), 1311–1337.
Seiz M. (2013), Voluntary childlessness in Southern Europe: The case of Spain. Population Review, 52(1), 110–128.
Szlendak T. (2010), Socjologia rodziny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Tanturri M.L., Mencarini L. (2008), “Childless or childfree?” An insight into voluntary childlessness in Italy. Population Development Review, 34(1).
Trempała J. (2006), Modele rozwoju psychicznego czas i zmiana. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej.
Tyszkowa M. (1996), Jednostka a rodzina: interakcje, stosunki, rozwój. W: M. Przetacznik-Gierowska, M. Tyszkowa (red.), Psychologia rozwoju człowieka, 124–150. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wrzesień W. (2003), Jednostka – rodzina – pokolenie. Studium relacji międzypokoleniowych w Polsce. Poznań: Wydawnictwo Naukowe WAM.
Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2019, Tom 24, Numer 3, s. 49 - 60
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Odraczanie rodzicielstwa a ocena rodziny pochodzenia przez młodych dorosłych
Instytut Psychologii, Uniwersytet Opolski, Plac Staszica 1 45-052 Opole
Publikacja: 19.11.2019
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2045
Liczba pobrań: 1631