FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

Ocena powodzenia małżeństwa rodziców a style interpersonalnego funkcjonowania młodzieży

Data publikacji: 20.11.2012

Psychologia Rozwojowa, 2012, Tom 17, Numer 3, s. 39 - 55

https://doi.org/10.4467/20843879PR.12.017.0636

Autorzy

Kinga Kaleta
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
ul. Stefana Żeromskiego 5, Kielce, Polska
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Ocena powodzenia małżeństwa rodziców a style interpersonalnego funkcjonowania młodzieży

Abstrakt

Evaluating of parents’ marital success and adolescents’ styles of interpersonal functioning

The objective of this study was to analyze family mechanisms in the development of adolescents’ social functioning. It focused on the relation between father and mother. It was assumed that those subjects who assess their parents’ marital quality as low are more hostile in interpersonal situations, while individuals who perceive high marital satisfaction in their parents display a more pro-social behaviour. .
The Marital Satisfaction Scale by M. Braun-Gałkowska (1985) with a modifi cation by A. Gałkowska (1999) and the Interpersonal Style Scale by J.M. Stanik (1994a; 1994b) were used in the study. 344 adolescents were examined. The results of the correlation indicated that there is a connection between the perceived parents’ marital quality and the social functioning of young people in the following styles: cooperative-overconventional, docile-dependent and selfeffacing– masochistic, as well as realism and pessimism in interactions (a weak correlation, but a signifi cant one).
Moreover, the division into groups of respondents as regards their assessment of their parents’ marriage (as low, average and highly successful) and the analysis of variance (ANOVA) allowed to capture the specifi city of the interpersonal functioning of each. Those respondents who perceived their parents as the most satisfi ed with their relationship turned out to be the most prosocial and independent, while those who evaluated their parents’ relationship the lowest turned out to be the least friendly towards others, and the most pessimistic. These results support the hypothesis, but only in some styles the differences were statistically significant (in cooperativeoverconventional and docile-dependent styles, and pessimism scale).

Bibliografia

Argyle M. (1991), Psychologia stosunków międzyludzkich. Warszawa: PWN.

Bandura A. (2007), Teoria społecznego uczenia się. Warszawa: PWN.

Baniak J. (2004), Znaczenie dialogu w małżeństwie. Małżeństwo i Rodzina, 1 (9), 25–28.

Borecka-Biernat D. (2001), Zachowanie nieśmiałe młodzieży w trudnej sytuacji społecznej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Borecka-Biernat D. (2010), Postawy wychowawcze rodziców i strategie radzenia sobie ze społeczną sytuacją trudną w percepcji dorastających dzieci stosujących strategię skoncentrowaną na problemie i na unikaniu [w:] T. Rostowska, A. Jarmołowska (red.), Rozwojowe i wychowawcze aspekty życia rodzinnego, 237–256. Warszawa: Difin.

Braun-Gałkowska M. (1985), Miłość aktywna. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Braun-Gałkowska M. (1992), Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z małżeństwa. Lublin: TW KUL.

Bronfenbrenner U. (1970a), Czynniki społeczne w rozwoju osobowości. Cz. I. Psychologia Wychowawcza, 1, 1–19.

Bronfenbrenner U. (1970b), Czynniki społeczne w rozwoju osobowości. Cz. II. Psychologia Wychowawcza, 2, 141–161.

Cieślak K. (1988), Typologia związków małżeńskich wg E. Szostroma i J. Kavanaugha. Nowiny Psychologiczne, 4, 81–102.

Cox M.J., Owen M.T., Lewis J.M., Henderson V.K. (1989), Marriage, Adult Adjustment and Early Parenting. Child Development, 60, 1015–1024.

Crane D.R. (2002), Podstawy terapii małżeństw. Gdańsk: GWP.

Cui M., Conger R.D., Bryant C. M., Elder G.H. (2002), Parental Behavior and the Quality of Adolescent Friendships: A Social-contextual Perspective. Journal of Marriage and the Family, 64, 676–689.

Dąbrowska Z. (2003), Małżeństwo jako wartość. Studium empiryczne. Małżeństwo i Rodzina, 1 (5), 3–11.

Doliński A. (2004), Zachowania młodzieży w sytuacjach społecznych jako transmisja wzorów rodzinnych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Dołęga Z. (2003), Samotność młodzieży – analiza teoretyczna i studia empiryczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Emery R.E., O’Leary K.D. (1982), Children’s Perceptions of Marital Discord and Behavioral Problems of Boys and Girls. Journal of Abnormal Child Psychology, 10, 11–24.

Erel O., Burman B. (1995), Interrelatedness of Marital Relations and Parent-Child Relations: A Meta-Analytic Review. Psychological Bulletin, 118 (1), 108–132.

Fauber R., Forehand R., Thomas A.M., Wierson M. (1990), A Mediational Model of the Impact of Marital Conflict on Adolescent Adjustment in Intact and Divorced Families: The Role of Disrupted Parenting. Child Development, 61, 1112–1123.

Field D. (1996), Osobowości rodzinne. Warszawa: Logos.

Fishman E.A., Meyers S.A. (2000), Marital Satisfaction and Child Adjustment: Direct and Mediated Pathways. Contemporary Family Therapy, 22 (4), 437–452.

Flora J., Segrin C. (1999), Social Skills Are Associated with Satisfaction in Close Relationships. Psychological Reports, 84 (3), 803–804.

Forehand R., Long N., Brody G.H., Fauber R. (1986), Home Predictors of Young Adolescents’ School Behavior and Academic Performance. Child Development, 57, 1528–1533.

Gałkowska A. (1999), Percepcja powodzenia małżeństwa rodziców a społeczny obraz siebie ich dorosłych dzieci. Lublin: KUL.

Gałkowska A. (2002), Zasięg oddziaływania jakości małżeństwa rodziców na dzieci w ich dorosłym życiu. Małżeństwo i Rodzina, 1, 38–42.

Gaylord N.K., Kitzmann K.M., Coleman J.K. (2003), Parents’ and Children’s Perceptions of Parental Behavior: Associations with Children’s Psychsocial Adjustment in the Classroom. Parenting, 3 (1), 23–47.

Gecas V., Schwalbe M.L. (1986), Parental Behavior and Adolescent Self-Esteem. Journal of Marriage and the Family, 48, 37–46.

Goldenberg H., Goldenberg I. (2006), Terapia rodzin. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Harold G.T., Conger R.D. (1997), Marital Conflict and Adolescent Distress: The Role of Adolescent Awareness. Child Development, 68, 333–350.

Henderson A.D., Sayger T.V., Horne A.M. (2003), Mothers and Sons: A Look at the Relationship Between Child Behavior Problems, Marital Satisfaction, Maternal Depression and Family Cohesion. Family Journal, 11 (1), 33–42.

Howes P., Markman H.J. (1989), Marital Quality and Child Functioning: A Longitudinal Investigation. Child Development, 60, 1044–1051.

Janicka I. (1991), Jakościowa klasyfi kacja małżeństw i ich charakterystyka. Problemy Rodziny, 5, 7–11.

Janicka I., Niebrzydowski L. (1994), Psychologia małżeństwa. Łódź: WUŁ.

Jaycox L.H., Repetti R.L. (1993), Confl ict in Families and Psychological Adjustment of Preadolescent Children. Journal of Family Psychology, 7, 344–355.

Kaleta K. (2009), Poczucie osamotnienia młodzieży z różnych systemów rodzinnych [w:] S. Steuden, K. Janowski (red.), Psychospołeczne konteksty doświadczania straty, 131–142. Lublin: Wyd. KUL.

Kaleta K. (2011a), Rodzinne uwarunkowania społecznego funkcjonowania jednostek w świetle teorii Minuchina i Bowena. Roczniki Psychologiczne, 14 (2), 141–158.

Kaleta K. (2011b), Struktura rodziny a społeczne funkcjonowanie dorastających dzieci. Kielce: Wydawnictwo UJK.

Kaźmierczak M. (2006), Znaczenie empatii partnerów i ich zachowań interpersonalnych dla jakości życia małżeńskiego [w:] T. Rostowska (red.), Jakość życia rodzinnego. Wybrane zagadnienia, 127–144. Łódź: Wyższa Szkoła Informatyki.

Kaźmierczak M., Plopa M. (2008), Kwestionariusz Komunikacji Małżeńskiej. Warszawa: Vizja Press&IT.

Kobak R., Sceery A. (1988), Attachment in Late Adolescence: Working Models, Affectregulation and Representations of Self and Others. Child Development, 59, 135–146.

Kornaszewska M. (1998), Stopień asertywności a więzi w małżeństwie. Studia nad Rodziną, 2, 133–140.

Laskowski J. (1987), Trwałość wspólnoty małżeńskiej. Warszawa: Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych.

Leary T. (1957), Interpersonal Diagnosis of Personality. New York: Ronald.

Lewandowska A. (2010). Postawy rodziców wobec dziecka niepełnosprawnego a poziom jakości życia małżeńskiego [w:] T. Rostowska, A. Peplińska (red.), Psychospołeczne aspekty życia rodzinnego, 314–328. Warszawa: Difin.

Lisowski W. (1984), Poczucie zadowolenia partnerów a ich aktywny lub bierny stosunek do życia [w:] T. Kukołowicz (red.), Z badań nad rodziną, 68–79. Lublin: RW KUL.

Lohman B., Jarvis P. (2000), Adolescent Stressors, Coping Strategies, and Psychological Health Studied in the Family Context. Journal of Youth and Adolescence, 29, 15–43.

Łapiński B. (1988), Rola rodziny w osiąganiu autonomii przez dziecko w okresie dorastania. Psychologia Wychowawcza, 31 (5), 499–507.

Matuszewska M. (1989), Percepcja postaw rodzicielskich i jej oddziaływanie na rozwój osobowości dzieci. Psychologia Wychowawcza, 4, 354–361.

Matza L.S., Kupersmidt J.B., Glenn D.M. (2001), Adolescents’ Perceptions and Standards of Their Relationships with Their Parents as a Function of Sociometric Status. Journal of Research on Adolescence, 11 (3), 245–272.

Minuchin S. (1974), Families and Family Therapy. Cambridge: Harvard University Press.

Mroziak B. (1995), Percepcja interpersonalna w rodzinach. Psychologia Wychowawcza, 2,143–153.

Niebrzydowski L. (1988), Otwartość młodzieży w stosunkach interpersonalnych na tle ich sytuacji rodzinnej [w:] L. Niebrzydowski (red.), Rodzinne uwarunkowania kontaktów interpersonalnych dzieci i młodzieży, 13–64. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Ossolineum.

Obuchowska I. (2008). Adolescencja [w:] B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka, t. 2, 163–201. Warszawa: PWN.

Plopa M. (2002), Doświadczanie intymności a satysfakcja z małżeństwa. Małżeństwo i Rodzina, 3 (3), 22–26.

Plopa M. (2005), Psychologia rodziny: teoria i badania. Kraków: Ofi cyna Wydawnicza Impuls.

Plopa M. (2008a), Skala Postaw Rodzicielskich. Warszawa: Vizja Press&IT.

Plopa M. (2008b), Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków: Ofi cyna Wydawnicza Impuls.

Płaszczyński E. (1991), Umiejętności komunikacyjne małżonków a ich wzajemna otwartość. Problemy Rodziny, 4, 14–16.

Pomianowski R. (1988), Analiza strukturalna zachowań interpersonalnych oraz interpsychicznych. Przegląd Psychologiczny, 31, 4, 1057–1077.

Poraj G. (2009), Rodzinne uwarunkowania zachowań agresywnych u młodzieży wychowującej się w środowisku wiejskim i miejskim [w:] T. Rosotowska (red.), Psychologia rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań, 251–275. Warszawa: Difin.

Radochoński M. (1987), Choroba a rodzina. Rzeszów: WSP.

Rostowski J. (1987a), Wpływ jakości małżeństwa rodziców na proces socjalizacji ich dzieci. Problemy Rodziny, 4, 3–11.

Rostowski J. (1987b), Zarys psychologii małżeństwa. Warszawa: PWN.

Rostowski J. (1991), Wielowymiarowe modele badań nad jakością małżeńską. Roczniki Socjologii Rodziny, 3, 41–65.

Różańska-Kowal J. (2000), Psychologiczna diagnoza niedostosowania społecznego młodzieży w świetle badań testem SUI [w:] J. Stanik (red.), Psychologia. Badania i aplikacje. Trudności i zaburzenia w społecznym funkcjonowaniu człowieka, t. 3, 78– 93. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Różańska-Kowal J. (2002), Psychologiczne uwarunkowania zgodnego pożycia małżeńskiego. Małżeństwo i Rodzina, 1 (1), 25–29.

Ryś M. (1996), Jakość małżeństwa a komunikowanie się małżonków i sposoby rozwiązywania wzajemnych konfliktów. Problemy Rodziny, 5, 5–16.

Satir V. (2000a), Rodzina – tu powstaje człowiek. Gdańsk: GWP.

Satir V, (2000b), Terapia rodziny. Gdańsk: GWP.

Schwarz J.C., Barton-Henry M.L., Pruzinsky T. (1985), Assesing Child-Rearing Behaviors: A Comparison of Ratings Made by Mother, Father, Child, and Sibling on CRPBI. Child Development, 56, 462–479.

Sęk H. (1985), Wybrane koncepcje teoretyczne jako podstawa poradnictwa małżeńskiego i rodzinnego [w:] M. Kozakiewicz (red.), Wybrane zagadnienia poradnictwa małżeńskiego i rodzinnego, 51– 85. Warszawa: PZWL.

Simon F., Stierlin H. (1998), Słownik terapii rodzin. Gdańsk: GWP.

Sitarczyk M., Waniewski A. (2002), Empatia a zadowolenie z małżeństwa. Małżeństwo i Rodzina, 3 (3), 28–32.

Stanik J. (1977), Problem interpersonalnego funkcjonowania osobowości. Przegląd Psychologiczny, 20, 2, 259–280.

Stanik J. (1980), Asocjalność nieletnich przestępców jako przedmiot psychologicznej diagnozy klinicznej. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Stanik J. (1994a), Skala Ustosunkowań Interpersonalnych (SUI). Kielce: Wydawnictwo Szumacher.

Stanik J. (1994b), Skala Ustosunkowań Interpersonalnych w diagnostyce psychologicznej [w]: J. Stanik (red.), Wybrane metody diagnostyki i interwencji psychologicznej w sądowych sprawach rodzinnych, 9–41. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Strzelczyk-Muszyńska D. (2010), Postawy rodzicielskie a kompetencje społeczne [w:] T. Rostowska, A. Jarmołowska (red.), Rozwojowe i wychowawcze aspekty życia rodzinnego, 285–296. Warszawa: Difin.

Tyra T.L. (2000), Depresyjni rodzice i ich dzieci. Przegląd Psychologiczny, 43, 3, 323–337.

Walęcka-Matyja K. (2010), Rodzinne uwarunkowania poczucia bezpieczeństwa młodzieży z rodzin pełnych, niepełnych i zrekonstruowanych [w:] T. Rostowska, A. Jarmołowska (red.), Rozwojowe i wychowawcze aspekty życia rodzinnego, 46–64. Warszawa: Difin.

Wycisk J., Ziółkowska B. (2010), Młodzież przeciwko sobie. Warszawa: Difin.

Ziemska M. (1969), Postawy rodzicielskie. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Ziemska M. (1975), Rodzina a osobowość. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Informacje

Informacje: Psychologia Rozwojowa, 2012, Tom 17, Numer 3, s. 39 - 55

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Ocena powodzenia małżeństwa rodziców a style interpersonalnego funkcjonowania młodzieży

Angielski:

Evaluating of parents’ marital success and adolescents’ styles of interpersonal functioning

Autorzy

Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
ul. Stefana Żeromskiego 5, Kielce, Polska

Publikacja: 20.11.2012

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Kinga Kaleta (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski