FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Translation Criticism in Cyberspace – New Opportunities and Challenges (on Polish Translations of Mikhail Bulgakov’s The Master and Margarita)

Data publikacji: 05.09.2023

Przekładaniec, Numery anglojęzyczne, Special Issue 1/2023 – Translation Criticism and Its Vicinity, s. 97 - 113

https://doi.org/10.4467/16891864ePC.23.005.17772

Autorzy

Kinga Rozwadowska
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-6279-0082 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Translation Criticism in Cyberspace – New Opportunities and Challenges (on Polish Translations of Mikhail Bulgakov’s The Master and Margarita)

Abstrakt

The ongoing digitization of our literary heritage, together with growing competition between publishing houses has led to a situation where the retranslations of works considered canonical have changed their form of extending from diachronic, linear development in time to a synchronic “explosion” of parallel texts, whose task is to win over readers/consumers with their individual novelty, distinctiveness and “inventiveness.” In fact, such translations gain a new function – they become a marketing tool for publishing houses. In my opinion the newest retranslations of Mikhail Bulgakov’s The Master and Margarita is one of the most interesting examples of the process described above. In recent years, new Polish versions of this novel have been published at a dizzying pace (five new translations between 2015 and 2018) and in overwhelming numbers (five editions were published in four different translations in 2018 alone). These new translations of Bulgakov’s novel have evoked a lively response from readers. All sorts of analysis, comparisons and opinions have been published not only in scholarly journals, but also in daily newspapers, internet forums and in comments on online bookstores. On the internet, professional translation criticism coexists with the personal opinions of internet users (often based on non-literary factors) and with marketing content, advertisements, and blurbs deliberately made to look like reviews. In this article I would like to discuss the new roles of professional translation criticism under the circumstances described above, analyse its presence on the internet and try to define its new objectives. On the one hand, its voice should be loud and clear enough to be heard within the virtual chaos of texts, whilst on the other hand it should be persuasive and lucid enough to assist readers with their decision-making regarding a particular translation and to perceive the literary value of texts hidden behind attractive covers of new editions.

* Originally published in Polish in “Przekładaniec” vol. 42/2021. Open access for this publication has been supported by a grant from the Priority Research Area Heritage under the Strategic Programme Excellence Initiative at Jagiellonian University.

Bibliografia

Balcerzan, Edward. 2011. “Tajemnica istnienia (sporadycznego) krytyki przekładu”, in: E. Balcerzan, Tłumaczenie jako „wojna światów”. W kręgu translatologii i komparatystyki, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, pp. 173–186.

Barańska, Joanna. 2021. Gniew czytelnika. Co można wyciąć z książki w XXI w.?, Onet. pl, [online] https://kultura.onet.pl/ksiazki/bracia-karamazow-wydawnictwa-mg-niekompletna-ksiazka-dlaczego/8zyz992 [access: 17.02.2021].

Bułhakow, Michaił, 1990. Mistrz i Małgorzata, trans. I. Lewandowska, W. Dąbrowski, introduction A. Drawicz, edition and footnotes G. Przebinda, Wrocław: Ossolineum.

Buzelin, Hélène. 2007. “Translation ‘in the Making’”, in: M. Wolf, A. Fukari (eds.), Constructing a Sociology of Translation, Amsterdam: John Benjamins pp. 135–169.

Heilbron, Johan, Sapiro Gisèle. 2007. “Outline for a Sociology of Translation. Current Issues and Future Prospects”, in: M. Wolf, A. Fukari (eds.), Constructing a Sociology of Translation, Amsterdam: John Benjamins, pp. 93–107.

Kraskowska, Ewa. 2018. “Porównywanie jako metoda krytyki przekładu”, Tekstualia 3(54), pp. 53–63.

Mocarz-Kleindienst, Maria. 2018. “Dlaczego powstają nowe przekłady? Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa w nowym tłumaczeniu na język polski“, Przekłady Literatur Słowiańskich vol. 9, part 1, pp. 267–281.

Przebinda, Grzegorz. 2019. “Mogarycz i inni. Dramatyczne losy kanonu tekstowego Mistrza i Małgorzaty”, Przegląd Rusycystyczny 3(167), pp. 36–90.

––– 2017. „Sto dwadzieścia jedna Małgorzata”. O tekście pierwszego polskiego przekładu Mistrza i Małgorzaty”, Przegląd Rusycystyczny 2(158), pp. 54–79.

Sadowska, Monika. 2018. “Elementy trzeciej kultury w przekładach polskich wersji Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa”, Acta Polono-Ruthenica XXIII/3, pp. 141–155.

Wardle, Mary. 2019. “Eeny, Meeny, Miny, Moe: The Reception of Retranslations and How Readers Choose”, Cadernos de traduçao 39(1), pp. 216–238.

Wawrzyńczak, Aleksander. 2019. “Bułhakow zmanipulowany, czyli o ʻfachowym i wybitnym’ przekładzie Mistrza i Małgorzaty, Przegląd Rusycystyczny 3(167), pp. 105–122.

Witowicz, Bożena. 2018. “Narzan, zubrik i pepegi”, Przegląd 1, [online] https://www.tygodnikprzeglad.pl/narzan-zubrik-pepegi/ [access: 12.02.2021].

Wołodźko-Butkiewicz, Alicja. 2016. [translation review], in: M. Bułgakow, Mistrz i Małgorzata. Czarny Mag, trans. K. Tur, Białystok: Fundacja Sąsiedzi.

 

Online sources

https://turbotlumaczenia.pl/blog/ktore-tlumaczenie-mistrza-i-malgorzaty-warto-wybrac/ [access: 15.11.2021].

https://www.fundacja-sasiedzi.org.pl/wydawnictwa/193-michal-bulgakow-mistrz-i-malgorzata-nowe-tlumaczenie.html [access: 19.08.2021].

https://www.etiuda.net/p777,mistrz-i-maglgorzata.html [access: 15.11.2021].

https://www.wydawnictwoznak.pl/ksiazka/Mistrz-i-Malgorzata/7641 [access: 15.11.2021].

http://przebindapisze.pl/category/mistrz-i-malgorzata/ [access: 19.08.2021].

https://www.bellona.pl/tytul/mistrz-i-malgorzata/ [access: 15.11.2021].

Informacje

Informacje: Przekładaniec, Numery anglojęzyczne, Special Issue 1/2023 – Translation Criticism and Its Vicinity, s. 97 - 113

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Translation Criticism in Cyberspace – New Opportunities and Challenges (on Polish Translations of Mikhail Bulgakov’s The Master and Margarita)

Angielski:

Translation Criticism in Cyberspace – New Opportunities and Challenges (on Polish Translations of Mikhail Bulgakov’s The Master and Margarita)

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-6279-0082

Kinga Rozwadowska
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0002-6279-0082 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 05.09.2023

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Kinga Rozwadowska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski