Sex Education and Translation of Books for Children and Young Adults – Ideologies, Characteristics, Controversies
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTESex Education and Translation of Books for Children and Young Adults – Ideologies, Characteristics, Controversies
Data publikacji: 30.12.2022
Przekładaniec, Numery anglojęzyczne, Special Issue 2022 – Translating Genre Literature, s. 117 - 143
https://doi.org/10.4467/16891864ePC.22.006.16520Autorzy
Tłumacze
Sex Education and Translation of Books for Children and Young Adults – Ideologies, Characteristics, Controversies
This article discusses sex education books for children and young adults published in Poland between 1945 and 2018. After defining the ideological profile of 111 examined publications as either conservative, moderately conservative, neutral, moderately liberal or liberal, the authors compare the whole set of translated books (translations) with the whole set of books by Polish authors (non-translations), taking into account the date of publication and the age of the intended reader. The analysis shows that translations differ from texts written originally in Polish, because they promote other values. Polish books, especially those published before 1989, are usually neutral or moderately conservative, while translations mostly propagate moderately liberal or liberal ideologies. There is also a close correlation between those ideological categories and the age of the reader: books for the youngest audience are ideologically charged to only a small degree, and the ideological content increases with the age of the reader. This seems to be related to the larger number of translations in the older age groups. Translations, which usually reflect a liberal ideology, fill a gap in Polish culture by complementing or replacing the conservative sex education available in Polish schools, and by encouraging Polish authors to write sex education books expressing similar views.
Trans. by Xavier Chantry
* Originally published in Polish in “Przekładaniec” vol. 40/2020. Open access for this publication has been supported by a grant from the Priority Research Area Heritage under the Strategic Programme Excellence Initiative at Jagiellonian University.
See: https://doi.org/10.4467/16891864PC.20.009.13172.
Bajorek A. 2013. „Skąd się biorą dzieci?” Małe studium edukacji seksualnej we współczesnej literaturze dla najmłodszych, „Guliwer” 1, pp. 27–34.
Bassnett S., Lefevere A. (eds.). 1990. Translation, History and Culture, London: Pinter. Baumgarten S. 2011. Ideology and translation, in: Y. Gambier, L. van Doorslaer (eds.), Handbook of Translation Studies, vol. 3, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins, pp. 59–65.
Boczar E. 2010. Bibliografia literatury dla dzieci i młodzieży. Wiek XIX. Literatura polska i przekłady, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Cackowska M. 2010. Polityczne konstruowanie dziecięcej wyobraźni – czyli jaka może być edukacja seksualna w książkach obrazkowych dla dzieci, „Ryms” 9, pp. 2–7.
––– 2011. Książka obrazkowa o edukacji seksualnej dla dzieci jako medium kulturowe i polityczne, „Forum Oświatowe” 2 (45), pp. 93–110.
––– 2016. Tu zaszła zmiana…: o genderowych odsłonach książek dla dzieci w Polsce ostatniej dekady, in: I. Chmura-Rutkowska et al. (eds.), Gender w podręcznikach: projekt badawczy, raport, t. 1, O projekcie, metodologia badań, wprowadzenie teoretyczne, Warszawa: Fundacja Feminoteka, pp. 211–224.
Even-Zohar I. 1978. The Position of Translated Literature within the Literary Polysystem, in: J. Holmes, J. Lambert, R. van den Broeck (eds.), Literature and Translation. New Perspectives in Literary Studies, Leuven: Acco, pp. 117–127. Polski przekład: I. Even-Zohar. 2009. Miejsce literatury tłumaczonej w polisystemie literackim, trans. M. Heydel, in: M. Heydel, P. Bukowski (eds.), Współczesne teorie przekładu. Antologia, Kraków: Znak, pp. 197–203.
––– 1997. The Making of Culture Repertoire and the Role of Transfer, „Target” 9 (2), pp. 355–363.
Fawcett P. 2004. Ideology and Translation, in: M. Baker (ed.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies, Shanghai: Shanghai Foreign Language Education Press, p. 106–111.
Gajownik S. 2012. O szkodliwości książek trywialnych, in: K. Heska-Kwaśniewicz, S. Gajownik (eds.), Młody odbiorca w kręgu lektur pożytecznych i szkodliwych, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, pp. 155–166.
Hermans T. 1985. The Manipulation of Literature: Studies in Literary Translation, London: Croom Helm.
Heydel M. 2009. Zwrot kulturowy w badaniach nad przekładem, „Teksty Drugie” 6, pp. 21–33.
Izdebski Z. 2003. Edukacja seksualna, in: E. Różycka (ed.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 1, Warszawa: Żak, p. 977.
Kondek S.A. 2010. Zagadnienia wydawnicze i księgarskie. Skrypt, Warszawa: Wydawnictwo SBP.
Kościańska A. 2017. Zobaczyć łosia. Historia polskiej edukacji seksualnej od pierwszej lekcji do internetu, Wołowiec: Czarne.
Kucharska B. 2016. Edukacja seksualna dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym – rozważania w kontekście najnowszej literatury dla najmłodszych czytelników, „Scientific Bulletin of Chełm – Section of Pedagogy” 1, pp. 59–74.
Lederer M. 2016. Préface in: A. Guillaume (ed.), Idéologie et traductologie, Paris: L’Harmattan, pp. 11–15.
Lefevere A. 1985. „Why Waste Our Time on Rewrites?” The Trouble with Interpretation and the Role of Rewriting in an Alternative Paradigm in: T. Hermans (ed.), The Manipulation of Literature: Studies in Literary Translation, London: Croom Helm, pp. 215–243.
––– 1992. Translation, Rewriting, and the Manipulation of Literary Fame, New York–London: Routledge.
Łasiewicka A., Neubert F. et al. (eds.). 1963. Bibliografia literatury dla dzieci 1945–1960, t. 1–2, Warszawa: SBP.
Mason I. 2010. Discourse, Ideology, and Translation in: M. Baker (ed.), Critical Readings in Translation Studies, London–New York: Routledge, pp. 83–95.
Paprocka N., Wandel A. (in preparation). La vulgarisation du savoir sur la sexualité dans les livres de jeunesse en Pologne: traductions, idéologies et controverses in: E. Monti, M. Della Casa, T. Musinova (eds.), Traduire la littérature grand public et la vulgarisation, Paris: Orizons.
Seksuologia staropolska i współczesna. 1996. in: Z. Cendrowski, M. Trawińska (eds.), Popularny słownik wychowania prorodzinnego i seksualnego, Warszawa: Promo-Lider, p. 247.
Strowe A. 2013. Power and Translation in: Y. Gambier, L. van Doorslaer (eds.), Handbook of Translation Studies, vol. 4, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins, pp. 134–141.
Toury G. 1995. Descriptive Translation Studies and Beyond, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins.
Tymoczko M., Gentzler E. 2002. Translation and Power, Amherst–Boston: University of Massachusetts Press.
Tymoczko M. 2003. Translation, Ideology, and Creativity, „Linguistica Antwerpiensia: New Series – Themes in Translation Studies” 2, pp. 27–45.
Venuti L. 1995. The Translators Invisibility. A History of Translation, London–New York: Routledge.
Wejbert-Wąsiewicz E., Pęczkowska E. 2009. Problemy edukacji seksualnej w Polsce, „Przegląd Socjologiczny” 3, pp. 181–184.
Informacje: Przekładaniec, Numery anglojęzyczne, Special Issue 2022 – Translating Genre Literature, s. 117 - 143
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Sex Education and Translation of Books for Children and Young Adults – Ideologies, Characteristics, Controversies
Sex Education and Translation of Books for Children and Young Adults – Ideologies, Characteristics, Controversies
Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław
Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław
Publikacja: 30.12.2022
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 852
Liczba pobrań: 657