Przekład z duszy leci bystro, nim się w metrum złamie, czyli o formie angielskich tłumaczeń Pana Tadeusza
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPrzekład z duszy leci bystro, nim się w metrum złamie, czyli o formie angielskich tłumaczeń Pana Tadeusza
Data publikacji: 03.02.2017
Przekładaniec, 2016, Numer 32, s. 68 - 83
https://doi.org/10.4467/16891864PC.16.004.6544Autorzy
Przekład z duszy leci bystro, nim się w metrum złamie, czyli o formie angielskich tłumaczeń Pana Tadeusza
The problem of classifying Pan Tadeusz as a literary gentre has serious consequences for the translation of the work: what form should the text take in another language? Should one translate Pan Tadeusz in verse in the target language versification scheme (domestication), in the original versification scheme (foreignisation), or render it in prose? Seven translators have so far faced this challenge in English: M.A. Biggs (1885 – blank verse), G.R. Noyes (1917 – prose), W. Kirkconnell (1962 – heroic couplet with enjambments), K.R. MacKenzie (1964 – heroic couplet without enjambments), M. Weyland (2004 – 12-syllable line), L. Kress (2006 – rhymed pentameter), Ch.A. Zakrzewski (2010 – prose). Each of the selected strategies resulted in some gains and losses for the target reader; no translator managed to find the golden mean for the translation form of the Polish national epic. Edward Balcerzan may therefore be right as he suggests to analyse the translations of a given work as a series – only all the existing and potential translations of Pan Tadeusz together can produce the effect of the original work by Mickiewicz.
Balcerzan E. 1998. Poetyka przekładu artystycznego, w: E. Balcerzan (red.), Literatura z literatury (strategie tłumaczy), Katowice: Śląsk, http://amu.edu.pl/__data/assets/file/0018/35532/POETYKA-PRZEKADU-ARTYSTYCZNEGO.pdf (dostęp: 03.01.2015).
Barańczak S. 1994. Mały, lecz maksymalistyczny manifest translatologiczny, w: S. Barańczak, Ocalone w tłumaczeniu, Poznań: a5, s. 13–62.
Davie D. 1990. Pan Tadeusz in English Verse, w: D. Davie (red.), Slavic Excursions: Essays on Russian and Polish Literature, Chicago: University of Chicago Press, s. 43–53.
Filipek A. 2014. „Pan Tadeusz”, or Translating the Untranslatable: An Analysis of English Translations, Kraków, niepublikowana praca magisterska.
–––– 2015. O tłumaczach Pana Tadeusza na język angielski, w: M. Osiecka et al. (red.), Wkład w przekład 3: Materiały pokonferencyjne 9. Studenckich Warsztatów Tłumaczeniowych „9 muz tłumacza”. Kraków 2014, Kraków: Ha!art.
Kress L. 04.03.2014. Korespondencja prywatna.
Krzyżanowski J.R. 1965. Review of Pan Tadeusz or the Last Foray in Lithuania by Adam Mickiewicz; Kenneth MacKenzie, „The Slavic and East European Journal” 9(4), s. 464–465.
Likowska E. 2002. Osiem lat nad Panem Tadeuszem, „Przegląd” 25, http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/osiem-lat-nad-panem-tadeuszem (dostęp: 14.032014).
Łukasiak W. 25.02.2007. Pan Tadeusz Mickiewicza. Kolejne przekłady na angielski, „Tygodnik Polski”, http://www.zrobtosam.com/PulsPol/Puls3/index.php?sekcja=16&arty_id=3572 (dostęp: 03.01.2015).
Maslenikov O.A., Brightfield M.F., Jelavich C., Kerner R.J. 1957. University of California: In Memoriam [1957], Berkeley: University of California, s. 122–125, http://texts.cdlib.org/view?docId=hb0w10035d;NAAN=13030&doc.view=frames&chunk.id=div00041&toc.depth=1&toc.id=&brand=calisphere (dostęp: 03.01.2015).
Mickiewicz A. 1885. Master Thaddeus; or, The Last Foray in Lithuania. An Historical Epic Poem in Twelve Books, przeł. M.A. Biggs, London: Trübner & Co., Ludgate Hill.
–––– 1917. Pan Tadeusz or The Last Foray in Lithuania. A Story of Life among Polish Gentlefolk in the Years 1811 and 1812 in Twelve Books, przeł. G.R. Noyes, London–Toronto–Paris–New York: J.M. Dent & Sons.
–––– 1962 [1834]. Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie: historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
–––– 1962. Pan Tadeusz or The Last Foray in Lithuania, przeł. W. Kirkconnell, New York: The Polish Institute of Arts and Sciences in America.
–––– 1964. Pan Tadeusz or The Last Foray in Lithuania. A Tale of the Gentry in the Years 1811 and 1812, przeł. K.R. MacKenzie, London: Polish Cultural Foundation.
–––– 2000. Mr. Thaddeus (Pan Tadeusz, 1834), przeł. Ch.A. Zakrzewski, „The Sarmatian Review” XX(2), s. 697–706, http://www.ruf.rice.edu/~sarmatia/400/mickiewicz.html (dostęp: 14.03.2014).
–––– 2004. Pan Tadeusz or The Last Foray in Lithuania. A Tale of the Gentry during 1811–1812, przeł. M. Weyland, Sydney: Brandl & Schlesinger, http://www.antoranz.net/BIBLIOTEKA/PT051225/PanTad-eng/PT-books/BOOK00.HTM (dostęp: 07.03.2014).
–––– 2006. Pan Tadeusz or the Last Foray in Lithuania: A History of the Nobility in the Years 1811 and 1812 in Twelve Books of Verse, przeł. L. Kress, Philadelphia.
–––– 2010. Pan Tadeusz or the Last Foray in Lithuania: A Tale of the Minor Nobility in the Years 1811–1812, przeł. Ch.A. Zakrzewski, New York: 208/30 Press [e-book].
Mikołajewska L. 2006. Marcel Weyland i Pan Tadeusz, „Panorama w Sieci” Feb, http://przeglad.australink.pl/sztuka/artykuly/weyland.php (dostęp: 03.01.2015].
Miłosz Cz. 1983. The History of Polish Literature, London: Macmillan.
Panasiewicz R. 20.11.2005. Rymy Mickiewicza trafiają pod anglosaskie strzechy, http://www.zrobtosam.com/PulsPol/Puls3/index.php?sekcja=1&arty_id=1720 (dostęp: 14.03.2014].
Parini J. 2005. The Wadsworth Anthology of Poetry, Boston: Thomas Wadsworth.
Phillips U. 2000. Adam Mickiewicz 1798–1855, w: O. Classe (ed.), Encyclopedia of Literary Translation into English, London: Taylor & Francis, t. 2, s. 947–950, http://books.google.pl/books?id=C1uXah12nHgC& (dostęp: 02.03.2014).
Pigoń S. 1962. Wprowadzenie, w: A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie: historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Rybicki J. 2003. Trylogia po amerykańsku, „Konspekt” 14/15, s. 123–125, http://www.up.krakow.pl/konspekt/14/rybicki.html (dostęp: 02.03.2014).
Skibińska E. 1999. Przekład a kultura. Elementy kulturowe we francuskich tłumaczeniach „Pana Tadeusza”, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławsiego.
Teodorowicz-Hellman E. 2001. „Pan Tadeusz” w szwedzkich przekładach, Izabelin: Świat Literacki.
–––– 2006. O szwedzkich odczytaniach polskiej epopei narodowej, w: Literatura polska na świecie. Zagadnienie recepcji i odbioru, Katowice: Gnome, s. 128–138, http://www.studiapolskie.us.edu.pl/wirtualna_katedra/lit_pol_w_swiecie_t1/15Teodorowicz-Hellman.pdf (dostęp: 02.03.2014).
Weyland M. 2007a. Przekładając Pana Tadeusza, w: O. Kubińska, W. Kubiński (red.), Przekładając nieprzekładalne III. O wierności, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gadańskiego, s. 233–240.
–––– 26.02.2007b. Marcel Weyland odpowiada p. Łukasiakowi w sprawie Pana Tadeusza, http://www.zrobtosam.com/PulsPol/Puls3/index.php?sekcja=17&arty_id=3575 (dostęp: 14.03.2014).
–––– 2007c. Marcel Weyland’s Story, https://international.amu.edu.pl/why-amu/why-amu/general-information/patron/marcel-weylands-story (dostęp: 07.03.2014).
Zakrzewski Ch.A. 07.03.2014a. Niepublikowana propozycja wydawnicza.
–––– . 17.03.2014b. Korespondencja prywatna.
Informacje: Przekładaniec, 2016, Numer 32, s. 68 - 83
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Przekład z duszy leci bystro, nim się w metrum złamie, czyli o formie angielskich tłumaczeń Pana Tadeusza
Przekład z duszy leci bystro, nim się w metrum złamie, czyli o formie angielskich tłumaczeń Pana Tadeusza
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 03.02.2017
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
AngielskiLiczba wyświetleń: 2464
Liczba pobrań: 3829