Przekład autorski: między literaturą narodową a „obywatelstwem światowym” (na przykładzie Marii Kuncewiczowej i Janusza Głowackiego)
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEPrzekład autorski: między literaturą narodową a „obywatelstwem światowym” (na przykładzie Marii Kuncewiczowej i Janusza Głowackiego)
Data publikacji: 28.12.2018
Przekładaniec, 2018, Numer 37 – Historia przekładu literackiego 2, s. 48 - 63
https://doi.org/10.4467/16891864PC.18.012.9554Autorzy
Przekład autorski: między literaturą narodową a „obywatelstwem światowym” (na przykładzie Marii Kuncewiczowej i Janusza Głowackiego)
Self-Translation: Between National Literature and “World Citizenship” (the Case of Maria Kuncewiczowa and Janusz Głowacki)
Around 1949 Maria Kuncewiczowa worked on the project of ‘world citizenship’ – a remedy for those writers whom circumstances made stateless. In her view, the category of ‘world citizenship’ allowed to see one’s country from the perspective of the world. She also argued that knowledge of a foreign language was a promising way of opening up national, regional and doctrinal ‘ghettos’. Following her ideas, the article presents selftranslation as a phenomenon that exceeds one national context and creates a discursive space in which literature denies clear linguistic and cultural borders. After a brief outline of self-translation in the 20th-century Polish literature, the article analyses Kuncewiczowa’s self-translation of the play Thank You for the Rose (1950–1960) and Janusz Głowacki’s assisted self-translation of the play Antygona w Nowym Jorku (1992). In discussing the two case studies, the article pays particular attention to the idea of ‘world citizenship’ in relation to the concept of national literature.
Balcerzan E. 1968. Styl i poetyka twórczości dwujęzycznej Brunona Jasieńskiego. Z zagadnień teorii przekładu, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Baniewicz E., 1993. Antygona wśród gwiazd, „Twórczość” 5, s. 113–117.
––––– 2001. Janusz Głowacki „Antygona w Nowym Jorku”. Antygona w Tompkins Park, w: J. Ciechowicz, Z. Majchrowski (red.), Dramat Polski: Interpretacje, Część 2: Po Roku 1918, Gdańsk: Słowo/Obraz Terytoria, s. 355–363.
––––– 2016. Gest współczesnej Antygony, w: E. Baniewicz, Dżanus. Dramatyczne przypadki Janusza Głowackiego, Warszawa: Marginesy, s. 209–246.
Barańczak S. 1990. Pomieszanie języków, w: S. Barańczak, Tablica z Macondo. Osiemnaście prób wytłumaczenia po co i dlaczego się pisze, Londyn: Aneks, s. 200–207.
Besemeres M., Wierzbicka A. (red.). 2007. Translating Lives. Living with Two Languages and Cultures, Queensland: University of Queensland Press.
Ceccherelli A. 2013. Autotraduttori polacchi del Novecento: un saggio di ricognizione, w: A. Ceccherelli et al., (a cura di), Autotraduzione e riscrittura, Bologna: Bononia University Press, s. 169–82.
Cordingley A., Montini C. 2015. Genetic Translation Studies: An Emerging Discipline, „Linguistica Antverpiensia, New Series: Themes in Translation Studies” 14, s. 1–18.
Desideri P., 2012. L’operazione autotraduttiva, ovvero la seduzione delle lingue allo specchio, w: M.R. Árquez, N. D’Antuono (a cura di), Autotraduzione. Teoria ed esempi fra Italia e Spagna (e oltre), Milano: LED Edizioni Universitarie, s. 11–32.
Eco U. 2013. Come se si scrivessero due libri diversi, w: A. Ceccherelli et al. (a cura di.), Autotraduzione e riscrittura, Bologna: Bononia University Press, s. 25–30.
Głowacki J. 1992. Antygona w Nowym Jorku, „Dialog” 10, s. 5–40.
––––– 1997. Antigone in New York. New York: Samuel French.
––––– 2004. Z Głowy, Warszawa: Świat Książki.
Grossman E. 2013. Transnational or Bi-Cultural? Challenges in Reading Post-1989 Drama “Written Outside the Nation, w: U. Philips, K.A. Grimstad, K. Van Heuckelom (eds.), Polish Literature in Transformation. Series: Polonistik im Kontext (2), Zurich, Berlin: Lit Verlag, s. 241–250.
Grutman R. 1998. Auto-Translation, w: M. Baker (ed.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London–New York: Routledge, s. 17–20.
––––– 2009. Self-translation, w: M. Baker (ed.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London–New York: Routledge, s. 257–260.
––––– 2013. A Sociological Glance at Self-Translation and Self-Translators, w: A. Cordingley (ed.), Self-Translation: Brokering Originality in Hybrid Culture, London: Continuum, s. 63–80.
Hokenson J.W., Munson M. 2007. The Bilingual Text. History and Theory of Literary Self-Translation. Manchester: St. Jerome Publishing.
Jung V. 2002. English-German Self-Translation of Academic Texts and Its Relevance for Translation Theory and Practice, Frankfurt am Main: Peter Lang.
Kippur S. 2015. Writing It Twice: Self-Translation and the Making of a World Literature in French, Evanston, IL: Northwestern University Press.
Kraskowska E. 1985. Dwujęzyczność a problem przekładu, w: E. Balcerzan, S. Wysłouch (red.), Miejsca wspólne. Szkice o komunikacji literackiej i artystycznej, Warszawa: PWN, s. 182–204.
––––– 1989. Twórczość Stefana Themersona. Dwujęzyczność a literatura, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Kuncewiczowa M. 1961. Gaj oliwny, Warszawa: PAX.
––––– 1963. Dziękuję za różę, „Dialog” 2, s. 20–46.
––––– 1975. Fantomy, Warszawa: PAX.
––––– 1975. Inne języki, w: S. Pollak (red.), Przekład artystyczny. O sztuce tłumaczenia.
Księga druga, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 163–165.
––––– 1975. Natura, Warszawa: PAX.
Łuczyński K. 1982. Dwujęzyczna twórczość Stanisława Przybyszewskiego (1892–1900), Kielce: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego.
Munday J., 2013. The Role of the Archival and Manuscript Research in the Investigation of Translator decision-making, „Target” 25(1), s. 125–139.
Nasiłowska A. 2013. Głowacki Dwujęzycznie, „Teatr”, http://www.teatr-pismo.pl/przestrzenie- teatru/495/glowacki_–_dwujezycznie/ [dostęp: 27.01.2018].
Palej A. 2004. Interkulturelle Wechselbeziehungen zwischen Polen und Österreich im 20. Jahrhundert anhand der Werke von Thaddäus Rittner, Adam Zieliński und Radek
Knapp, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT–Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe.
Szałagan A. 1995. Maria Kuncewiczowa. Monografia Dokumentacyjna 1895–1989, Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.
Trojanowska T. 2003. Many Happy Returns: Janusz Głowacki and His Exilic Experience, w: H. Stephan (ed.), Living in Translation. Polish Writers in America, Amsterdam– New York: Rodopi, s. 259–287.
Zaborowska M. 1999. Maria Kuncewicz, w: S. Serafin (red.), Twentieth-century Eastern European Writers. First Series, Dictionary of International Biography, t. 215, Detroit– London: Gale Group, s. 208–219.
ZNiO, Arch. K., Akc. 22/12, Akc. 29/12.
ZNiO, sygn. 16832/II, 16833/II, 16894/II, 16895/II, 16954/II, 16979/II, 17044/II, 17045/II.
Informacje: Przekładaniec, 2018, Numer 37 – Historia przekładu literackiego 2, s. 48 - 63
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Przekład autorski: między literaturą narodową a „obywatelstwem światowym” (na przykładzie Marii Kuncewiczowej i Janusza Głowackiego)
Self-Translation: Between National Literature and “World Citizenship” (the Case of Maria Kuncewiczowa and Janusz Głowacki)
University of Glasgow
Publikacja: 28.12.2018
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1666
Liczba pobrań: 1254