FAQ
logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

Miłość do trzech pomarańczy Roberta Stillera: O niedokończonym projekcie translatorskim i fragmencie Sprężynowej pomarańczy (wersji N)

Data publikacji: 18.09.2017

Przekładaniec, 2016, Numer 33 – (Post)kolonializm w przekładzie , s. 235 - 252

https://doi.org/10.4467/16891864PC.16.033.7356

Autorzy

Katarzyna Szymańska
University of Oxford, Oxford OX1 2JD, Wielka Brytania
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Miłość do trzech pomarańczy Roberta Stillera: O niedokończonym projekcie translatorskim i fragmencie Sprężynowej pomarańczy (wersji N)

Abstrakt

This article aims to revisit the story of Robert Stiller’s triple translation of Anthony Burgess’ A Clockwork Orange in Polish, a project that this prolific and controversial translator never finished despite an attempt to return to it on the eve of his recent death. Firstly, the article retraces the origins of Stiller’s Russianised Mechaniczna pomarańcza (1989/1999; A Mechanical Orange: version R) and Americanised Nakręcana pomarańcza (1999; A Wind-Up Orange: version A) with respect to a wider corpus of sources (the translator’s 1974 pamphlet, foreword to the 1991 version, newspaper interviews, etc.) and suggests a more literary and in‑depth comparative approach to his elaborate translation project. Secondly, and more importantly, the article also serves as a modest introduction to the henceforth unpublished fragment of Stiller’s third Germanised Sprężynowa pomarańcza (A Spring-Assisted Orange: version N), whose longer fragment will be quoted from Stiller’s manuscript. In retracing the Russianised, Americanised, and Germanised language landscapes and bringing to the fore respective post-dependent interpretations, this text opens up Stiller’s experiment to a critical and polyphonic discussion about the original, its triple rendering, and its politically pluralistic implications for post-1989 Poland.

Bibliografia

Bałtyn H. 1991. Przeciw społecznej inżynierii, w: A. Burgess, Mechaniczna pomarańcza, broszura spektaklu, Kraków: Teatr Ludowy.

Barańska K., Snochowska-Gonzales C. 2008. Wojna chamsko-pańska, „Recykling Idei. Pismo Społecznie Zaangażowane” 10.

Biegajło B. 2011. Three Different Versions of Clockwork Orange in the Polish Cultural Milieu, „Acta Philologica” 39.

Brzezina M. 1997. Stylizacja rosyjska. Stylizacja językowa inne ewokanty rosyjskości utworach literackich ukazujących okres zaborów, Warszawa: Energeia.

Burgess A. 1999a. Mechaniczna pomarańcza [R], przeł. R. Stiller, Kraków: Etiuda.

––––– 1999b, Nakręcana pomarańcza [A], przeł. R. Stiller, Kraków: Etiuda.

Burzyńska A.R. 2005. Zakazany owoc, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 12 (67/68).

Cetera A. 2007. Przypomnienie tłumacza: Rzecz elementach metaprzekładu we współczesnych tłumaczeniach prozy angielskiej, w: R. Sokoloski in. (red.), Warsztaty translatorskie IV / Workshop on Translation IV, Lublin–Ottawa: Towarzystwo Naukowe KUL – Slavic Research Group, University of Ottawa.

Chwin S. 2015. Europa „polska ksenofobia”, „Rzeczpospolita” 266, 14–15 listopada.

Ginter A. 2006. Powieść jako przygoda lingwistyczna: Clockwork Orange A. Burgessa przekładach na język polski rosyjski, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica” 2.

Gosk H. 2012. Tożsamościotwórcze aspekty polonistycznych studiów postzależnościowych, „Teksty Drugie” 3.

Janion M. 2003. Polska między Wschodem Zachodem, „Teksty Drugie” 6.

Jarzębski J. 2013. The Conflict of Generations in Contemporary Polish Prose, w: U. Philips (red.), Polish Literature in Transformation, Zurich, Berlin: LIT Verlag.

Kubińscy O., W. 2004. Osobliwy przypadek dwóch polskich przekładów Clockwork Orange: wycieczka kulturowe uinnienie, w: O. W. Kubińscy (red.), Przekładając nieprzekładalne, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Lukas K. 2008. Konstruowanie kulturowej odmienności przekładach Clockwork Orange Anthony’ego Burgessa (na język polski niemiecki), w: P. Fast, P. Janikowski (red.), Odmienność kulturowa przekładzie, Katowice–Częstochowa: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Masłowska D. 2002. Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną. Warszawa: Wydawnictwo Lampa Iskra Boża.

Michoński C. 1992. Kognitywne aspekty przekładu na podstawie tłumaczenia neologizmów powieści Anthony Burgessa Mechaniczna pomarańcza, w: I. Nowakowska-Kempna (red.), Język kultura [VIII], Wrocław: Wiedza Kulturze.

Nabokov V. 1955. Problems of Translation: Onegin in English, „Partisan Review” 12 (4).

Smółkowa T. 1995. [wywiad], w: M. Szczygieł, Pokaż język, „Gazeta Wyborcza” 34, 25 sierpnia.

Stiller R. 1974. Horror-show! czyli bój się pan jeża, „Literatura na Świecie” 34.

––––– 1991a. Co dał nam los, wywiad, „Życie Warszawy” 214.

––––– 1991b. Kilka sprężyn nakręcanej pomarańczy, pierwsza wersja, w: A. Burgess, Mechaniczna pomarańcza [R], przeł. R. Stiller, Warszawa: Wema.

––––– 1997a. List do redakcji 1, „Nowe Książki” 4.

––––– 1997b. List do redakcji 2, „Nowe Książki” 7.

––––– 1998. Krzyżyk na ks. Chrostowskim, „Trybuna” 137.

––––– 1999a. Burgess sprawa polska, w: A. Burgess, Mechaniczna pomarańcza [R], przeł. R. Stiller, Kraków: Etiuda.

––––– 1999b. Kilka sprężyn nakręcanej pomarańczy [druga wersja], w: A. Burgess, Mechaniczna pomarańcza [R], przeł. R. Stiller, Kraków: Etiuda.

––––– 1999c. Kilka słów od tłumacza, w: A. Burgess, Nakręcana pomarańcza [A], przeł. R. Stiller, Kraków: Etiuda.

––––– 2005a. Co robić tą pomarańczą?, „Notatnik Teatralny” 38.

––––– 2005b. Słowa to małe piwko, rozmowa Małgorzatą Matuszewską, „Gazeta Wyborcza (Wrocław)” 95, 27 kwietnia.

––––– 2014. Robert Stiller, rozmowa Robertem Puckiem, http://www.ferdys.com.pl/_pol/kolacja/robert_stiller.html [dostęp: 2 grudnia 2014].

––––– 2016. Korespondencja prywatna, 7 kwietnia 2016.

Tuziak A. 1989. Przypadki pewnej pomarańczy, „Tak Nie” 31.

Wierzbińska J. 2004. Burgess Translated in Polish„Anthony Burgess Newsletter” 7.

Zawistowski W. 1991. Po nastajaszczy horror szoł, „Życie Warszawy” 224.

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2016, Numer 33 – (Post)kolonializm w przekładzie , s. 235 - 252

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Miłość do trzech pomarańczy Roberta Stillera: O niedokończonym projekcie translatorskim i fragmencie Sprężynowej pomarańczy (wersji N)

Angielski:

Love for Three Oranges by Robert Stiller: On the Unfinished Translation Project and a Fragment of ‘A Spring-Assisted Orange’ (Version N)

Autorzy

University of Oxford, Oxford OX1 2JD, Wielka Brytania

Publikacja: 18.09.2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Katarzyna Szymańska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski