Jadwiga Maurizio – acknowledged, uknown, familiar. Lem’s translator

Ilona Narębska

Tytuły

Jadwiga Maurizio – uznana, nieznana, znajoma. Tłumaczka Lema

Abstrakt

The list of translators who promoted Polish literature in Francoist Spain between 1939 and 1975 includes several dozen names. Many of them have remained anonymous. It is difficult to determine who they were and what kind of relationship they had with the Polish language, especially if we take into consideration that most of them were Spanish. Jadwiga Maurizio is one of the very few Polish women in that group. Spanish readers know her above all as Stanisław Lem’s translator.

Despite the popularity of her work, she remains virtually unknown. She was undoubtedly a very exceptional yet modest woman. There is a lot to say about her translation work: the language she translated from, the strategies she used to deal with neologism and wordplay, the people who revised her translations.

This paper aims at bringing Jadwiga Maurizio out of the shadows to reveal her contribution to the translation of Polish literature. For this purpose, I will analyze the bibliography of books she translated in terms of the authors and editorial policy. I will try to figure out how she started to translate and what her cooperation with the publishing house looked like. I will also consider whether the quality of her translation had any influence on the popularity of Stanisław Lem in Spain. Finally, I will mention those facts from her private life that might have been related to her professional activity.

The list of translators who promoted Polish literature in Francoist Spain between 1939 and 1975 includes several dozen names. Many of them have remained anonymous. It is difficult to determine who they were and what kind of relationship they had with the Polish language, especially if we take into consideration that most of them were Spanish. Jadwiga Maurizio is one of the very few Polish women in that group. Spanish readers know her above all as Stanisław Lem’s translator.

Despite the popularity of her work, she remains virtually unknown. She was undoubtedly a very exceptional yet modest woman. There is a lot to say about her translation work: the language she translated from, the strategies she used to deal with neologism and wordplay, the people who revised her translations.

This paper aims at bringing Jadwiga Maurizio out of the shadows to reveal her contribution to the translation of Polish literature. For this purpose, I will analyze the bibliography of books she translated in terms of the authors and editorial policy. I will try to figure out how she started to translate and what her cooperation with the publishing house looked like. I will also consider whether the quality of her translation had any influence on the popularity of Stanisław Lem in Spain. Finally, I will mention those facts from her private life that might have been related to her professional activity.

Słowa kluczowe

przekład, Stanisław Lem, historia przekładu, Jadwiga Maurizio

translation, Stanisław Lem, history of translation, Jadwiga Maurizio

Bibliografia

Bąk G. 2008. Wybitne postacie madryckiej Polonii: Juliusz Babecki, Karolina Babecka, Józef Łobodowski, Kazimierz Tylko, Gabriela Makowiecka, w: I. Barlińska, M. Raczkiewicz, M. Stanek (red.), Polonica Matritensis, Kraków: Homo Dei, t. I, s. 25–53.

Bosch Benítez A. 2000. Algunos apuntes sobre mujer, escritora y traducción, w: A.S. Ramírez Jaime (red.), Mujer e identidad, distintas voces: ensayos de literatura y traducción, Las Palmas de Gran Canaria: Chandlon Inn Press, s. 15–28.

Chmielewska L. 1997. Sardany już nie zatańczę, „Sukces”, grudzień.

Des Frenkenstein. 2011. Solaris de Stanisław Lem, 29 czerwca, http://www.literaturaprospectiva.com/?p=7988 (dostęp: 29.02.2016).

Fernández F. 2012. De la profesionalización a la invisibilidad: las mujeres en el sector de la traducción editorial, „Trans” 16, s. 49–64.

Illaregui N. 2007. ¿Pero qué Solaris hemos leído?, 6 lutego, http://aburreovejas.com/2007/02/06/%C2%BFpero-que-solaris-hemos-leido/ (dostęp: 29.02.2016).

Maurizio M. 1977. List Mariana Maurizia do Henryka Woźniakowskiego, Barcelona, 27 lutego.

–––– 1977. List Mariana Maurizia do Henryka Woźniakowskiego, Barcelona, 4 lipca.

–––– 1984. List Mariana Maurizia do Henryka Woźniakowskiego, Barcelona, 26 marca.

–––– 1984. List Mariana Maurizia do Henryka Woźniakowskiego, Barcelona, 27 października.

Marsilio J. de 2016. Arqueología en la bañera, „El País” (Uruguay), 5 lutego, http://www.elpais.com.uy/cultural/arqueologia-banera-stanislaw-lem.html (dostęp: 21.12.2016).

Narębska I. 2011. Lem w Hiszpanii. Wydawnictwa, tłumacze, czytelnicy, w: E. Skibińska, J. Rzeszotnik (red.), Lem i tłumacze, Kraków: Księgarnia Akademicka, s. 225–241.

–––– 2015. Literatura polaca en España (1939–1975): autores, editores, traductores, Wrocław: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filologicznej we Wrocławiu.

Nida E. 1964. Towards a Science of Translation, Nowy Jork: Prentice Hall.

Sawicki P. 2013. „Hiszpańskie lata” pani Gabrieli, w: P. Sawicki, Polska – Hiszpania, Hiszpania – Polska. Porzerzanie horyzontów, Wrocław: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filologicznej we Wrocławiu, s. 237–240.

Urbanek D. 2006. Egzystencjalne problemy tłumaczenia a ideologizacja postawy tłumacza, w: P. Fast, P. Janikowski (red.), Dialog czy nieporozumienie (z zagadnień krytyki przekładu), Katowice–Warszawa–Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej, s. 21–36.

Venuti L. 1995. The Translator’s Invisibility. A History of Translation, London–New York: Routledge.

Katalog Hiszpańskiej Biblioteki Narodowej, http://www.bne.es (dostęp: 29.02.2016).

Baza danych książek opublikowanych w Hiszpanii, http://www.mecd.gob.es/cultura-mecd/areas-cultura/libro/bases-de-datos-del-isbn/base-de-datos-de-libros.html (dostęp: 29.02.2016).

Informacje

Informacje: Przekładaniec, 2016, Numer 32, s. 110 - 127

DOI: https://doi.org/10.4467/16891864PC.16.007.6547

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Jadwiga Maurizio – uznana, nieznana, znajoma. Tłumaczka Lema

Angielski:

Jadwiga Maurizio – acknowledged, uknown, familiar. Lem’s translator

Autorzy

Ilona Narębska

University of Alicante

Publikacja: 03.02.2017

Status artykułu: Otwarte

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Ilona Narębska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski

Liczba wyświetleń: 2416

Liczba pobrań: 1048

<p> Jadwiga Maurizio – uznana, nieznana, znajoma. Tłumaczka Lema</p>

Pobierz pełny tekst