Wokół tajemniczego dokumentu Jana z Cardony (Archiwum Państwowe w Poznaniu)
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEWokół tajemniczego dokumentu Jana z Cardony (Archiwum Państwowe w Poznaniu)
Data publikacji: 2022
Przegląd Archiwalno-Historyczny, 2022, Tom IX, s. 241 - 261
https://doi.org/10.4467/2391-890XPAH.22.012.17224Autorzy
Wokół tajemniczego dokumentu Jana z Cardony (Archiwum Państwowe w Poznaniu)
Artykuł stanowi rozwiązanie zagadki wtórnie użytej połówki XV-wiecznego pergaminowego dokumentu znajdującego się w posiadaniu Archiwum Państwowego w Poznaniu. Pierwotny dokument zostaje tu zidentyfikowany jako list odpustny wystawiony przez baliwa Jana z C ardony na mocy pełnomocnictwa Sykstusa IV w trakcie papieskiej kampanii mającej na celu zebranie funduszy na obronę wyspy Rodos i zbrojną akcję przeciwko Turkom. W artykule opisana jest sama kampania i rola w niej Katalończyka Joana z C ardony. Podane są także przykłady wyemitowanych wówczas listów odpustnych, na bazie których dokonana zostaje rekonstrukcja tekstu brakującej połowy listu.
Around the mysterious document of Juan de Cardona (State Archive in Poznań)
This article solves the mystery of the missing half of a 15th century parchment document, owned by the State Archive in Poznań. The original document is identified here as a letter of indulgence issued by bailiff Juan de Cardona pursuant to the power of attorney of the pope Sixtus IV during the papal campaign aiming at collecting funds to protect Rhodes and launch an armed action against the Turks. The article describes the campaign and the role of Catalan Juan de Cardona in the campaign. It also provides examples of letters of indulgence issued back then, which were used as a template to reconstruct the missing half of the letter.
Keywords: letter of indulgence, Sixtus IV, Juan de Cardona, Rhodes 1480
Borchardt K., Fratres clerici und beneficia ecclesiastica im mittelalterlichen Johanniterpriorat Alamania, „Ordines Militares”2019, t. 24, s. 149–183.
Borchardt K., Late Medieval Indulgences for the Hospitallers and the Teutonic Order, „Bibliothek des Deutschen Historischen Instituts in Rom”2017, t. 132, s. 194–218.
Dauber R.L., Die Marine des Johanniter-Malteser-Ritter-Ordens, Graz 1989.
Dietrich S., Vos in commissarios ordino. Regionale und lokale Organisationsstrukturen der Ablasskampagne zugunsten der Johanniter von Rhodos (1480–81) im Spiegel einer Marburger Urkunde, „Archiv für Diplomatik”2016, Bd. 62, s. 309–349.
Eisermann F., The Indulgence as a media event: developments in communication through broadsides in the fifteenth century [w:] Promissory Notes on the Treasury of Merits: Indulgences in Late Medieval Europe, ed. by R.N. Swanson, Leiden–Boston 2006, s. 310–330.
Gordon Duff E., Fifteenth century English books; a bibliography of books and documents printed in England and of books for the English market printed abroad, Oxford 1917.
Hatt Olsen, T., Dacia og Rhodos. En studie over forholdet mellom Johannitterstormesteren på Rhodos og prioratet Dacia i de 14. og 15. århundrede med særligt henblik på Juan de Carduna’s visitation (–1476), København 1962.
Marr J., Kriege und Seuchen. Spätmittelalterliche Katastrophen und ihre Reflexion in den deutschen Einblattdrucken von 1460 bis 1520, rozprawa doktorska na uniwersytecie w Trewirze, 2010, https://ubt.opus.hbz-nrw.de/opus45-ubtr/frontdoor/deliver/index/docId/381/file/KriegeSeuchen_online.pdf (dostęp: 6.2.2022).
Morales Roca F.J., Prelados, abades mitrados, dignidades capitulares y caballeros de las Órdenes Militares habilitados por el Brazo Eclesiástico en las Cortes del Principado de Cataluña: dinastías de Trastámara y de Austria: siglos XV y XVI (1410–1599), Madrid 1999.
Nickel H., Zum Ablaßbrief des Johannes Nixstein, 1482 [w:] Einblattdrucke des 15. und frühen 16. Jahrhunderts, hrsg. v. V. Honemann, S. Griese, F. Eisermann, M. Ostermann, Tübingen 2000, s. 467–477.
Rödel W.G., Das Großpriorat Deutschland des Johanniter-Ordens im Übergang vom Mittelalter zur Reformation. Anhand der Generalvisitationsberichte von 1494/95 und 1540/41, Köln 1972.
Sarnowsky J., Macht und Herrschaft im Johanniterorden des 15. Jahrhunderts: Verfassung und Verwaltung der Johanniter auf Rhodos (1421–1522), Münster–Hamburg–London 2001.
Sarnowsky J., The Convent and the West: Visitations in the Order of the Hospital of St. John in the Fifteenth Century [w:] The Hospitallers, the Mediterranean and Europe: Festschrift for Anthony Luttrell, ed. by K. Borchardt, N. Jaspert, H.J. Nicholson, Aldershot 2007, s. 151–162.
Sekuła M., Obrona Rodos w 1480 roku, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2007, t. 1291, s. 41–54.
Tafiłowski P., Turcica w Gesamtkatalog der Wiegendrucke, „Kultura i Historia” 2012, nr 22, http://www.kulturaihistoria.umcs.lublin.pl/pl/archives/4296 (dostęp: 1.2.2022).
Vertot, L’Abbé de: History of the Knights of Malta, London 1728 [oryginał francuski: Histoire des Chevaliers Hospitaliers de Saint-Jean de Jérusalem, Appellez Depuis les Chevaliers de Rhodes, et Aujourd’hui les Chevaliers de Malte, Paris 1726].
Winter J.M. van, Sources Concerning the Hospitallers of St John in the Netherlands: 14th–18th Centuries, Leiden–Boston–Köln 1998.
Informacje: Przegląd Archiwalno-Historyczny, 2022, Tom IX, s. 241 - 261
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Wokół tajemniczego dokumentu Jana z Cardony (Archiwum Państwowe w Poznaniu)
Around the mysterious document of Juan de Cardona (State Archive in Poznań)
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań
Publikacja: 2022
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 348
Liczba pobrań: 337