Żydzi galicyjscy w poszukiwaniu nowej tożsamości
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEŻydzi galicyjscy w poszukiwaniu nowej tożsamości
Data publikacji: 05.04.2017
Prace Historyczne, 2017, Numer 144 (2), s. 323 - 333
https://doi.org/10.4467/20844069PH.17.017.6260Autorzy
Żydzi galicyjscy w poszukiwaniu nowej tożsamości
Galician Jews in search of a new identity
The main cause for identity transformations among Galician Jews were the 19th-century modernization processes. They represented a particular challenge to the previous formulas of collective as well as individual life. As they worked in three ways, they produced different effects. In some cases, the challenges of modernity were met not only with a voluntary and positive response, but also with enthusiasm and fascination with the long-awaited “new.” In other cases, they were accepted passively, under external and sometimes also internal pressure.
The result of such acceptance was a forced adjustment of one’s actions, behavior and forms of existence to the new ways. Finally, the third attitude consisted of a tough and effective resistance, a rejection of the change which could, however, have left certain traces in the mentality of those “relentless.” Such position was consistently adopted by the orthodox and the Galician Hasidim. Collective identity, as a sum (not a sequence) of individual identities, is never one-dimensional. Thus, its new elements were an addition to the already existing ones or brought about their further modification. Still, in both cases the effect was a certain new quality. Nevertheless, despite the ongoing transformations, there remained within it a constant component of a cultural character. It determined the overall shape of the identity of Galician Jews, who were different from their fellow believers from Russia, Prussia or even other provinces of the Habsburg Monarchy. Strengthened for almost 150 years, this constant proved more lasting than the country in which it came into being and developed. Galician Jews outlived the Habsburg Monarchy and Galicia itself, cultivating the memory of the old world and their life in it. Both those who stayed in place and those who settled in Palestine or found their new fatherland in the United States, retained, for another generation at least, the elements of Galician identity in various forms.
AndlauerT., Die jüdische Bevölkerung im Modernisierungsprozess Galiziens (1867–1914), Frankfurt/Main 2001.
BartalI., The Jews of Eastern Europe 1772–1881, Philadelphia 2005.
Bartłomiej [A. Michnik], Cienie zapomnianych przodków, „Kultura” 1975, nr 5 (332), s. 3–22.
DynnerG., Men of Silk. The Hassidic Conquest of Polish Jewish Society, Oxford 2006.
Gałęzowski M., Na wzór Berka Joselewicza. Żołnierze i oficerowie pochodzenia żydowskiego w Legionach Polskich, Warszawa 2010.
Gąsowski T., Między gettem a światem. Dylematy ideowe Żydów galicyjskich na przełomie XIX i XX wieku, Kraków 1997.
Gąsowski T., Żydzi krakowscy w drodze do nowoczesności [w:] Budowali nowoczesny Kraków. Żydzi w samorządzie miejskim, gospodarczym i finansowym miasta (1866–1939), kol. wyd. M. Niezabitowski et al., red. B. Cisowska, Kraków 2015, s. 18–61.
Historie Polski w XIX wieku, red. A. Nowak, t. 1: Kominy, ludzie i obłoki. Modernizacja i kultura, Warszawa 2013.
Jakimyszyn A., Żydzi krakowscy w dobie Rzeczypospolitej Krakowskiej. Status prawny, przeobrażenia gminy, edukacja, Kraków–Budapeszt 2008.
Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość, Kraków 2005.
MahlerR., Hassidim and the Jewish Enlightenment. Their Confrontation in Galicia and Poland in the First Half of Nineteenth Century, Philadelphia 1985.
Mendelsohn E., Żydzi EuropyŚrodkowo-Wschodniej w okresie międzywojennym, przeł.
A. Tomaszewska,Warszawa 1992.
Musil R., Człowiek bez właściwości, wyd. 4, Warszawa 2002.
Muszyńska-Kopff K., „Ob Deutsch oder Polnisch” – przyczynek do badań nad asymilacją Żydów we Lwowie w latach 1840–1892 [w:] The Jews in Poland, vol. 1,
ed. A.K. Paluch, Cracow 1992, s. 187–203.
Pollack M., „Cesarz Ameryki”. Wielka ucieczka z Galicji, tłum. K. Niedenthal, Wołowiec 2011.
PolonskyA., The Jews in Poland and Russia, vol. 1: 1350 to 1881, Oxford–Portland 2010.
Roth J., Marsz Radetzky’ego, tłum. W. Kragen, Kraków 1995.
Schulz B., Wiosna [w:] B. Schulz, Sklepy cynamonowe. Sanatorium pod klepsydrą, Kraków 1994.
ShanesJ., Neither Germans nor Poles. Jewish Nationalism in Galicia before Herzl (1883–1897), „Austrian History Yearbook” 2003, vol. 34, s. 205–209.
SinkoffN., Out of the Shtetl. Making Jews Modern in Polish Borderlands, Providence 2004.
Synagoga Tempel i środowisko krakowskich Żydów postępowych, red. M. Galas, Kraków–Budapeszt 2012.
Sznajder A., Galicja – twórcza inspiracja Józefa Rotha, „Krakowskie Pismo Kresowe” 2014, nr, 6, s. 93–106.
Ścigaj P., Tożsamość narodowa. Zarys problematyki, Kraków 2012.
Śliż M., Galicyjscy Żydzi na drodze do równouprawnienia 1848–1914. Aspekty prawne procesu emancypacji ludności żydowskiej w Galicji, Kraków 2004.
The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, ed. G. Hundert, vol. 1, New Haven–London 2008.
Weeks T.R., Jews on the Polish Lands and Polish-Jewish Relations 1795–1914 [w:] Historie Polski XIX wieku, t. 4: Narody, wyznania, emigracje, porównania, Warszawa 2015, s. 63–114.
Wolff L., Galicyjscy Żydzi. Mity imperialne i tożsamości prowincjonalne [w:] Mit Galicji, red. J. Purchla, W. Kos, Ż. Komar, M. Rydiger, W.M. Schwarz, Kraków 2014, s. 121–128.
Informacje: Prace Historyczne, 2017, Numer 144 (2), s. 323 - 333
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Żydzi galicyjscy w poszukiwaniu nowej tożsamości
Galician Jews in search of a new identity
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Publikacja: 05.04.2017
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1995
Liczba pobrań: 2494