FAQ

Wizerunek papieża Piusa XII w propagandzie komunistycznej w Polsce w latach 1945–1958

Data publikacji: 23.10.2017

Prace Historyczne, 2017, Numer 144 (4), s. 759 - 774

https://doi.org/10.4467/20844069PH.17.040.6955

Autorzy

Marcin Sanak
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Wizerunek papieża Piusa XII w propagandzie komunistycznej w Polsce w latach 1945–1958

Abstrakt

The image of Pope Pius XII in the Communist propaganda in Poland in the years 1945–1958
 
After World War II, Pius XII, Pope in the years 1939–1958, became a victim of Communist propaganda in the countries behind the Iron Curtain, including Poland. The head of the Catholic Church was defamed in speech, in writing and using images. This article focuses on the issue of the image of Pius XII emerging from Polish newspapers, books and brochures in 1945–1958. It presents a synthetic image of the Pope created by the authors of publications which could potentially reach each and every Pole. The propaganda depicted the Bishop of Rome as a fascist, a Nazi, an anti-communist, a supporter of “Anglo-American imperialism,” a warmonger, “the Atlantic Pope,” a capitalist, a nepotist, an enemy of workers and peasants, a Germanophile, an anti-Polish revisionist, and a reactionary in matters of science, faith and morality.

Bibliografia

a) Źródła drukowane

Książki i artykuły w wydawnictwach zbiorowych

Bieńkowski W., Polityka Watykanu wobec Polski, Warszawa 1950.

Krasowski S., Watykan a Polska, Warszawa 1949.

Ligocki E., Między Watykanem a Polską, Warszawa 1949.

Nowicki A.,1000 lat zatargów z papieżami, Warszawa 1950.

Nowicki A., Papież Pius XII w świetle własnych przemówień i listów z lat 1945–1951, Warszawa 1952.

Piwarski K., Watykan a faszyzm (1929–1939) [w:] Szkice z dziejów papiestwa, red. K. Piwarski, Warszawa 1958.

Scheinman M.M., Krótki zarys historii papiestwa, Warszawa 1954.

Sikora J., Watykan czy Polska?, Warszawa 1950.

Warecki R. [Arski S.], Watykan i Wrzesień, Warszawa 1958.

b) Artykuły prasowe

bes, Wino życia, „Głos Wolnych” 1950, 1 kwietnia, nr 6.

Bielicki M.L., Dwie czy jedna moralność Oborskich?, „Żołnierz Wolności” 1951, 18 stycznia, nr 18.

Drobiazgi, „Mucha” 1949, 14 sierpnia, nr 33.

H.K. [Kollat H.], Dlaczego kardynał Tisserant tak długo rozmawiał z papieżem?, „Sztandar Młodych” 1953, 21 kwietnia, nr 94.

I.B., Cuda XX wieku, „Po Prostu” 1956, 8 stycznia, nr 2.

Klątwy, klątwy…, „Głos Wolnych” 1949, kwiecień, nr 4.

Klominek A., Ze starych i nowych kronik, „Przekrój” 1951, 4 marca, nr 308.

Kuczyński J., Urok wiary, „Po Prostu” 1955, 25 września, nr 30.

Mowa trawa: „Papieżowa”, „Po Prostu” 1957, 7 kwietnia, nr 14.

Nowicki A., Pius Atlantycki (1), „Polska Zbrojna” 1949, 1 kwietnia, nr 89.

Nowicki A., Watykan na służbie Wall-Street, „Polska Zbrojna” 1949, 12 marca, nr 69.

Polanowski T., Schacht w Watykanie, „Mucha” 1952, 21 grudnia, nr 51.

Polkowski W., Czciciele złota, „Głos Wolnych” 1949, kwiecień, nr 4.

Szeląg J. [Mitzner Z.], Głos Watykanu i Głos Polski, „Przyjaciółka” 1949, 7 sierpnia, nr 32.

T.K., „Nieomylność” w opałach, „Głos Wolnych” 1950, 15 października, nr 19.

Watykan wobec groźby pokoju. „Da pacem, Domine”, „Głos Wolnych” 1950, 15 lipca, nr 13.

Wołczyn A., Niektóre aspekty polityki Watykanu, „Argumenty” 1958, 15–30 kwietnia, nr 7.

Zasławski D.I., Filozoficzne majaczenia watykańskich jezuitów, „Myśl Filozoficzna” 1953, nr 4.

c) Prace niepublikowane

Nowak A., Propaganda antypapieska w Polsce w latach 1945–1956, Wrocław 2004 (praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. J.K. Pietrzaka w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego).

Sanak M., Papież Pius XII w propagandzie komunistycznej w Polsce w latach 1945–1958, Kraków 2016 (praca magisterska napisana pod kierunkiem dr. hab. Z. Zblewskiego w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego).

d) Opracowania

Cywiński B., Ogniem próbowane. Z dziejów najnowszych Kościoła katolickiego w Europie Środkowo-Wschodniej, t. 2: „… i was prześladować będą”, Warszawa 1994.

Dudek A., Państwo i Kościół w Polsce w latach 1945–1970, Kraków 1995.

Dziurok A.,Kruchtoizacja. Polityka władz partyjno-państwowych wobec Kościoła kato-
lickiego w latach 1945–1956 w województwie śląskim/katowickim
, Katowice 2012.

Gryz R., Państwo a Kościół w Polsce 1945–1956. Na przykładzie województwa kieleckiego, Kraków 1999.

Jurkiewicz W., Antykościelna propaganda na łamach miesięcznika „Wiedza i Życie” w latach 1950–1956 [w:] Propaganda antykościelna w Polsce w latach 1945–1978,
red. S. Dąbrowski, B. Rogowska, Wrocław 2001.

Kamiński Ł.,Antykościelna kampania propagandowa na Dolnym Śląsku w 1949 r. (po ekskomunice członków partii marksistowskiej) [w:]Propaganda antykościelna w Polsce w latach 1945–1978, red. S. Dąbrowski, B. Rogowska, Wrocław 2001.

Kornat M., Pius XII, totalitaryzm, II wojna światowa i Polska (rozważania historiograficzne) [w:] Pius XII. Papież w epoce totalitaryzmów. Historiografia i polityka,
red. M. Kornat, Kraków 2010.

Kucharczyk G., Obraz pontyfikatu Piusa XII w prasie polskiej (w Kraju i na emigracji po 1945 r.). Próba zarysu [w:] Pius XII. Papież w epoce totalitaryzmów. Historiografia i polityka, red. M. Kornat, Kraków 2010.

Ordyłowski M., Polityka lokalnych władz PRL wobec Kościoła katolickiego na Dolnym Śląsku w latach 1945–1979 [w:] Stefan kardynał Wyszyński wobec Ziem Zachodnich i Północnych oraz stosunków polsko-niemieckich. W 100–lecie urodzin Prymasa Tysiąclecia, red. T. Dzwonkowski, Cz. Osękowski, Warszawa–Poznań–Zielona Góra 2001.

Sikorski J., Władza a Kościół na Ziemi Lubuskiej w latach 1945–1956, „Rocznik Lubuski” 2005, t. 31, cz. 2.

Stefaniak J., Polityka władz państwowych PRL wobec prasy katolickiej w latach 1945–1953, Lublin 1998.

Wójtowicz N., Walka o „kulturę świecką” w pracach pierwszego przewodniczącego Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli [w:]Propaganda antykościelna w Polsce w latach 1945–1978, red. S. Dąbrowski, B. Rogowska, Wrocław 2001.

Zieliński Z., Pius XII. Historiografia zaangażowana [w:] Pius XII. Papież w epoce totalitaryzmów. Historiografia i polityka, red. M. Kornat, Kraków 2010.

Żaryn J., Kościół a władza w Polsce (1945–1950), Warszawa 1997.

Żaryn J., Pius XII wobec kwestii polskiej (1939–1945) – głos w dyskusji [w:] Pius XII. Papież w epoce totalitaryzmów. Historiografia i polityka, red. M. Kornat, Kraków 2010.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2017, Numer 144 (4), s. 759 - 774

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:
Wizerunek papieża Piusa XII w propagandzie komunistycznej w Polsce w latach 1945–1958
Angielski:
The image of Pope Pius XII in the Communist propaganda in Poland in the years 1945–1958

Autorzy

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 23.10.2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Marcin Sanak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski