W poszukiwaniu sojuszników? Rola Chanatu Krymskiego i Persji w polityce Jana III Sobieskiego wobec Imperium Osmańskiego (1674–1696)
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEData publikacji: 09.05.2019
Prace Historyczne, 2019, Numer 146 (2), s. 331 - 345
https://doi.org/10.4467/20844069PH.19.016.9912Autorzy
Searching for the allies? The role of the Crimean Khanate and Persia in the policy of John III Sobieski towards the Ottoman Empire (1674–1696)
This paper discusses the role of the Crimean Khanate and the Safavid Persia in Polish-Ottoman relations during the reign of King John III Sobieski (1674–1696). It is striking that the Polish ruler repeatedly invited the Crimean khan and the Persian shah to join the anti-Ottoman coalition. Notwithstanding numerous letters and envoys dispatched by Sobieski, the Crimean Khanate remained a loyal ally to the Sublime Porte, while Persia denied to take part in the conflict. Sobieski’s political plans in reference to Persia, which resulted in numerous embassies sent to the shah, increased opportunities of Polish missionaries to minister in this country. An especially interesting project of founding a Polish mission in Northern Persia in order to minister to the Caucasian tribes was created by a Polish Jesuit, Ignacy Zapolski. Yet, after the death of Sobieski, Zapolski’s idea, which gained very limited support of the Commonwealth, could not be turned into reality.
Artykuł powstał dzięki fi nansowaniu z grantu NCN nr 2017/27/B/HS3/00151 pt. „«Wielka i Mała Rozbieżność» widziane przez szkła korporacji: mieszkańcy Europy Środkowo-Wschodniej w Azji w XVII wieku”, kierowanym przez prof. dr. hab. Dariusza Kołodziejczyka.
Źródła rękopiśmienne
AGAD, Archiwum Publiczne Potockich, 47, t. 1, fol. 268–270.
Archivio Storico di Propaganda Fide w Rzymie.
Rossiiskaia Natsional’naia Biblioteka w Petersburgu, Otdel Rukopisev, Fond 917, krymskie księgi sądowe nr 22, 23a i b, 25.
Scritture referite nei Congressi, t. 1, Georgia, fol. 329 r‒v, 485.
Scritture originali referite nelle Congregatione, t. 527, fol. 320r‒v, 321r‒322v.
Źródła drukowane
A Chronicle of the Carmelites in Persia. The Safavids and the Papal Mission of the 17th and 18th Centuries, vol. 1, ed. H. Chick, London 2012 [reprint]. Abdulgaffar Kyrymi, Umdet al-akhbar, trans. D.D. Pashaoglu, Kazan 2014.
Der Tarih-i Mehemmed Giray – Eine Osmanische Quelle zur Belagerung Wiens durch die Türken im Jahre 1683, red. i tłum. M. Köhbach, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 1983, R. 75, s. 137–164.
Es sebüs seyyar ili sem’ planet soderžavščii istoriu krymskix xanow ot Mengli Girej Xana pierwogo do Mengli Girej Xana vtorogo t. e. s 871/1466 po 1150/1737, stos. Mirza Kazembeg, Kazan 1832.
Jan Sobieski, Listy do Marysieńki, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1962.
Kara Mustafa pod Wiedniem, red. i tłum. Z. Abrahamowicz, Kraków 1973.
Księga podróży Ewliji Czelebiego (Wybór), red. Z. Abrahamowicz, tłum. Z. Abrahamowicz, A. Dubiński, S. Płaskowicka-Rymkiewicz, Warszawa 1969.
Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego, t. 1, cz. 1‒2, wyd. F. Kluczycki, Kraków 1880.
Schulhoff I., Megilat Oven, red. i tłum. P. Agostino, Roma 1982.
The Ottoman Survey Register of Podolia (ca. 1681). Defter-i Mufassal-i Eyalet-i Kamaniçe, vol. 1, ed. D. Kołodziejczyk, Cambridge, MA 2004.
Źródła do poselstwa Jana Gnińskiego wojewody chełmińskiego do Turcyi w latach 1677–1678, wyd. F. Pułaski, Warszawa 1907.
Opracowania
Abrahamowicz Z., Tło polityczne i ekonomiczne wyprawy wiedeńskiej Kary Mustafy, „Kwartalnik Historyczny” 1983, R. 90, s. 21–54.
Bednarz M., Ignacy Franciszek Zapolski SI. Dyplomata i misjonarz w Persji pod koniec XVII w. [w:] F.A. Plattner, Gdy Europa szukała Azji, tłum. M. Bednarz, A. Starzeński, Kraków 1975, s. 371–386.
Brzeziński S., Misjonarze i dyplomaci polscy w Persji w XVII i XVIII wieku, Potulice 1935. Chowaniec C., Sobieski wobec Tatarszczyzny 1683–1685, „Kwartalnik Historyczny” 1928, R. 42, s. 59–66.
Chowaniec C., Z dziejów polityki Jana III na Bliskim Wschodzie 1683–1686, „Kwartalnik Historyczny” 1926, R. 40, s. 151–160.
Clarke C., Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia, 1600‒1947, Cambridge 2006.
Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564–1995, oprac. SJ L. Grzebień, Kraków 1996.
Gem
Informacje: Prace Historyczne, 2019, Numer 146 (2), s. 331 - 345
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
Publikacja: 09.05.2019
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2196
Liczba pobrań: 1376