FAQ

Unifikacja, modernizacja, opresja. Przemiany aparatu administracyjnego II Rzeczypospolitej

Data publikacji: 07.12.2020

Prace Historyczne, 2020, Numer 147 (4), s. 719 - 731

https://doi.org/10.4467/20844069PH.20.039.12493

Autorzy

Janusz Mierzwa
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0003-0534-1958 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Unifikacja, modernizacja, opresja. Przemiany aparatu administracyjnego II Rzeczypospolitej

Abstrakt

Unification, modernization, oppression: Changes of the administration of the Second Polish Republic

The creation of Polish public administration after regaining independence was characterized by two attributes –continuation (in the legal and organizational aspect) and novelty (personal aspect). At the beginning the process of modernization was uncoordinated, but this changed after the coup détat. The Great Depression interfered with it, but after 1935 reforms proceeded in the same direction, for the most part. Similarly, the unification process was uncoordinated, gradually becoming more structured and rapid after 1926. Finally, serious changes of voivodship borders were made just before WWII. At the same time, we can observe the growing oppression of the administration, even though it was already detectable in the democratic period, it became stronger and more widespread when Józef Piłsudski’s camp took power. It manifested through physical violence, censorship, and the surveillance of opposition. It reflected not only the ways of the undemocratic government but was also associated with the brutalization of social habits and with the threats to internal security.

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Akt Nowych, Ministerstwo Skarbu.

Archiwum Akt Nowych, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.

Instytut Polski i Muzeum im. Generała Władysława Sikorskiego w Londynie, Ministerstwo Sprawiedliwości.

Źródła drukowane

„Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej” 1937.

Wspomnienia

Moraczewska Z., Listy do siostry 1896–1933. Dziennik 1891–1895 (1950), wstęp i oprac. J. Dufrat, P. Cichoracki, Łomianki 2018.

Próchnik A., Pierwsze piętnastolecie Polski niepodległej, Warszawa 1983.

Witos W., Moje wspomnienia, cz. II, do druku przygotowali i przypisami opatrzyli E. Karczewski, J.R. Szaflik, Warszawa 1990.

Opracowania

Dziadzio A., Mataniak M., Namiestnictwo galicyjskie (1854–1914). Organizacja i zadania, „Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2018, nr 1, s. 137–167.

Hausner R., Pierwsze dwudziestolecie administracji spraw wewnętrznych, Warszawa 1939.

Kozyra W., Polityka administracyjna ministrów spraw wewnętrznych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1918–1939, Lublin 2009.

Malec J., Malec D., Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2003.

Mielcarek A.J., Podziały terytorialno-administracyjne II Rzeczypospolitej w zakresie administracji zespolonej, Warszawa 2008.

Mierzwa J., Starostowie Polski międzywojennej. Portret zbiorowy, Kraków 2012.

Mierzwa J., Wkład Galicji w niepodległość Polski [w:] Drogi do niepodległości narodów Europy Wschodniej 1914–1921, red. D. Michaluk, Ciechanowiec 2018, s. 24–37.

Mierzwa J., Wołyński układ korupcyjny na tle przestępczości urzędniczej w Drugiej Rzeczypospolitej [w:] Margines społeczny Drugiej Rzeczpospolitej, red. nauk. M. Rodak, Warszawa 2013, s. 85–102.

Olstowski P., O potrzebach badań nad procesami modernizacji społecznej na ziemiach Polski zachodniej w XIX i w początkach XX wieku [w:] W kręgu dwóch kultur. Społeczeństwo polskich ziem zachodnich w XIX i XX stuleciu, red. S. Wierzchosławski, A. Niewęgłowska, T. Krzemiński, Toruń 2017.

Olstowski P., Procesy „starościńskie” w województwie pomorskim w latach 1936–1937. Polityka obozu rządzącego i niejawne mechanizmy władzy na szczeblu powiatu w pierwszej połowie lat trzydziestych w świetle kilku procesów karnych, Warszawa 2014.

Paczkowski A., Prasa polska w latach 1918–1939, Warszawa 1980.

Paruch W., Myśl polityczna obozu piłsudczykowskiego, Lublin 2005.

Suski J., Rzeczpospolita Polska. Organizacja administracji publicznej, Londyn 1942.

Tarnowska A., Z dziejów unifikacji administracji w II Rzeczypospolitej. Rola przepisów pruskich, Toruń 2012.

Witkowski W., Historia administracji w Polsce 1764–1989, Warszawa 2012.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2020, Numer 147 (4), s. 719 - 731

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Unifikacja, modernizacja, opresja. Przemiany aparatu administracyjnego II Rzeczypospolitej

Angielski:

Unification, modernization, oppression: Changes of the administration of the Second Polish Republic

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-0534-1958

Janusz Mierzwa
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0003-0534-1958 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 07.12.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Janusz Mierzwa (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski