FAQ

Tor Służewiec w Warszawie – losy instytucji i obiektu podczas II wojny światowej

Data publikacji: 07.03.2019

Prace Historyczne, 2019, Numer 146 (1), s. 219 - 241

https://doi.org/10.4467/20844069PH.19.012.9576

Autorzy

Barbara Bossak-Herbst
Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego; ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa
https://orcid.org/0000-0002-7040-9632 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Tor Służewiec w Warszawie – losy instytucji i obiektu podczas II wojny światowej

Abstrakt

Służewiec Racetrack in Warsaw during World War II: History of the institution and the facility

The aim of the article is to reconstruct the social and institutional organization and the course of events during World War II at the Służewiec Racetrack: a gated urban estate of about one hundred and fifty hectares in Mokotów (now Ursynów) in Warsaw. The history of this institution was far from typical, due to its functions, the unique organization of space and high social position of its owners. The Służewiec Racetrack was paid for by renting lots to various forms of occupation troops, civil services and nearby farmers. The horse races were organized in Lublin. The company employed workers, including those who hid in Służewiec because of their Jewish origins. In 1944 the Służewiec Racetrack was an arena of dramatic insurgent fighting, a place of execution and the site of a transitional camp for the Mokotów population. The empirical basis of the article consists of the war protocols of the Society for the Encouragement of Horse Breeding (Towarzystwo Zachęty do Hodowli Koni), data collected in ethnographic own research and scattered publications, among others of insurgents’ memoirs and interviews gathered in the Oral History Archive of the Warsaw Uprising Museum.

Bibliografia

Archiwalia

Archiwum Akt Nowych

Akta Nieruchomości – ul. Puławska 266, 5862.

PTWK 2416/I:

1, 3 – Protokoły z zebrań Zarządu Towarzystwa, 1939–1943;

1, 10 – Dokumenty dotyczące inwestycji na Torach Wyścigowych;

1, 15 – Korespondencja dotycząca należności Towarzystwa do różnych fi rm i urzędów wynikłych na skutek działań wojennych;

1, 18 – Decyzje władz nadrzędnych dotyczące postępowania z mieniem zagarniętym przez Niemców – konie i nieruchomości;

2, 3, 5–19 – Zgłoszenia klaczy stadnych oraz przychówku do Polskiej Księgi Stadnej koni pełnej krwi angielskiej;

3, 265 – Wycinki prasowe.

Centralne Archiwum Wojskowe
 

IX.3.91.4, Ruch Oporu. Organizacje tzw. Obozu Narodowego Muszkieterzy. Referaty, recenzje, opracowania (oprac. I. Żukowicz).

ZWZ-AK II.32.76, Opis przebiegu Powstania Warszawskiego na Mokotowie. Artykuły dotyczącepułku „Baszta” oraz ekshumacji poległych powstańców.

Instytut Pamięci Narodowej

IPN/BU 01222/3296/J.

IPN/BU 0644/75.

IPN/BU 0644/77.

IPN, Lu-319/456, Lubelskie Wyścigi Konne z lat 1942–1943.

Muzeum Powstania Warszawskiego, Archiwum Historii Mówionej, Relacje

]Zygmunt Boczkowski „Kruk”, Jacek Cydzik „Ran”, Przemysław Dąbrowski „Cyt”, Janina

Dobrzyńska-Rejewska, Tadeusz Kondracki „Gryf”, Stanisław Kral-Leszczyński „Stanisław”,

Zofi a Kuligowska, Zofi a Latoszek, Władysław Maciejczak, Stanisław Longin

Mac kiewicz „Żak”, Bohdan Ring „Sobol”, Zofi a Sikorska „Zoja”, Alojzy Tołwiński

Garda”, Eugeniusz „Tyrajski Sek”, Eugeniusz Wójcik „Grej”.

Tor Służewiec w Warszawie – losy instytucji i obiektu podczas II wojny światowej

Artykuły w czasopismach

Kronika, „Jeździec i Hodowca” 1939, nr 12, s. 251.

Otwarcie toru wyścigowego na Służewcu i pierwsze dwa dni gonitw 3 i 4 czerwca, „Jeździec i Hodowca” 1939, nr 17, s. 361–368.

Tereny Wyścigów Konnych na Służewcu w Warszawie, „Przegląd Budowlany” 1939, nr 3, s. 139–142.

Wywiady

Autoryzowany, niepublikowany wywiad Dariusza Maciejewskiego z Eugeniuszem Tyrajskim.

Wywiad z p. Kazimierzem, ok. 85-letnim emerytowanym koniuszym i mieszkańcem Toru.

Zbiory prywatne

Zdjęcia należące do Marka Majewskiego.

Wydawnictwa zwarte

Ajewski E., Mokotów walczy 1939–1944, Warszawa 2009.

Baranowski W., Administracja okupacyjna w Generalnym Gubernatorstwie, Londyn 1942.

Bartelski L.M., Mokotów 1944, Warszawa 1971.

Bartelski L.M., Pułk AK „Baszta”, Warszawa 1990.

Kłoczowski J. (red.), Powstanie na Mokotowie. Relacje dowódców, Warszawa 2009.

Knopp G., SS przestroga historii, Warszawa 2004.

Łopianowski N., Rozmowy z NKWD. 1940–1941, oprac. A. Kunert, Warszawa 1990.

M.W.[brak nazwiska aut.], Administracja okupacyjna w Generalnym Gubernatorstwie, Londyn 1943.

Pawlak J., Nad Warszawą. Warszawskie Termopile, Warszawa 2000.

Podlewski S., Wolność krzyżami się znaczy, Warszawa 1989.

Rostkowski J., Świat muszkieterów. Zapomnij albo zgiń, Poznań 2016.

Szczepański J., Wojska balonowe. Legionowo 1897–1939, Pruszków 2004.

Trevor-Roper H.R., Ostatnie dni Hitlera, tłum. K. Fudakowski, Poznań 1966.

Vollblut und Rennsport. Oberste Behorde für Vollblutzucht und Rennen [brak inf. o aut.], Berlin 1940.

Woszczyk A., Baszta „K-3” walczy. Z działań powstańczych na Mokotowie, Łódź 1973.

Wroniszewski J., Barykada września. Obrona Warszawy w 1939 roku, Warszawa 1984.

Artykuły w wydawnictwach zbiorowych

Bauer W., Trudne lata [w:] 125 lat wyścigów konnych, red. E. Trojanowski, Warszawa 1966.

Bossak-Herbst B., Zespół Torów Wyścigów Konnych Służewiec – przedwojenna enklawa [w:] Przewodnik socjologiczny po Warszawie, red. M. Jacyno, s. 82–99.

Bukojemski L., Wyścigi znów w wolnej Polsce [w:] 125 lat wyścigów konnych, red. E. Trojanowski, Warszawa 1966, s. 78–80.

Kamiński S., Zarys historii pułku Armii Krajowej „Baszta” [w:] Powstanie na Mokotowie. Relacje dowódców, red. J. Kłoczowski, Warszawa 2009.

Źródła internetowe

Internetowy Polski Słownik Biografi czny, http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografi a/stanislaw-grzegorz-schuch (dostęp: 2.02.2016).

Miasto Stołeczne Warszawa, http://www.mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/mapa?service=mapa_historyczna (dostęp: 5.07.2017).

Tor Służewiec, http://www.torsluzewiec.pl/historia-toru/.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2019, Numer 146 (1), s. 219 - 241

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Tor Służewiec w Warszawie – losy instytucji i obiektu podczas II wojny światowej

Angielski:

Służewiec Racetrack in Warsaw during World War II: History of the institution and the facility

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-7040-9632

Barbara Bossak-Herbst
Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego; ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa
https://orcid.org/0000-0002-7040-9632 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego; ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

Publikacja: 07.03.2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Barbara Bossak-Herbst (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski