FAQ

Odkrywanie karaimskich pieśni. Karaimska Środa Literacka w Wilnie w 1932 roku

Data publikacji: 18.12.2019

Prace Historyczne, 2019, Numer 146 (4), s. 809 - 835

https://doi.org/10.4467/20844069PH.19.047.11663

Autorzy

Stefan Gąsiorowski
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Polska Akademia Nauk
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-5984-5337 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Odkrywanie karaimskich pieśni. Karaimska Środa Literacka w Wilnie w 1932 roku

Abstrakt

Exploring Karaim songs: Karaim Literature Wednesday in Vilnius, 1932

This article details the history of Karaim Literature Wednesday, an event which took place on November 9, 1932 in the “Room of Konrad” of the Basilian monastery on Ostrobramska street in Vilnius. It was one of 371 popular and authoritative weekly events organized during the interwar period by the Vilnius Branch of the Polish Writers Labour Union. During this event, Hachan Seraja Szapszał – the leader of Polish Karaims – gave a lecture on the history and culture of his nation, after which several Karaim songs were sung by Walentyna and Halina Łobanosówny, accompanied by Lidia Szole on the piano. The songs were broadcast by the Vilnius Radio, and aroused great interest among the listeners. Using source material from the private archive of Józef Sulimowicz in Warsaw, I have attempted to recreate Karaim Literature Wednesday, in particular the diversity, origin and richness of Karaim songs. The annex to this article contains the original lyrics to 19 Karaim songs written in the Karaim language, most of which were sung at the event. 

*Rozszerzony tekst referatu pt. „Karaimska Środa Literacka w Wilnie w 1932 roku” wygłoszonego na międzynarodowej konferencji naukowej „Karei Europae Orientalis” w Poznaniu 13 I 2017 r. Dziękuję serdecznie dr Annie Sulimowicz-Keruth i Marioli Abkowicz za cenne uwagi do niniejszego tekstu. 

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Józefa Sulimowicza

sygn. JSul. II.233. Nuty i teksty.

Biblioteka Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie, Dział Rękopisów

Zespół Seraja Szapszał, sygn. F 143-1024, F 143-1536, F 143-1573.

Dokumentacja szkoły karaimskiej w Trokach, sygn. F. 310-219.

Relacja Marioli Abkowicz z 22 II 2017 roku [korespondencja w posiadaniu autora artykułu]

 

Źródła wydane

Byrski T., Teatr-radio. Wspomnienia, Warszawa 1976.

Dubińska Z., Przez zasłonę czasu, „Awazymyz. Pismo Historyczno-Społeczno-Kulturalne” 2009, nr 3, s. 8–12.

Egiz’ K., Karaimskìâ pěsni, „Karaimskaâ žizn’”, Kniga 10/11, 1912, s. 13–15.

„Irakdan‘ seny”..., „Karaimskaâ žizn’”, Kniga 10/11, 1912 s. 11–12.

Kobeckìj S.A., Kadril‘, „Karaimskaâ žizn’”, Kniga 5/6, 1911, s. 80–81.

Kobeckìj S.A., Kolybel‘naâ pìěsnâ, „Karaimskaâ žizn’”, Kniga 3/4, 1911, s. 19–20.

Konušmadži, Izučenìe karaimskoj pěsni, „Karaimskaâ žizn’”, Kniga 1, 1991, s. 59–61.

Kronika Wileńska, rubryka: Zebrania i Odczyty, „Słowo”, 8 XI 1932, nr 281, s. 3.

Łopalewski T., Czasy dobre i złe, Warszawa 1966.

M.P., Sagyšlar’, „Karaimskoe Slovo”, No. 9/10, 1914, s. 13–14.

Ofiary, „Słowo”, 11 XI 1932, nr 284, s. 4.

Pěsni S.Š. Pigita, „Karaimskaâ žizn’”, Kniga 5/6, 1911, s. 15–16.

Pìěsnâ evpatorìjskago pirožnika Kara-Mošu, „Karaimskaâ žizn’”, Kniga 8/9, 1912, s. 58.

Pilecki K., Cień z przeszłości, „Awazymyz. Pismo Historyczno-Społeczno-Kulturalne” 2000, nr 1 (4), s. 3–7.

[Program radiowy], „Kurjer Warszawski”, 15 VII 1934, nr 192, s. 7.

Radjo Wileńskie, „Słowo”, 9 XI 1932, nr 282, s. 4.

W., Środa karaimska, „Słowo”, 11 XI 1932, nr 284, s. 2.

 

Opracowania

Abkowicz M., Sulimowicz A., Karaj jołłary – karaimskie drogi. Karaimi w dawnej fotografii, [Wrocław] 2010.

Abkowicz M., Sulimowicz A., Nowe dane o biografii karaimskiego poety Szymona Kobeckiego, „Almanach Karaimski” 2016, nr 5, s. 7–33.

Czacki T., Rozprawa o Żydach i Karaitach, Kraków 1860.

Firkovičiūtė K., Muzyka w kulturze karaimskiej [w:] Karaimi, red. B. Machul-Telus, Warszawa 2012, s. 73–91.

Firkovičiūtė K., Nowe badania nad muzycznym dziedzictwem litewskich Karaimów [w:] Karaj kiuńlari. Dziedzictwo narodu karaimskiego we współczesnej Europie, red. M. Abkowicz, H. Jankowski, współpraca I. Jaroszyńska, Wrocław 2004, s. 41–45.

Firkovičiūtė K., Życie w pieśni karaimskiej. Life in Karaim Songs. Gyvenimas karaimų dainose. Tirlik karaj jyrlarynda, [Wrocław] 2016.

Gąsiorowski S., Karaimi w Koronie i na Litwie w XV–XVIII wieku, Kraków–Budapeszt 2008.

Gąsiorowski S., Towarzystwo Miłośników Historii i Literatury Karaimskiej w Wilnie i jego członkowie w latach 1932–1939 [w:] Karaj kiuńlari. Dziedzictwo narodu karaimskiego we współczesnej Europie, red. M. Abkowicz, H. Jankowski, współp. I. Jaroszyńska, Wrocław 2004, s. 71-83.

Helsztyński S., Hulewicz Witold (18951941) [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 10, Wrocław–Warszawa–Kraków 1962–1964, s. 96–97.

Hernik J., Wileńskie Środy Literackie, „Akcent. Literatura i Sztuka” R. 11, 1990, nr 1/2, s. 348–352.

Hernik Spalińska J., Wileńskie Środy Literackie (1927–1939), Warszawa 1998.

Kosman M., Radio Wileńskie i jego miejsce w kulturze Kresów Północno-Wschodnich Polski międzywojennej, „Z Dziejów Polskiej Radiofonii” 2005/2006, nr 2, s. 154–155.

Kowalski T., Karaimische Texte im Dialekt von Troki. Teksty karaimskie w narzeczu trockim, Kraków 1929 (Prace Komisji Orjentalistycznej Polskiej Akademii Umiejętności; 11).

Kowalski T., Pieśni obrzędowe w narzeczu Karaimów z Trok, „Rocznik Orientalistyczny” 1925, nr 3, s. 216–254.

Kwiatkowski M.J., Narodziny polskiego radia. Radiofonia w Polsce w latach 19181929, Warszawa 1972.

Németh M., Zwięzła gramatyka języka zachodniokaraimskiego z ćwiczeniami, Poznań 2011.

Paszkiewicz M., Piotrowicz Wiktor (1900–1954) [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 26, Wrocław 1981, s. 453–454.

Pawelec M., Płomień zgasł przedwcześnie. Lidia Karakasz-Szole (18961943), „Awazymyz. Pismo Historyczno-Społeczno-Kulturalne Karaimów” 2011, nr 1 (30), s. 12–14.

Sulimowicz A., Hazzan, poeta, tłumacz. W 70. rocznicę śmierci Józefa Łobanosa (1880–1947), „Awazymyz. Pismo Historyczno-Społeczno-Kulturalne Karaimów” 2017, nr 3 (56), s. 9.

Wróblewska U., Działalność kulturalno-oświatowa Karaimów w Drugiej Rzeczypospolitej, Białystok 2015.

[Zajączkowski A.] I.-ski, Karaimskie kołysanki. (Z cyklu „O Karaimskiej Poezji Ludowej”), „Myśl Karaimska” R. 2, 1925, z. 2, s. 5–10.

Zajączkowski W., Łobanos Józef (1878–1947) [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 18, Wrocław–Warszawa–Kraków 1973, s. 369.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2019, Numer 146 (4), s. 809 - 835

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Odkrywanie karaimskich pieśni. Karaimska Środa Literacka w Wilnie w 1932 roku

Angielski:

Exploring Karaim songs: Karaim Literature Wednesday in Vilnius, 1932

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-5984-5337

Stefan Gąsiorowski
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Polska Akademia Nauk
, Polska
https://orcid.org/0000-0002-5984-5337 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Polska Akademia Nauk
Polska

Publikacja: 18.12.2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Stefan Gąsiorowski (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski