Grecka diaspora w Zamościu na przełomie XVI i XVII wieku
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEGrecka diaspora w Zamościu na przełomie XVI i XVII wieku
Data publikacji: 18.12.2019
Prace Historyczne, 2019, Numer 146 (4), s. 735 - 747
https://doi.org/10.4467/20844069PH.19.043.11659Autorzy
Grecka diaspora w Zamościu na przełomie XVI i XVII wieku
Greek diaspora in Zamość in the late 16th and early 17th centuries
This article considers questions of the formation and activity of the Greek trade diaspora in Zamość at the end of the 16th and in the first half of the 17th centuries. The research focuses on the preconditions to this resettlement and on the adaptation process of Greek immigrants. Greek merchants quickly created a compact settlement and gained access to high level city officials. Moreover, the community supported its own Orthodox priest, church and cemetery. The main commodity in their trade was Malvasia, a kind of sweet wine, which was transported to Zamość from Crete. The activity of Greek merchants was dangerous for the economic interests of Lviv and therefore resulted in many conflicts between the traders and Lviv’s deputies. It is vital to understand the reasons behind Jan Zamoyski’s (the Lord of Zamość) decision to invite only those Greek merchants who were previously citizens of the Venetian republic. The Crown Chancellor – a prominent figure in Renaissance European history – discovered the unique qualities of these people during his studies at Padua University, and most probably at that time devised plans to harness their exceptional political and economic vision.
Archiwalia
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie
Archiwum Zamoyskich
Archiwum Państwowe w Lublinie
Acta luźne m. Zamościa (1594–1600)
Biblioteka Narodowa w Warszawie
Biblioteka Ordynacji Zamojskiej
Tsentralnyi Derzhavnyi Istorychnyi Arkhiv Ukrainy u Lvovi
f. 52, op. 2, Magistrat miasta Lwowa
Wydawnictwa źródłowe
Akty otnosiashchiesia k istorii Zapadnoi Rossii sobrannye i izdannye Arkheohraficheskoi kommissieyu, t. 4, Sankt-Peterburg 1851.
Album civium Leopoliensium. Rejestry przyjęć do prawa miejskiego we Lwowie (1388–1783), t. 1, wyd. A. Janeczek, Poznań–Warszawa 2005.
Archiwum Jana Zamoyskiego, t. 4, (1585–1588), wyd. K. Lepszy, Kraków 1948.
Kryvonos V., Skhidna torhivlia Lvova v seredyni XVI – pershii polovyni XVII st. Zbirnyk dokumentiv, uporiadnyk V. Kryvonos, Lviv 2011.
Morawski S., Ważniejsze przywileje i dokumenty Jana i Tomasza Zamoyskich podane w streszczeniu [w:] Rocznik Samborski, wydawnictwo na cele dobroczynne samborskie, t. XII, Nowa Seria, [Sambor] 1888–1889.
Pryvilei mista Lvova (XIV–XVIII st.), uporiadnyk M. Kapral, t. 1, Lviv 1998.
Suplika kupców greckich, wyd. R. Szczygieł, „Rocznik Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia” 1975/6, nr 9, s. 55–58.
Volumina Legum, przedruk Zbioru Praw Staraniem XX Pijarów w Warszawie, od roku 1732 do roku 1782 wydanego, nakładem i drukiem Jozafata Ohryzki, t. III, Petersburg 1859.
Opracowania
Apetrei C.N., Greek merchans in the 16th century Romanian Principalities. New Case Study: The Vorsi Family, „ISTROS” 2012, vol. XVIII.
Apetrei C.N., The Transit of Cretan Wine in 16th Century Moldavia, „Transylvanian Review” 2013, vol. XXII, Supplement No. 2 [Economic and Social Evolutions at the Crossroads of the World-System: Eastern and Central Europe from the Early Modern Age to the Twentieth Century, eds. I.M. Balog, R. Graf şi Cristian Luca], s. 193–203.
Atamanenko W., Zamoyscy i Ostrogscy: magnateria końca XVI i pierwszej połowy XVII w., „Zamojsko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne” 2005, t. 3, nr specjalny: Jan Zamoyski. Wódz – mecenas – polityk.
Bednov V., Pravoslavnaia Tserkov v Polshe i Litve, Minsk 2002.
Budylovich A., Russkaia pravoslavnaia starina v Zamostie, Warszawa 1885.
Dyjakowska M., Wyznaniowy charakter Akademii Zamojskiej (1594–1784), „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2001, t. 3, s. 51–73.
Dziubiński A., Na szlakach Orientu. Handel między Polską a Imperium Osmańskim w XVI–XVIII w., Wrocław 1998.
Feduszka J., Kupcy i mieszczanie greccy w Zamościu na przełomie XVI–XVII wieku (w druku).
Gil A., Jan Zamoyski wobec zagadnień wyznaniowych na przykładzie Zamościa przełomu XVI i XVII wieku, „Zamojsko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne” 2005, t. 3, nr specjalny: Jan Zamoyski. Wódz – mecenas – polityk.
Grzybowski S., Jan Zamoyski, Warszawa 1994.
Gudziak B., Kryza i reforma: Kyivska mytropoliia, Tsarhorodskyi patriarkhat i heneza Beresteiskoi unii, pereklad M. Hablevych, za red. O. Turiia, Lviv 2000.
Gudziak B., Tsarhorodskyi Patriarkh Yeremiia II, utvorennia Moskovskoho patriarkhatu ta tserkovni reformy v ukrainsko-biloruskykh zemliakh kintsia 80-kh rokiv XVI st., „Zapysky Naukovoho tovarystva imeni Tarasa Shevchenka” 1999, t. ССХХХVІІІ, s. 7–45.
Hul O., Kolehiia „soroka muzhiv” u Lvovi v XVI st.: peredumovy utvorennia ta zasady diialnosti, „Drohobytskyy̆ kraieznavchyy̆ zbirnyk” 2014, vyp. 17–18, s. 90–100.
Kapral M., Ukrainska hromada na vulytsi Ruskii Lvova v 1550–1585, „Visnyk Lvivskoho Natsionalnoho Universytetu im. I. Franka. Seriia istorychna” 2002, vyp. 37, ch. 1, s. 145–162.
Kondraciuk P., Sztuka ormiańska w Zamościu [w:] Ars Armeniaca. Sztuka ormiańska ze zbiorów polskich i ukraińskich. Katalog wystawy Muzeum Jana Zamoyskiego, Zamość 2010, s. 11–25.
Krylovskyi A., Lvovskoe Stavropihialnoe bratstvo (opyt tserkovno-istorycheskoho issledovanyia), Kyiv 1904.
Kryvonos V., Do pytannia pro diialnist seredzemnomorskykh hrekiv u Lvovi v XVI – seredyni XVII st. [w:] Lwów. Miasto, społeczeństwo, kultura, t. 2, red. H.W. Żaliński, K. Karolczak, Kraków 1998, s. 59–67.
Kryvonos V., Torhova diialnist levantiiskykh kuptsiv u Lvovi v XVI – pershii polovyni XVII st. „Visnyk Lvivskoho universytetu. Seriia istorychna” 1992, vyp. 27: Z istorii starodavnosti ta serednovichchia, s. 97–108.
Kuczara K., Arsenios z Elassonu – Grek w służbie Cerkwi prawosławnej we Lwowie, „Przegląd Historyczny” 2010, nr 101, s. 89–99.
Kuczara K., Grecy w Kościołach wschodnich w Rzeczypospolitej (1585–1621), Poznań 2012.
Kuśnierz K., Kierunki rozwoju urbanistyki nowożytnej w Polsce południowo-wschodniej. Geneza, modele urbanistyczne, przykłady, „Wiadomości Konserwatorskie” 2015, nr 41, s. 101–102.
Lewicki S., Targi lwowskie od XIV do XIX w., Lwów 1921.
Luca C., Venetian Merchants in the Lower Danube Area and Their Role in the Development of the International Exchanges in the 17th Century, „Český časopis historický” R. 101, 2011, s. 301.
Lylo I., Do pytannia pro diialnist hretskykh kuptsiv na terytorii Moldavii ta Rechi Pospolytoi v XVI – pershii polovyni XVII st., „Istoriia torhivli, podatkiv ta myta, zb. nauk. prats.” 2016, nr 1–2 (13–14), s. 105–115.
Lylo I., Do pytannia pro uchast hrekiv u diialnosti Stavropihiiskoho bratstva u Lvovi v XVI–XVIII st., „Visnyk Mariupolskoho derzhavnoho universytetu. Seriia: Istoriia. Politolohiia” 2017, vyp. 19, s. 21–34.
Lylo I., Hretska hromada mista Lvova v XVI–XVII st., Lviv 2002.
Pawlicki B., Kamienice mieszczańskie Zamościa. Problematyka ochrony, Kraków 1999.
Pawłowska A., Plany i mapy Zamościa z XVII–XX wieku [w:] Zamość. Miasto idealne. Studia z dziejów rozwoju przestrzennego i architektury, red. J. Kowalczyk, Lublin 1980.
Rosenau H., The Ideal City: Its Architectural Evolutions, London 1974.
Sacała K., Wpływ greckiej diaspory kupców na społeczność ruską we Lwowie w drugiej połowie XVI wieku [w:] Jednostka i zbiorowość – relacje na przestrzeni dziejów, red. A. Orzełek, K. Jakimowicz, A. Sykała, [Lublin] 2015, s. 55–64.
Sacała K., Znaczenie komunikacji dla greckiego kupiectwa we Lwowie na przełomie XVI i XVII w. Wielowymiarowość zagadnienia, „Koło Historii” 2016, nr 19, s. 59–71.
Shustova Yu., Dokumentyi Lvovskogo Uspenskogo Stavropigiyskogo bratstva (1586–1788): Istochnikovedcheskoe issledovanie [w:] Rukopisnyie pamyatniki Drevney Rusi, Redaktor B. Fonkich, Moskva 2009.
Smyrnov A., Kyrylo Lukaris i Ukraina, „Naukovi zapysky” 2011, vyp. 18, s. 157–164.
Sribnyi F., Studii nad orhanizatsiieiu Lvivskoi Stavropihii vid kintsia XVI do pershoi polovyny XVII st. „Zapysky Naukovoho tovarystva imeni Tarasa Shevchenka” 1912, t. 108, kn. 2, s. 5–38; 1912, t. 112, s. 59–73; 1913, t. 114, s. 25–56.
Tarnawski A., Działalność gospodarcza Jana Zamoyskiego Kanclerza i Hetmana Wielkiego Koronnego (1572–1605), Lwów 1935.
Urban R., Grecy w Zamościu, „Zamojski Kwartalnik Kulturalny”, nr 1–2 (78–79) 2004, s. 57–58.
Witusik A., Z przeszłości handlowej Zamościa, „Rocznik Lubelski” 1989–1990, t. 31–32, s. 243–248.
Zakrzewska-Dubasowa M., Ormianie zamojscy i ich rola w handlu ze Wschodem, Lublin 1965.
Zakrzewska-Dubasowa M., Przyczynek do historii jarmarków lubelskich „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F” 1965, vol. 20, s. 59–74.
Żygawski J., Lokalizacja dawnych zamojskich cmentarzy w oparciu o archiwalne opracowania kartograficzne z XVIII–XX wieku, „Archiwariusz Zamojski” 2015, s. 7–34.
Wydawnictwa o charakterze informacyjnym
Katalog dokumentów Archiwum Państwowego w Lublinie, cz. 1: Katalog dokumentów miasta Lublina, jego jurydyk, cechów, kościołów i klasztorów 1317–1792, oprac. M. Trojanowska, Lublin 1996.
Katalog dokumentów Archiwum Państwowego w Lublinie, cz. 2: Katalog dokumentów różnej proweniencji miast, wsi, cechów, parafii, klasztorów a osób prywatnych 1397–1794, oprac. M. Trojanowska, Lublin 1998.
Informacje: Prace Historyczne, 2019, Numer 146 (4), s. 735 - 747
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Grecka diaspora w Zamościu na przełomie XVI i XVII wieku
Greek diaspora in Zamość in the late 16th and early 17th centuries
Lwowski Narodowy Uniwersytet im. Iwana Franki
Publikacja: 18.12.2019
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1690
Liczba pobrań: 1581