FAQ

Edward Jurgens i Karol Ruprecht. Polacy z wyboru wobec polskich ruchów niepodległościowych w XIX wieku

Data publikacji: 2024

Prace Historyczne, 2024, Numer 151 (1), s. 85-106

https://doi.org/10.4467/20844069PH.24.007.20406

Autorzy

Tadeusz Stegner
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
https://orcid.org/0000-0002-3249-0214 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Edward Jurgens i Karol Ruprecht. Polacy z wyboru wobec polskich ruchów niepodległościowych w XIX wieku

Abstrakt

Edward Jurgens and Karol Ruprecht are descendants of German emigrants of the Evangelical denomination who came to Poland in the 18th and 19th centuries. Parts of the German population in the Kingdom of Poland, especially in Warsaw, were polonized quite quickly, sometimes already in the second generation. Edward Jurgens and Karol Ruprecht became such Poles by choice, as they were involved in Polish independence activities and were among the leaders of the Polish national movement, especially during the January Uprising. Edward Jurgens was one of the leading activists of the Whites faction, who was arrested and then died in 1863 in the infamous tenth pavilion of the Warsaw Citadel. K. Ruprecht was sentenced to death in 1846 for his conspiratorial activities, but then pardoned at the very last moment before execution, and in 1863 he was a member of the National Government. Their attitudes were a testimony to the changes in the attitude of the newcomers from Germany towards their new homeland.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła rękopiśmienne

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie Zbór ewangelicko-augsburski, sygn. 26, 280

Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, rkps 15950 II

Źródła drukowane

Baranowski I., Pamiętniki, Poznań 1923.

Daniłowski W., Notatki do pamiętników, Kraków 1908.

Demokracja polska w powstaniu styczniowym. Wybór źródeł, red. E. Halicz, Warszawa 1961.

Janczewski Z., Majewski K., Awejde O., Daniłowski W., Zeznania śledcze o powstaniu styczniowym, Wrocław 1956.

Janowski J.K., Pamiętnik o powstaniu styczniowym, t. I: (styczeń–maj 1863 r.), Lwów 1923.

Janowski J.K., Pamiętniki o powstaniu styczniowym, t. 3: Czasy przedpowstaniowe 1854– 1862, Warszawa 1931.

Jenike L., Ze wspomnień, cz. 2, Warszawa 1910.

Karol Ruprecht, „Szkice Społeczne i Literackie” 1875, nr 8, s. 1

K.P., Wspomnienie o Edwardzie Jurgensie, „Gazeta Narodowa” 1871, nr 326, s. 1.

Mickiewicz A., Poezje, t. I, Lwów 1939.

Pamiętnik Jana Maykowskiego członka „Komitetu Centralnego” a następnie komisarza nadzwyczajnego Rządu Narodowego w zaborze austriackim, Lwów 1909.

Pamiętniki ś.p. Aleksandra Guttrego z lat 1845, 46, 47, [t. I–II], Poznań 1891–1894.

Przyborowski W., Historia dwóch lat 1861–1862, t. 1, Kraków 1892.

Ruprecht K., Zadania obecnej chwili, Paryż 1862.

Wilkońska P., Moje wspomnienia o życiu towarzyskim w Warszawie, Warszawa 1957. Żmichowska N., Listy, t. II, Wrocław 1957.

Opracowania

Berg M., Zapiski o polskich spiskach i powstaniach, Warszawa 1906.

Berg M., Zapiski o powstaniu polskiem 1863 i 1864 roku, t. I, Chotomów 1991.

Berghauzen J., Ruch patriotyczny w Królestwie Polskim 1833–1850, Warszawa 1974.

Borejsza J., Emigracja polska po powstaniu styczniowym, Warszawa 1966.

Busch E.H., Beiträge zur Geschichte und Statistik des Kirchen und Schulwesens der Evangelisch-Augsburgischen Gemeinden In Königreich Polen, St. Petersburg 1867.

Chamerska H., Wspólnoty religijno-narodowe a społeczeństwo polskie [w:] Przemiany społeczne w Królestwie Polskim (1815–1864), red. W. Kula, J. Leskiewiczowa, Warszawa 1976, s. 283–304.

Florkowska-Frančić H., Emigracyjna działalność Agatona Gillera po powstaniu styczniowym, Wrocław 1985.

Giller A., Karol Ruprecht. Szkic biograficzny, Lwów 1875.

Giller A., Opisanie Zabajkalskiej krainy w Syberii, t. 2, Lipsk 1867.

Glass J., Ks. Leopold Otto jako pastor polski, Warszawa 1919.

Isakow S., Sigałow P., Polacy w Uniwersytecie Dorpackim, „Miesięcznik Literacki” 1973, nr 1, s. 105–114; nr 2, s. 99–109, nr 3, s. 103–114.

Janicki A., Polskie organizacje studenckie w Dorpacie [w:] Uniwersytet w Tartu a Polacy, red. S. Isakow, J. Lewandowski, Lublin 1999, s. 47–70.

Kaczyńska E., Ludzie ukarani. Więzienia i system kar w Królestwie Polskim 1815–1914, Warszawa 1989.

Kieniewicz S., Jurgens Edward [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XI, Kraków 1964–1965, s. 335–336.

Kieniewicz S., Powstanie styczniowe, Warszawa 1983.

Kieniewicz S., Ruprecht Karol [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXXIII, z. 1, Wrocław 1992, s. 122–124.

Kraushar A., Edward Jurgens. Karta z dziejów 1863 r., Warszawa 1907.

Księga Immatrykulacyjna Uniwersytetu Dorpackiego (Album Studiozorum Academiae Dorpatensis), Bd. 3, 2, nr 4401–5200.

Kusztelak G., Polacy na studiach lekarskich Berlinie (1810–1918), „Archiwum Historii Medycyny” 1972, nr 1–2, s. 2–154.

Maciesza A., Młodość Edwarda Jurgensa [w:] Księga Pamiątkowa Koła Płocczan, Warszawa 1931, s. 130–140.

Manteuffel G., Z dziejów Dorpatu i byłego Uniwersytetu Dorpackiego, Warszawa 1911.

Nowiński F., Polacy na Syberii Wschodniej. Zesłańcy polityczni w okresie międzypowstaniowym, Gdańsk 1995.

Petrozolin-Skowrońska B., Przed tą nocą, Warszawa 1988.

Stegner T., Bóg, protestantyzm, Polska. Biografia pastora Leopolda Marcina Otto (1819– 1882), Gdańsk 2000.

Stegner T., Ewangelicy warszawscy 1815–1918, Warszawa 1993.

Stegner T., Jej pogrzeb dał początek. Rzecz o generałowej Katarzynie Sowińskiej (1776– 1860) [w:] Postawy i aktywność kobiet w dobie powstania styczniowego 1863–1864: (na tle polskich konspiracji i działalności doby zaborowej), red. T. Kulak, J. Dufrat, M. Piotrowska-Marchewa, Warszawa 2013, s. 17–34.

Stegner H., Polonizacja Niemców-ewangelików w Królestwie Polskim 1815–1914, „Przegląd Historyczny” 1989, t. LXXX, z. 1, s. 301–315.

Szulc E., Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie. Zmarli i ich rodziny, Warszawa 1989.

Szulc E., Protestanci warszawscy wobec powstania 1863 roku, „Kalendarz Ewangelicki” 1972, s. 241–258.

Śliwowska W., Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku, Warszawa 1998.

Zdrada J., Zmierzch Czartoryskich, Warszawa 1969.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2024, Numer 151 (1), s. 85-106

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Edward Jurgens i Karol Ruprecht. Polacy z wyboru wobec polskich ruchów niepodległościowych w XIX wieku
Angielski: Edward Jurgens and Karol Ruprecht: Poles by choice in face of Polish independence movements in the 19th century

Autorzy

https://orcid.org/0000-0002-3249-0214

Tadeusz Stegner
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
https://orcid.org/0000-0002-3249-0214 Orcid
Kontakt z autorem
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska

Publikacja: 2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Tadeusz Stegner (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Prof. dr hab. Tadeusz Stegner – pracownik Instytutu Historii Uniwersytetu Gdańskiego. Zainteresowania naukowe: dzieje polskiej myśli politycznej, kwestie narodowo- -wyznaniowe w Europie Środkowo-Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem historii protestantyzmu na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, życie codzienne i historia turystyki.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Edward Jurgens i Karol Ruprecht. Polacy z wyboru wobec polskich ruchów niepodległościowych w XIX wieku

cytuj

Pobierz PDF Pobierz

pobierz pliki

RIS BIB ENDNOTE