FAQ

Ucieczka w postkolonialność. Pułapki wschodnioeuropejskiego dyskursu teorii postkolonialnej

Data publikacji: 2018

Prace Etnograficzne, 2017, Tom 45, Numer 4, s. 403 - 414

https://doi.org/10.4467/22999558.PE.17.020.8679

Autorzy

Magdalena Nowicka-Franczak
Uniwersytet Łódzki, Polska, ul. Narutowicza 65, 90-131 Łódź
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Ucieczka w postkolonialność. Pułapki wschodnioeuropejskiego dyskursu teorii postkolonialnej

Abstrakt

Escape to Postcolonialism. Traps of the East European Dscourse of Postcolonial Theory

The paper discusses the circulation of the concept of postcoloniality from Western Academia to Eastern European context of research. On the one hand, the proliferation of meanings of postcoloniality results from the heterogeneity of the postcolonial theory that combines various components of postmodern, feminist and emancipatory discourses. On the other hand, the notions of “postcoloniality” and “postcolonial society” become vaguely comprehensive and too easily identified with post-communism or post-socialism. At the turn of the century many researchers decided to incorporate the concept of a historical European domination over the Orient and people from the Middle East to analyse the relics of communist regimes in Eastern Europe: a colonialized man has been transformed into a homo sovieticus. The paper focuses on the concepts borrowed from the postcolonial theory which used in the Eastern European context might change into an ideological voice trapped in the specific discourse of modernization and otherness.

Bibliografia

Ascione G.

2016 Decolonizing the „Global”: The Coloniality of Method and the Problem of the Unit of Analysis, „Cultural Sociology”, t. 10(3), s. 317–334.

Bakuła B.

2006 Kolonialne i postkolonialne aspekty polskiego dyskursu kresoznawczego (zarys problematyki), „Teksty Drugie”, nr 6, s. 11–33.

Bátorová M.

2014 Slovak Literature and Culture from the „Postcolonial” Perspective, „Primerjalna Književnost”, t. 37(3), s. 73–88.

Beauvois D.

2005 Trójkąt ukraiński. Szlachta, carat i lud na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie 1793–1914, przeł. K. Rutkowski, Lublin.

Bekus N.

2013 Kresy wschodnie w obliczu białoruskości. Obraz Polski w białoruskim dyskursie kulturowym, w: T. Zarycki (red.),Polska Wschodnia i orientalizm, Warszawa, s. 67–89.

Bielska B., Wróblewski M.

2017 Central-Eastern Europe as Postcolonially Involved (Sub)peripheries, „Eastern European Coutryside”, nr 23, s. 209–220.

Bill S.

2014 W poszukiwaniu autentyczności. Kultura polska i natura teorii postkolonialnej, „Praktyka Teoretyczna”, nr 11, s. 107–127.

Borkowska G.

2007 Polskie doświadczenie kolonialne, „Teksty Drugie”, nr 4, s. 15–24.

Bröckling U.

2007 Das unternehmerische Selbst. Soziologie einer Subjektivierungsform, Frankfurt am Main.

Buchowski M.

2008 Widmo orientalizmu w Europie. Od egzotycznego Innego do napiętnowania swojego, „Recykling Idei”, nr 10, s. 98–107.

Chibber V.

2013 Postcolonial Theory and the Specter of Capital, London–New York.

Domańska E.

2008 Obrazy PRL-u w perspektywie postkolonialnej, w: K. Brzechczyn (red.), Obrazy PRL-u, Poznań, s. 167–186.

2016 Problem sprawiedliwości epistemicznej i dekolonizacja postkolonializmu (Casus Europy Środkowo-Wschodniej), w: J. Kieniewicz (red.), Debaty Artes Liberales Tom X. Perspektywy postkolonializmu w Polsce, Polska w perspektywie postkolonialnej, Warszawa, s. 39–53.

Gandhi L.

2008 Teoria postkolonialna, przeł. J. Serwański, Poznań.

Gosk H.

2008 Polskie opowieści w dyskurs postkolonialny ujęte, w: H. Gosk, B. Karwowska (red.), (Nie)obecność. Pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku, Warszawa, s. 74–88.

Grzymski J.

2016 Powrót do Europy – polski dyskurs. Wyznaczanie perspektywy krytycznej, Warszawa.

Hall S.

1996 When was „the Post-Colonial”? Thinking at the Limit, w: I. Chambers, L. Curti (eds.), The Post-Colonial Question, London–New York, s. 242–260.

Janion M.

2006 Niesamowita słowiańszczyzna, Kraków.

Kieniewicz J.

2016 O perspektywę dla Polski, w:  J. Kieniewicz (red.), Debaty Artes Liberales Tom X. Perspektywy postkolonializmu w Polsce, Polska w perspektywie postkolonialnej, Warszawa, s. 69–86.

Koczanowicz L.

2011 My skolonizowani? Wschodnioeuropejskie doświadczenie i teoria postkolonialna, „Nowa Krytyka”, nr 26–27, s. 181–194.

Kolasa-Nowak A.

2013 Użyteczność obrazu Polski wschodniej w dyskursie akademickim i publicznym,
w: T. Zarycki (red.), Polska Wschodnia i orientalizm, Warszawa, s. 98–109.

Kołodziejczyk D.

2010 Postkolonialny transfer na Europę Środkowo-Wschodnią, „Teksty Drugie”, nr 5,
s. 22–39.

Loomba A.

2011 Kolonializm/postkolonializm, przeł. N. Bloch, Poznań.

Mark J., Slobodian Q.

2018  Eastern Europe, w:  M. Thomas, A. Thompson (eds.), The Oxford Handbook of the Ends of Empire, Oxford.

McClintock A.

1992 The Myth of Progress: Pitfalls of the Term Post-colonialism, „Social Text”, nr 31–32, s. 84–98.

Moore D.Ch.

2001 Is the Post- in Postcolonial the Post- in Post-Soviet? Towards a Global Postcolonial Critique, „PLMA”, nr 1 (116), s. 111–128.

Nowicka M.

2010 Czy teoria postkolonialna jest kobieca? Narodziny, rozwój i zmierzch postkolonializmu, „Przegląd Socjologiczny”, nr 3 (LIX), s. 109–130.

Nowicka-Franczak M.

2017 Perspektywa postkolonialna a społeczno-krytyczna wrażliwość badacza polskiego dyskursu publicznego, w: M. Czyżewski, M. Otrocki, T. Piekot, J. Stachowiak (red.), Analiza dyskursu publicznego. Przegląd podejść i metod, Warszawa, s. 253–270.

Rakowski T.

2009 Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego, Gdańsk.

Said E.W.

2005 Orientalizm, przeł. M. Wyrwas-Wiśniewska, Poznań.

Shohat E.

1992 Notes on the „Post-Colonial”, „Social Text”, nr 31–32, s. 99–113.

Skórczewski D.

2013 Teoria – literatura – dyskurs. Pejzaż postkolonialny, Lublin.

Sowa J.

2011 Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Kraków.

Spivak G.Ch.

2011 Strategie postkolonialne, przeł. A. Górny, Warszawa.

Thompson E.

2000 Trubadurzy imperium. Literatura rosyjska i kolonializm, przeł. A. Sierszyńska, Kraków.

2005 Said a sprawa polska. Przeciwko kulturowej bezsilności peryferii, „Europa. Tygodnik Idei”, nr 65, s. 11.

2006 Sarmatyzm i postkolonializm. O naturze polskich resentymentów, „Europa. Tygodnik Idei”, nr 46, s. 11.

Tlostanova M.

2012 Postsocialist ≠ postcolonial? On post-Soviet Imaginary and Global Coloniality, „Journal of Postcolonial Writing”, nr 2 (48), s. 130–142.

Todorova M.

2008 Bałkany wyobrażone, przeł. P. Szymor, M. Budzińska, Wołowiec.

Traba R.

2012 Kresy jako miejsce pamięci – historia długiego trwania, „Herito”, nr 8, s. 58–91.

Wolff L.

1994 Inventing Eastern Europe. The Map of Civilisation on the Mind of Enlightenment, Stanford.

Zarycki T.

2009 Socjologia krytyczna na peryferiach, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1, s. 105–121.

2013 Debating Soviet Imperialism in Contemporary Poland: On the Polish uses of Post-Colonial Theory and Their Contexts, w: S. Turoma. M.K. Waldstein (eds.), Empire De/Centered: New Spatial Histories of Russia and the Soviet Union, Ashgate, s. 191–215.

2014 Ideologies of Eastness in Central and Eastern Europe, London–New York.

Informacje

Informacje: Prace Etnograficzne, 2017, Tom 45, Numer 4, s. 403 - 414

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Ucieczka w postkolonialność. Pułapki wschodnioeuropejskiego dyskursu teorii postkolonialnej

Angielski:

Escape to Postcolonialism. Traps of the East European Dscourse of Postcolonial Theory

Autorzy

Uniwersytet Łódzki, Polska, ul. Narutowicza 65, 90-131 Łódź

Publikacja: 2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Magdalena Nowicka-Franczak (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski