FAQ

Dziedzictwo jako scena rytualna. Przypadek Starego Miasta w Krakowie

Data publikacji: 2018

Prace Etnograficzne, 2017, Tom 45, Numer 3, s. 299 - 314

https://doi.org/10.4467/22999558.PE.17.014.8358

Autorzy

Monika Golonka-Czajkowska
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Dziedzictwo jako scena rytualna. Przypadek Starego Miasta w Krakowie

Abstrakt

Heritage as a Ritual Scene. The Case of the Old Town in Kraków
 
In 1978 the Old Town in Kraków was listed as a World Heritage Site by the UNESCO, while during 1994 the Polish government officially pronounced it a “national historic monument”. Nowadays, the space of the Old Town serves not only as one of the major Polish tourist attractions, but also reveals complex symbolic dimensions used by contemporary Poles in their current debates about national identity, political stance, relation to the past etc. 
The author analyses the Old Town in Kraków as a palimpsest comprising of signs of the past imprinted in historical architecture, churches and monuments. The past of the city is being re-read and reinterpreted in diverse (both recurring and incidental) political, religious and cultural rituals. The history of the city and its spaces defined as “heritage” are being used by different groups and refer to different political and religious worldviews. The paper focuses on two political events that took place within the Old Town scape in October 2016, namely: the Black Protest (females protesting against tightening of abortion law in Poland) and the White March (pro-life and Roman Catholic Church oriented event). Juxtaposing these two public events reveals contrasting and diverse usage of the potential of the heritage embodied through the Old Town spaces in Kraków.

Bibliografia

Bachtin M., Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa Średniowiecza i Renesansu, przeł. A. Goreń, A. Goreń, Kraków, 1975

Bendix R., Capitalizing on Memories Past, Present, and Future.Observations on the Intertwining of Tourism and Narration, „Anthropological Theory”, vol. 2, issue 2, 2002, s. 469–487.

Bendix R., Heritage between Economy and Politics. An Assessment from the Perspective of Cultural Anthropology, [w:]Intangible Heritage, eds. L. Smith, N. Akagawa, London–New York, 2009, s. 253–269.

De Witte M., Mayer B., Heritage and the Sacred: Introduction, „Material Religion”, vol. 9, issue 3, 2013, s. 274––281.

Gębarowicz M., Mater Misericordiae, Pokrow, Pokrowa w sztuce i legendzie środkowo-wschodniej Europy, Wrocław, 1986

Gluckman M., Order and Rebellion in Tribal Africa, London, 1963

Handelman D., Models and Mirrors. Towards an Anthropology of Public Events, New York, 1998

Harrison R., Heritage and Globalization, [w:] The Palgrave Handbook of Contemporary Heritage Research, eds. E. Waterton, S. Watson, New York, 2015, s. 297–311.

Harvey D., Kwestia urbanizacji, przeł. A. Majer, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4, 1996, s. 15–42.

Janion M., Zbroja Grażyny, [w:] Maski, t. I, red. M. Janion, S. Rosiek, Gdańsk, 1986, s. 148–159.

Klimaszewska J., Doroczne obrzędy ludowe, [w:] Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej,t. II,red. M. Biernacka, M. Frankowska, W. Paprocka, Wrocław, 1981 , s. 127–153.

Kowalewski J., Kreacje przeszłości. Szkice z antropologii historii, Olsztyn, 2012

Kowalski K., O istocie dziedzictwa europejskiego – rozważania, Kraków, 2013

Kusiak A., Narodowa pamięć historyczna a historia kobiet, [w:] Polska: medium, cień, wyobrażenie, red. M. Gabryś, M. Rudaś-Grodzka, B. Smoleń, Warszawa, 2006, s. 214–217.

Lowenthal D., La fabrication d’un heritage, [w:] Patrimoine et modernité, éd. D. Poulot, Paris, 1998, s. 111–126.

Neal C., Heritage and Participation, [w:] The Palgrave Handbook of Contemporary Heritage Research, eds. E. Waterton, S. Watson, New York, 2015, s. 346–364.

Niedźwiedź A., Competing Sacred Places: Making and Remaking of National Shrines in Contemporary Poland, [w:] Pilgrimage, Politics and Place-Making in Eastern Europe: Crossing the Borders, eds. J. Eade, M. Katić, Farnham, Berlington, 2014, s. 79–102.

Pilichowska B., Rok obrzędowyna krakowskimrynku w minionych stuleciach, [w:] Kraków: przestrzenie kulturowe, red. J. Bujak, A. Zambrzycka-Kunachowicz, R. Godula, Kraków, 1993, s. 27–50.

Rothenbuhler D., Komunikacja rytualna,przeł. J. Barański, Kraków, 2003

Saryusz-Wolska M., Spotkania czasu z miejscem. Studia o pamięci i miastach, Warszawa, 2011

Schechner R., Performance Studies: A Critical Introduction, London, 2006

Schramm C., Heritage, Power and Ideology, [w:] The Palgrave Handbook of Contemporary Heritage Research, eds. E. Waterton, S. Watson, New York, 2015, s. 442–456.

Turner V., Social Dramas and Stories about Them, „Critical Inquiry”,vol. 7, no. 1, 1980, s. 141–168.

Turner V., Gry społeczne, pola i metafory. Symboliczne działanie w społeczeństwie, przeł. W. Usakiewicz, Kraków, 2005

Urry J., Spojrzenie turysty, przeł. A. Szulżycka, Warszawa, 2007

Uspieński B., Historia i semiotyka, przeł. B. Żyłko, Gdańsk, 1998

Materiały internetowe

Bractwo Małych Stópek: http://dlazycia.info/historia/ (dostęp: 8.12.2017).

Kancelaria Sejmu RP: http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19930170078/U/D19930078Lj.pdf (dostęp: 5.12.2017).

Kościół Świętego Wojciecha: http://wojciechnarynku.pl/szpital-domowy/idea/ (dostęp: 20.12.2017).

Narodowy Instytut Dziedzictwa: https://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Ochrona_dziedzictwa_kulturowego/ (dostęp: 10.11.2017).

Projekt badawczy HERILIGION: http://www.etnologia.uj.edu.pl/kadra/badania/heriligion.poland (dostęp: 10.12.2017).

Informacje

Informacje: Prace Etnograficzne, 2017, Tom 45, Numer 3, s. 299 - 314

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Dziedzictwo jako scena rytualna. Przypadek Starego Miasta w Krakowie

Angielski:

Heritage as a Ritual Scene. The Case of the Old Town in Kraków

Autorzy

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 2018

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Monika Golonka-Czajkowska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski