Niepokój o wartości we współczesnej antyutopii rosyjskiej
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTENiepokój o wartości we współczesnej antyutopii rosyjskiej
Data publikacji: 12.2023
Kultura Słowian, 2023, Tom XIX, s. 55 - 68
https://doi.org/10.4467/25439561KSR.23.004.18981Autorzy
Niepokój o wartości we współczesnej antyutopii rosyjskiej
Utopia jako gatunek literacki popularność zyskuje w momentach przechodnich, okresach przemian, najczęściej społecznych, gospodarczych, ale i mentalnych. Literackie wizje przyszłości można traktować jako prognozy rozwoju społeczeństw czy też projekcję marzeń o lepszym jutrze, jednak w przypadku antyutopii te przewidywania nie są optymistyczne i mają swe źródło we współczesnej autorowi rzeczywistości. Obfitość antyutopii na początku XXI wieku świadczy o obawach pisarzy o rozwój kraju i społeczeństwa. Głównym tematem najnowszych antyutopii jest niewątpliwie problem ograniczenia czy wręcz pozbawienia wolności jednostki. Szczególną troskę ujawniali pisarze także w stosunku do przyszłości Rosji jako państwa, jego terytorialnej integralności oraz kultury i oryginalnej duchowości. Zarówno przyszła autonomia kraju, jak i jego niepodzielność dość często podawane były w wątpliwość, a obawy, czy wręcz fobie, wiązano z wizją zagrożenia chińską kolonizacją.
Abasheva M.P., Sorokin nulevykh: v prostranstve mifov o natsional’noi identichnosti [Sorokin of the 2000s: in the Space of Myths about National Identity], “Vestnik Permskogo universiteta. Rossiiskaia i zarubezhnaia filologiia” [Bulletin of the Perm University. Russian and Foreign Philology] 2012, no. 1, pp. 202–209.
Chantsev A., Fabrika antiutopii: distopicheskii diskurs v rossiiskoi literature serediny 2000 [Factory of Dystopias: Dystopian Discourse in Russian Literature in the Mid-2000s], “Novoe literaturnoe obozrenie” [New Literary Review] 2007, no. 86, pp. 269–301.
Fishman L., V sisteme “dvoinoi antiutopii” [In the System of “Double Dystopia”], “Druzhba narodov” [Friendship of Nations] 2008, no. 3, pp. 193–199.
Frye N., Varieties of Literary Utopias, “Daedalus” 1965, vol. 94, no. 2. Available at: https://www.jstor.org/stable/pdf/20026912.pdf [accessed: 20.04.2023].
Grigorovskaia A., Fenomen tsiklichnosti istorii v rossiiskoi antiutopii 2000-kh godov [The Phenomenon of Cyclical History in the Russian Dystopia of the 2000s], “Vestnik Leningradskogo gosudarstvennogo universiteta im. A.S. Pushkina” [Bulletin of the Leningrad State University A.S. Pushkin] 2011, vol. 1, no. 3, pp. 63–71.
Interv’iu, dannoe Vladimirom Makaninym Ianushu Svezhemu [Interview Given by Vladimir Makanin to Janusz Svezhy], [in:] Pisarze nowi, zapomniani i odkrywani na nowo [New, Forgotten and Rediscovered Writers], P. Fast, A. Skotnicka-Maj (Eds.), Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1996, pp. 142–150.
Koksheneva K., Izzhivanie real’nosti. Universal’naia porochnost’ mira v sovremennykh tekstakh [Survival of Reality. Universal Depravity of the World in Modern Texts], “Moskva” [Moscow] 1997, no. 3, pp. 172–176.
Kovtun E.N., Poetika neobychainogo. Khudozhestvennye miry fantastiki, volshebnoi skazki, utopii, pritchi i mifa [The Poetics of the Extraordinary. Artistic Worlds of Fantasy, Fairy Tale, Utopia, Parable and Myth], Moscow, Izdatel’stvo Moskovskogo gosudarstvennogo universiteta, 1999, 308 pp.
Kozlova S., Geopoliticheskoe budushchee Rossii v futurologii sovremennoi literatury [The Geopolitical Future of Russia in the Futurology of Modern Literature], [in:] Utopicheskii diskurs v russkoi kul’ture kontsa XIX–XXI vekov: literatura, zhivopis’, kinematograf [Utopian Discourse in Russian Culture of the Late 19th–21st Centuries: Literature, Painting, Cinema], N.V. Kovtun (Ed.), Moscow–Krasnoiarsk, Flinta, 2021, pp. 89–99.
Kozlova S.M., Povest’ V. Sorokina “Metel’” v kontekste “metel’noi” semantiki russkoi literatury [V. Sorokin’s Story “Snowstorm” in the Context of the “Blizzard” Semantics of Russian Literature], [in:] Problemy mezhtekstovykh sviazei [Problems of Intertextual Relations], Barnaul, Izdatel’stvo Altaiskogo gosudarstvennogo universiteta, 2011, pp. 74–79.
Lanin B.A., Antiutopiia v literature russkogo zarubezh’ia [Dystopia in the Literature of the Russian Diaspora]. Available at: http://netrover.narod.ru/lit3wave/1_5.htm [accessed: 12.04.2023].
Latynina A., Liudi kak liudi. Rabota kak rabota [People are Like People. Work Like Work], “Novyi mir” [New World] 2004, no. 6, pp. 142–143.
Lobin A.M., Avtorskie kontseptsii rossiiskoi istorii v russkoi literature XXI veka [Author’s Concepts of Russian History in Russian Literature of the XXI century], Ul’ianovsk, Ul’ianovskii gosudarstvennyi tekhnicheskii universitet, 2015, 310 pp.
Merkushov S.F., Reprezentatsii neobychainogo budushchego v tekstakh Vladimira Sorokina (ot “Golubogo sala” k “Tellurii”) [Representations of the Extraordinary Future in the Texts of Vladimir Sorokin (From Blue Fat to Telluria)], “Vestnik Tverskogo gosudarstvennogo universiteta. Seriia: Filologiia” [Bulletin of the Tver State University. Series: Philology] 2016, pp. 255–259.
Novokhatskii D.V., Roman D. Bykova “ZhD” v kontekste tendentsii razvitiia sovremennoi russkoi literatury [Roman D. Bykov “ZhD” in the Context of Trends in the Development of Modern Russian Literature], “Uchenye zapiski Kazanskogo universiteta. Seriia gumanitarnye nauki” [Scientific Notes of Kazan University. Humanities Series] 2018, vol. 160, pt. 1, pp. 112–128.
Podkosov P., Predislovie izdatelia [Publisher’s Preface], [in:] Vremia vyshlo. Sovremennaia russkaia antiutopiia [Time’s up. Modern Russian Dystopia], Moscow, “Al’pina non-fikshn”, 2022. Available at: http://flibusta.site/b/642786/read [accessed: 16.04.2023].
Rabiega R., Eutanazja jako problem prawny i etyczny [Euthanasia as a Legal and Ethical Problem], “Prawo Kanoniczne” [The Canon Law] 2006, no. 1, pp. 161–178.
Sargent L.T., Utopias and Dystopias in Science Fiction, 1950–1975, [in:] America as Utopia, K.M. Roemer (Ed.), New York, Burt Franklin, 1981, pp. 340–351.
Shadurskii M.I., Literaturnaia utopiia ot Mora do Khaksli: Problemy zhanrovoi poetiki i semiosfery. Obretenie ostrova [Literary Utopia from More to Huxley: Problems of Genre Poetics and Semiosphere. Finding an Island], Moscow, Izdatel’stvo LKI, 2007, 160 pp.
Stróżewski W., Wartości estetyczne i nadestetyczne [Aesthetic and Over-aesthetic Values], [in:] O wartościowaniu w badaniach literackich [On Valuation in Literary Research], S. Sawicki, W. Panas (Eds.), Lublin, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1986, 338 pp.
Tekhlikidi I., Antonov Kollaider, [online] rev., Kolezev D. Available at: https://ast.ru/news/10-sovremennykh-antiutopiy/ [accessed: 16.04.2023].
Zhilinka V.V., Evoliutsiia klassicheskoi sistemy personazhei v antiutopii A. Starobinets “Zhivushchii” [The Evolution of the Classical System of Characters in the Anti-utopia A. Starobinets “Living”], “Nauchnyi zhurnal Kubanskogo gosudarstvennogo universiteta” [Scientific Journal of the Kuban State University] 2015, no. 112(08). Available at: http://ej.kubagro.ru/2015/08/pdf/62.pdf [accessed: 22.04.2023].
Zholkovskii A.K., Zamiatin, Oruell i Khvorob’ev: o snakh novogo tipa [Zamyatin, Orwell, and Khvorobiev: On the New Type of Dreams], [in:] Idem, Bluzhdaiushchie sny i drugie raboty [Wandering Dreams, and Other Works], Moscow, Nauka: Izdatel’skaia firma “Vostochnaia literatura”, 1994, pp. 162–191.
Informacje: Kultura Słowian, 2023, Tom XIX, s. 55 - 68
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Niepokój o wartości we współczesnej antyutopii rosyjskiej
Concerns for Values in the Contemporary Russian Anti-utopia
Uniwersytet Wrocławski, Polska, plac Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław
Publikacja: 12.2023
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 336
Liczba pobrań: 229