Kultura masowa w rosyjskiej myśli teoretycznej. Od formalizmu do semiotyki
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEKultura masowa w rosyjskiej myśli teoretycznej. Od formalizmu do semiotyki
Data publikacji: 16.12.2016
Kultura Słowian, 2016, Tom XII, s. 29 - 45
https://doi.org/10.4467/25439561KSR.16.002.6455Autorzy
Kultura masowa w rosyjskiej myśli teoretycznej. Od formalizmu do semiotyki
Kultura masowa pojawiła się w latach dwudziestych XX w. jako przedmiot badań formalistów rosyjskich, którzy rozpoczęli dyskusję na temat jej specyfiki i wyznaczników. W artykule rozważane są prekursorskie teoretyczne ustalenia na temat kultury masowej: Borysa Eichenbauma, Jurija Tynianowa i W iktora Szkłowskiego, którzy badając kulturę/literaturę niską, koncentrowali się na kwestiach dzieła literackiego oraz autora-twórcy, pojmowanych w kontekście społecznym, mówili o dynamizmie, ewolucji, rozwoju i zamienności/wymienialności zjawisk literackich, a także systemowości i funkcjonalności szeregów kulturowych. Istotny był także namysł formalistów nad kinematografią i wypracowanie teorii o estetyce kina. W artykule ukazuje się również dokonania Jurija Łotmana, semiotyka i kulturologa, który czerpiąc z inspiracji formalistycznej, poszerzył znacznie opis i rozumienie kultury masowej, między innymi o aspekt teorii informacji. Łotmanowski model systemu literackiego ujmował semiotykę zjawisk kulturowych, pogranicznych i niesystemowych, wypierających elementy kultury oficjalnej. W rozważaniach mowa jest również o problemie wartościowania kultury masowej.
Eichenbaum B., Teoria metody formalnej [w:] Od formalizmu do strukturalizmu. Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór rozpraw, przeł. R. Łużny, wstęp, komentarze S. Skwarczyńskiej, cz. III, Kraków 1986.
Eichenbaum B., Życie literackie [w:] Od formalizmu do strukturalizmu. Teoria badań literackich za granicą, Kraków 1986.
Grzegorczyk A., Formalizm w refleksji nad sztuką [w:] O kulturze i jej badaniu. Studia z filozofii kultury, red. K. Zamiara, Warszawa 1985.
Kłoskowska A., Kultura masowa. Krytyka i obrona, wyd. 2, Warszawa 1980.
Łotman J., Semiotyka filmu, przeł. J. Faryno i T. Miczka, Warszawa 1983.
Łotman J., Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984.
Tynianow J., O ewolucji literackiej [w:] Od formalizmu do strukturalizmu. Teoria badań literackich za granicą, Kraków 1986.
Tynianow J., Problemy badań nad literaturą i językiem [w:] Fakt literacki, wybór E. Korpała, Warszawa 1978.
Егоров Б., Жизнь и творчество Ю. М. Лотмана, Москва 1999.
Лотман Ю., Массовая литература как историко-культурная проблема [w:] Избранные стати в 3 томах, т. III, Таллинн 1993.
Лотман Ю., Массовая литература как историко-культурная проблема [w:] О русской литературе. Статьи и исследования (1958–1993). История русской прозы. Теория литературы, Санкт-Петербург 1997.
Лотман Ю., Технический прогресс как культурологическая проблема [w:] Ю. Лотман, Семиосфера. Культура и взрыв. Внутри мыслящих миров. Статьи.
Исследования. Заметки, Санкт-Петербург 2010.
Тынианов Е., Поэтика. История литературы. Кино, Москва 1977.
Черняк М. А., Массовая литература XX века. Учебное пособие, Москва 2009.
Шкловский В., Литература вне «сюжета» [w:] Теория прозы, 1929, www.opojaz.ru/shklovsky/vne_sujetz.html.
Informacje: Kultura Słowian, 2016, Tom XII, s. 29 - 45
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Kultura masowa w rosyjskiej myśli teoretycznej. Od formalizmu do semiotyki
Mass culture in Russian theoretical reflection: From formalism to semiotics
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Polska
Publikacja: 16.12.2016
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY-NC-ND
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1930
Liczba pobrań: 1265