FAQ

Sprawa lwowskiego samorządu miejskiego przed Najwyższym Trybunałem Administracyjnym w 1929 r.

Data publikacji: 29.06.2020

Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 13 (2020), Tom 13, Zeszyt 2, s. 205 - 217

https://doi.org/10.4467/20844131KS.20.016.12059

Autorzy

Jacek Wałdoch
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
https://orcid.org/0000-0003-3359-1188 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Sprawa lwowskiego samorządu miejskiego przed Najwyższym Trybunałem Administracyjnym w 1929 r.

Abstrakt

The Case of Lviv Municipal Government in the Supreme Administrative Tribunal in 1929

This article is devoted to the issue of the dissolution of the Lviv City Council and the matter considered by the Supreme Administrative Tribunal in 1929. On August 31st, 1927, the Lviv voivode dissolved the Provisional City Council, transferring power over the city to the executive body and a 32-person Adjutant Council. The decision to dissolve the Provisional City Council was widely discussed in political circles, where its legality was questioned. In this regard, the councilors of the Provisional City Council decided to lodge a complaint to the Supreme Administrative Tribunal, which considered the case two years later, in 1929. The representatives of the dissolved Provisional City Council presented a number of arguments, pointing out errors in the voivode’s decision and defective supervisory proceedings. Proxies of the dissolved Provisional City Council requested the annulment of the voivode’s decision. The verdict in the case was issued on November 28th, 1929 and concerned the formal shortcomings of the dissolution of the Provisional City Council. It was demonstrated that its content did not include information on available remedies, in breach of the rules of administrative procedure. The judgment had specific legal and political effects, while the whole case illustrates the attitude of the supervisory authority to the local government.

Bibliografia

Źródła archiwalne

Archiwum Narodowe w Krakowie [ANKr], Akta miasta Krakowa, sygn. Kr 4422–4424.

Archiwum Narodowe w Krakowie [ANKr], Akta miasta Krakowa (nr 33).

Państwowe Archiwum Obwodu Lwowskiego, Magistrat miasta Lwowa, fond 2.

Źródła drukowane

Dziennik Ludowy. Roczniki: 1927, 1930.

Dziennik Lwowski. Roczniki: 1926, 1927, 1929, 1930.

Gazeta Lwowska. Roczniki: 1918, 1919, 1927.

Projekt ustawy miejskiej gminy król.[ewskiego] stoł.[ecznego] miasta Lwowa, Lwów 1927.

Przemówienia dr. Rubina Sokala […]. Lwów 1929.

Sprawozdanie z czynności Zarządu Król.[ewskiego] Stoł.[ecznego] Miasta Lwowa za czas od 1. lipca 1915. do 31. grudnia 1916. Lwów 1917.

Statut król.[ewskiego] miasta Lwowa. Nadany ustawą z dnia 14 października 1870 r. Lwów 1874.

Statut król.[ewskiego] stoł.[ecznego] m.[iasta] Lwowa. Lwów 1930.

Źródła prawne

Dziennik Urzędowy Województwa Krakowskiego [Dz. Urz. Woj. Kr.] 1924.

Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Roczniki: 1920, 1921.

Orzeczenie wyroku Najwyższego Trybunału Administracyjnego (L. Rej. 1325/25).

Protokół Rady Miejskiej z dnia 24 lipca 1924 r., Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta miasta Krakowa, sygn. Kr 4422–4424, [b.p.].

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 17 maja 1921 r. w przedmiocie wykonania art. 3 ustawy z dnia 3 grudnia 1920 r. o tymczasowej organizacji władz administracyjnych II instancji (województw) na obszarze b. Królestwa Galicji i Lodomerji z W. Ks. Krakowskiem oraz na wchodzących w skład Rzeczypospolitej Polskiej obszarach Spisza i Orawy (Dz.U. 1921 nr 46 poz. 282).

Opracowania

Białynia Chołodecki, Józef. Zakładnicy miasta Lwowa w niewoli rosyjskiej 1915–1918. Z fotograficzną odbitką zakładników. Lwów: Redakcja z zasiłkiem Reprezentacji król.[ewskiego] stoł.[ecznego] miasta Lwowa, 1930.

Biedrzycka, Agnieszka. Kalendarium Lwowa 1918–1939. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2012.

Bohdan, Janusz. 293 dni rządów rosyjskich we Lwowie (3. IX. 1914 – 22. VI. 1915). Lwów: Księgarnia Polska (Bernarda Połonieckiego); Warszawa: Gebethner i Wolff, 1915.

Hołuj, Dominika. „Samorząd miejski Krakowa i Lwowa w okresie autonomii galicyjskiej”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 917 (2013): 89–108.

Hrabyk, Klaudiusz. „Wspomnienia. Część III”. Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 9/4 (1970), 543–571.

Kulmatycki, J.B. Rada miasta Lwowa 1913–19. Lwów [b.d.w.].

Ostaszewski-Barański, Kazimierz. „Ustawa Prowizoryczna (1848–1870)”. W: Miasto Lwów w okresie samorządu 1870–1895, opr. Mieczysław Baranowski [et al.]. Lwów: nakładem Gminy Król.[ewskiego] Stoł.[ecznego] Miasta Lwowa, 1896.

U ratuszі mіsta Lvova […]. Wіd burmistriw do mіskich holіv. Lviv, 2016.

Artykuły prasowe

„BBWR i Rząd oświadczają się za samorządem Lwowa i Małopolski”. Dziennik Lwowski nr 23 z 24 I 1930.

„Co dzień niesie? Z Rady miejskiej”. Gazeta Lwowska nr 11 z 15 I 1927.

„Dekret o rozwiązaniu Rady m. Lwowa”. Dziennik Ludowy nr 199 z 2 IX 1927.

„Dekret o rozwiązaniu tymcz.[asowej] Rady m. Lwowa”. Gazeta Lwowska nr 200 z 2 IX 1927.

„Inż. Brzozowski prezydentem Lwowa”. Dziennik Lwowski nr 154 z 7 VI 1930.

„Inż. Brzozowski prezydentem Lwowa”. Dziennik Lwowski nr 154 z 7 VI 1930.

„Komisarz Strzelecki objął urzędowanie”. Gazeta Lwowska nr 202 z 4 IX 1927.

„Kronika. W biurze wiceprezydenta dra Filipa Schleichera […]”. Gazeta Lwowska nr 1 z 1 I 1918.

„Min. Józewski o Radzie Miejskiej Lwowa i stanie naszych województw”. Dziennik Lwowski nr 127 z 11 V 1930.

„Na drodze przywrócenia samorządu lwowskiego”. Dziennik Ludowy nr 8 z 12 I 1930.

„Nasze pierwsze zwycięstwo w walce z dyktaturą magistracką! Rada miejska zmuszoną została do ustąpienia! – Dalszy etap walki. Pod sąd z p. Neumannem”, „Dziennik Lwowski” nr 23 z 15 II 1927.

„Niefortunne zapędy lwowskiego wojewody. Zamiast wyborów do Rady m. Lwowa – komisarz rządowy. Pierwszy fatalny krok nowego wojewody lwowskiego”. Dziennik Ludowy nr 186 z 18 VIII 1927.

„O głos decydujący mieszkańców Lwowa w zarządzie miasta”. Dziennik Ludowy” nr 204 z 8 IX 1927.

„O samorządową ordynację wyborczą we Wsch.[odniej] Małopolsce”. Dziennik Lwowski nr 59 z 1 III 1930.

„Ostateczny wynik wyborów do Rady Miejskiej”. Ilustrowany Goniec Wieczorny nr 17 z 28 V 1934.

„Ostatnie chwile Rady miasta Lwowa. Interpelacja klubów w sprawie min. komisji lustracyjnej. W przededniu rozwiązania Rady miejsk.[iej] Lwowa”. Dziennik Ludowy nr 188 z 20 VIII 1927.

„P.P.S. wobec nowych rządów w ratuszu”. Dziennik Ludowy nr 202 z 5 IX 1927.

„Pierwsze posiedzenie mianowanej Rady Miejskiej”. Dziennik Ludowy nr 158 z 7 VI 1930.

„Pierwsze posiedzenie mianowanej Rady Miejskiej”. Dziennik Ludowy nr 158 z 7 VI 1930.

„Pierwsze posiedzenie mianowanej Rady Miejskiej”. Dziennik Ludowy nr 158 z 7 VI 1930.

„Pogłoski o rozwiązaniu Rady m. Lwowa”. Gazeta Lwowska nr186 z 17 VIII 1927.

„Powitanie nowego wojewody”. Gazeta Lwowska nr 187 z 18 VIII 1927.

„Powrót dawniejszej Rady Miejskiej we Lwowie”. Dziennik Ludowy nr 12 z 17 I 1930.

„Próby wypaczenia samorządów”. Dziennik Ludowy nr 33 z 10 II 1930.

„Rekonstrukcja samorządu lwowskiego”. Dziennik Ludowy nr 119 z 26 V 1930.

„Rozpędzić Radę miejską! Nie potrzeba samorządów!”. Dziennik Ludowy nr 4 z 6 I 1927.

„Rozporządzenie”. Gazeta Lwowska nr 256 z 29 XI 1918.

„Sprawa b. Rady miejskiej we Lwowie”. Dziennik Lwowski nr 175 z 29 VI 1929.

„T.K.R. Komunikat”. Gazeta Lwowska nr 10 z 14 I 1919.

„Tymczasowa Rada Miejska we Lwowie”. Gazeta Lwowska nr 31 z 7 II 1918.

„Uzasadnienie orzeczenia Najw.[yższego] Tryb.[unału] Adm.[inistracyjnego] w sprawie Rady Miejskiej we Lwowie”. Dziennik Lwowski nr 320 z 1 XII 1929.

„Uzasadnienie orzeczenia Najw.[yższego] Tryb.[unału] Admin.[istracyjnego]. W sprawie Rady miejskiej we Lwowie”. Dziennik Lwowski nr 320 z 1 XII 1929.

„W sprawie samorządu Lwowa”. Dziennik Ludowy nr 6 z 6 I 1930.

„Wobec rozstrzygnięcia NTA”. Dziennik Lwowski nr 319 z 30 XI 1929.

„Wznowienie samorządu m. Lwowa”. Dziennik Lwowski nr 142 z 26 V 1930.

„Z życia miasta. Dekret o kompetencjach Rady Przybocznej m. Lwowa ukaże się w dniach najbliższych”. Dziennik Lwowski nr 272 z 25 IX 1927.

„Z życia miasta. Uzupełnienie Rady Przybocznej. Powołanie 37 nowych członków”. Dziennik Lwowski nr 328 z 20 XI 1927.

„Zarząd miasta Lwowa. Ogłoszenie”. Gazeta Lwowska nr 8 z 11 I 1919.

„Zmiana wojewody”. Dziennik Ludowy nr 189 z 28 VII 1927.

R.S. [Roman Stupnicki]. „W walce z dyktaturą magistracką. XIX: Na wypadek rozwiązania Rady Miejskiej. Prezydium miasta urzędować nie ma prawa”. Dziennik Lwowski nr 19 z 11 I 1927.

R.S. [Roman Stupnicki]. „W walce z dyktaturą magistracką. XVI: Sąd Najwyższy a Tymczasowa Rada miejska. Rada miejska istnieje bezprawnie”. Dziennik Lwowski nr 16 z 8 I 1927.

R.S. [Roman Stupnicki]. „W walce z dyktaturą magistracką. XVI: Sąd Najwyższy a Tymczasowa Rada miejska. Rada miejska istnieje bezprawnie”. Dziennik Lwowski nr 16 z 8 I 1927.

Stupnicki, Roman. „W walce z dyktaturą magistracką. Czy we Lwowie istnieje Rada Miejska?”. Dziennik Lwowski nr 3 z 24 XII 1926.

Stupnicki, Roman. „W walce z dyktaturą magistracką. Czy we Lwowie istnieje Rada Miejska?”. Dziennik Lwowski nr 3 z 24 XII 1926.

[Z.W.]. „W walce z dyktaturą magistracką. Nasza gwiazdka dla samozwańczych rządców miasta”. Dziennik Lwowski nr 4 z 25 XII 1926.

Z.W. „W walce z dyktaturą magistracką. Jak Magistrat szafował zaliczkami z funduszów miejskich?”. Dziennik Lwowski nr 8 z 31 XII 1926.

Z.W. „W walce z dyktaturą magistracką. Lustracja T.W.S. czynności Prezydium. Pan prez.[ydent] Neumann sabotuje reformę ordynacji wyborczej”. Dziennik Lwowski nr 5 z 28 XII 1926.

Z.W. „W walce z dyktaturą magistracką. Plotki magistrackie”. Dziennik Lwowski nr 9 z 1 I 1927.

Z.W. „W walce z dyktaturą magistracką. Prawdziwa historia nieprawdziwej Rady Miejskiej”. Dziennik Lwowski nr 2 z 23 XII 1926.

Z.W. „W walce z dyktaturą magistracką. Rzekomy samorząd miasta Lwowa”. Dziennik Lwowski nr 1 z 22 XII 1926.

Informacje

Informacje: Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 13 (2020), Tom 13, Zeszyt 2, s. 205 - 217

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Sprawa lwowskiego samorządu miejskiego przed Najwyższym Trybunałem Administracyjnym w 1929 r.

Angielski:
The Case of Lviv Municipal Government in the Supreme Administrative Tribunal in 1929

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-3359-1188

Jacek Wałdoch
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska
https://orcid.org/0000-0003-3359-1188 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Polska

Publikacja: 29.06.2020

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Jacek Wałdoch (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski