FAQ

„Nauka prawa […] stała się nieuchronnie potrzebną nie tylko przez swą użyteczność, lecz obowiązki, jakie nas łączą w obywatelskim stanie”. O tradycji i nowoczesności w nauczaniu prawa w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim (1807–1830)

Data publikacji: 20.10.2015

Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 8 (2015), Tom 8, Zeszyt 3, s. 229 - 242

https://doi.org/10.4467/20844131KS.15.014.3991

Autorzy

Anna Rosner
Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

„Nauka prawa […] stała się nieuchronnie potrzebną nie tylko przez swą użyteczność, lecz obowiązki, jakie nas łączą w obywatelskim stanie”. O tradycji i nowoczesności w nauczaniu prawa w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim (1807–1830)

Abstrakt

The teaching of law in the Duchy of Warsaw (1807–1815) and the Kingdom of Poland (1815–1832) was due to the implementation of requirements concerning new judicial and administrative posts. Law education was now obligatory, in contrast to the Republic of Nobles (XVI–XVIII cent.). That is why the new law schools were established: the School of Law and Administration in the Duchy of Warsaw, and the Law and Administration Faculty of the Warsaw University in the Kingdom of Poland. The new social stratification and the establishment of a social class of the intelligentsia were in progress, and judicial posts were now open to persons of non-noble origin.
The School of Law and Administration created its own modern program for the teaching of law. In addition to the theory of law, the new program also implemented the elements of general knowledge, as well as law education, known from the Republic of Nobles: the basis of all active citizenship. These components were creating a new understanding of the terms “state” and “nation”.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła

Czacki T., O litewskich i polskich prawach, Warszawa 1801.

Dmochowski F.S., Wspomnienia od 1806 do 1830 r., oprac. i wstęp Z. Libera, Warszawa 1959.

„Gazeta Korespondenta Warszawskiego i Zagranicznego”, nr 47, 11 VI 1808 (dod.).

[Gliszczyński A., list III], Korespondencja w materiach obraz kraju i narodu rozjaśniających, Warszawa 1807.

Hieronima Floriana Radziwiłła diariusze i pisma różne, wstęp i oprac. M. Brzezina, Warszawa 1998.

Janowski J.N., Notatki autobiograficzne 1803–1853, oprac. i wstęp M. Tyrowicz, Wrocław 1950.

Konarski S., Ustawy szkolne, Kraków 1925.

Korespondencja w materiach obraz kraju i narodu rozjaśniających, Antoni Gliszczyński, list III, Warszawa 1807.

Koźmian K., przedm. A. Kopacz, wstęp, komentarz J. Willaume, Pamiętniki, Wrocław 1972.

Księga protokołów Rady Ogólnej Uniwersytetu Warszawskiego 1817–1819, wyd. R. Gerber, Warszawa 1958.

Mowa JW Łuszczewskiego Ministra Spraw Wewnętrznych, wystawująca obraz stanu Księstwa Warszawskiego, miana na pierwszej Sesji Sejmowej w Izbie Senatorskiej dnia 10 marca 1809 roku, „Gazeta Korespondenta Warszawskiego i Zagranicznego” 1809, nr 22.

Pamiętnik Feliksa hr. Łubieńskiego, ministra sprawiedliwości, oprac. W. Chomętowski, wyd. 2, Warszawa 1890.

Pamiętnik fizycznych, matematycznych i statystycznych umiejętności z zastosowaniem do przemysłu, z. 4, IV 1830.

„Pamiętnik Warszawski” 1815, t. I, s. 394–395.

„Pamiętnik Warszawski” 1819, t. XIV, s. 204.

Skarbek F., Dzieje Polski, Poznań 1876.

[Stawiarski I.] Inwentarz Kodeksu Cywilnego Francuskiego czyli Kodeksu Napoleona Konstytucją Księstwa Warszawskiemu nadaną za prawo cywilne przyjętego […] przez Ignacego Stawiarskiego adwokata Sądu Apelacyjnego X. Warszawskiego wydany […] w Warszawie r 1811, s. XXXIII–XXXIV.

[Surowiecki W.], Listy do przyjaciela mieszkającego nad rzeką Wartą o wadach edukacji młodzieży polskiej, Warszawa 1806.

Szaniawski F.K., O szkole prawa i administracyjnych nauk w Warszawie, rzecz czytana na publicznym posiedzeniu tejże szkoły 2 X 1815 r., „Pamiętnik Warszawski” 1815, t. III.

[Szaniawski F.K.], O obywatelstwie, „Pamiętnik Warszawski” 1809, t. I.

Szokalski W., Wspomnienia z przeszłości 1819–1831, wyd. i wstęp A. Wrzosek, t. I, Wilno 1914.

Uwagi o potrzebie nauki prawa w naszym kraju w szczególności a o użytku onejże w ogólności, [J.W. Bandtkie], Warszawa 1814.

Wiadomości początkowe w nauce prawa przez X. Szaniawskiego D[oktora].O [bojga].P[raw]. i profesora w Królewsko-Warszawskim Uniwersytecie, Warszawa 1817.

[XS] Wiadomość ogólnej moralności czy jest dostateczną do sądzenia w rzeczach prawa, „­Pamiętnik Warszawski” 1815, t. II.

Opracowania

Bieliński J., Królewski Uniwersytet Warszawski 1816–1831, t. 1, Warszawa 1907.

Dutkowa R., Uniwersytet Jagielloński w czasach Księstwa Warszawskiego. Szkoła Główna Krakowska w latach 1809–1814, Wrocław 1965.

Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1807–1915, red. S. Kieniewicz, Warszawa 1981.

Janowski M., Narodziny inteligencji. 1750–1831, Warszawa 2008.

Knot A., biogram Tadeusza Czackiego w PSB, t. IV.

Leśnodorski B., Sobociński W., Sawicki J., Studia z dziejów Wydziału Prawa UW, Warszawa 1963.

Rosner A., Ksiądz Franciszek Ksawery Szaniawski i jego podręcznik dla studentów prawa Uniwersytetu Warszawskiego [w:] Pro bono Reipublicae. Księga jubileuszowa Profesora Michała Pietrzaka, red. P. Borecki, A. Czochara, T.J. Zieliński, Warszawa 2009.

Rosner A., Pierwsze polskie tłumaczenia Kodeksu Napoleona [w:] K. Sójka-Zielińska, Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, wyd. 2, Warszawa 2008.

Rosner A., Tradycja i nowoczesność w nauczaniu prawa. Doświadczenie Rzeczpospolitej szlacheckiej i Szkoła Prawa w Księstwie Warszawskim [w:] Nauka i nauczanie prawa. Tradycja i przyszłość, red. H. Izdebski, Warszawa 2009.

Sobociński Wł., Wydział Prawa w Uniwersytecie Warszawskim (1816–1831) i w Szkole Głównej (1862–1869) [w:] B. Leśnodorski, W. Sobociński, J. Sawicki, Studia z Dziejów Wydziału Prawa UW, Warszawa 1963.

Zarys dziejów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808–2008, red. G. Bałtruszajtys, Warszawa 2008.

Informacje

Informacje: Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa, Tom 8 (2015), Tom 8, Zeszyt 3, s. 229 - 242

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: „Nauka prawa […] stała się nieuchronnie potrzebną nie tylko przez swą użyteczność, lecz obowiązki, jakie nas łączą w obywatelskim stanie”. O tradycji i nowoczesności w nauczaniu prawa w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim (1807–1830)
Angielski: „The Teaching of Law [...] Inevitably became Necessary not only for its Utility, but for the Obligations that Bind us Together in a Civil State”. Tradition and Modernity in the Teaching of Law in the Duchy of Warsaw and the Polish Kingdom (1807–1830)

Autorzy

Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Polska

Publikacja: 20.10.2015

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Anna Rosner (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski