FAQ

Herbert: A Short History of Reading

Data publikacji: 18.11.2019

Konteksty Kultury, 2019, Special Issue (2019), s. 4 - 32

https://doi.org/10.4467/23531991KK.19.013.11090

Autorzy

Wojciech Ligęza
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0003-0881-5282 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tłumacze

Przemysław Michalski
Przemysław Michalski

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków, Polska

Zobacz wszystkie publikacje autora

Tytuły

Herbert: A Short History of Reading

Abstrakt

This paper sets out to address issues relating to the reception of Zbigniew Herbert’s poetry and essays, and the scope here is bookended by his debut collection of poetry at one end and most recent commentaries and reviews by researchers and critics on the other. This overview of the scholarship which has come to be referred to as “Herbertian studies” extends its coverage to changing styles of reading, issues pertaining to aesthetics and beliefs, axiological dimensions, applied research methodologies, and interpretative angles. This outline of the history of the perception of Herbert’s legacy is organised chronologically, thematically and notionally. The analysis in hand focuses on key monographic papers, comprehensive studies, and reviews illustrating the order of the multiplicity of approaches and dimensions of analysis; furthermore, it sheds light on the variety of styles and methods of reading and chronicles the extended tradition of attempts at examining such works’ content and messages. The sheer number of such publications testifies to the popularity of Herbert’s output in this respect. The analysis of particular poems serves here as the point of departure for observations of a more general nature: existential and metaphysical interpretations are placed side by side with culturally referenced readings. Still, the catalogue of critical works on Herbert does not seem to be a definitive collection, as, for one, there is no sign of the pool of new interpretations drying up, and moreover, the search for “yet another Herbert” is given impetus by new concepts emerging in the expanding nomenclature in the field of the humanities.

Uwagi

Originally published in Konteksty Kultury 2018, vol. 15, no. 1 (the Polish title: “Herbert: krótka historia czytania”).

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Adamiec M., ‘…Pomnik trochę niezupełny…’ Rzecz o apokryfach w poezji Zbigniewa Herberta, Gdańsk 1996.

Adamowska J., Różewicz i Herbert. Aksjologiczne aspekty twórczości, Kraków 2012.

Antoniuk M., Otwieranie głosu. Studium o wczesnej twórczości Zbigniewa Herberta (do 1957 roku), Kraków 2009.

Archiwum Zbigniewa Herberta. Inwentarz, ed. H. Citko, Warszawa 2008.

Balcerzan E., “Arkadyjczyk w oblężonym mieście (O poezji Zbigniewa Herberta),” Twórczość 1986, no. 10.

Barańczak S., Uciekinier z Utopii. O poezji Zbigniewa Herberta, London 1984.

Bobryk R., Koncept poezji i poety w wierszach Zbigniewa Herberta, Siedlce 2017.

Bórnici. Wątki klasyczne i romantyczne w twórczości Zbigniewa Herberta, ed. M. Mikołajczak, Kraków 2011.

Carpenter B., “Czesław Miłosz i Zbigniew Herbert – poeta wygnania” [in:] Literatura polska na obczyźnie, ed. J. Bujnowski, London 1985.

Czułość dla Minotaura. Metafizyka i miłość konkretu, ed. J.M. Ruszar, M. Cicha, Lublin 2005.

Czytanie Herberta, ed. P. Czapliński, P. Śliwiński, Poznań 1995.

Dąbrowski S., “Hamlet i Fortynbras (Między literaturą a rzeczywistością),” Tygodnik Powszechny 1971, no. 8.

Dialog i spór. Zbigniew Herbert a inni poeci i eseiści, ed. J.M. Ruszar, D. Koman, Lublin 2006.

Dlaczego Herbert. Wiersze i interpretacje, ed. M. Woźniak-Łabieniec, J. Wiśniewski, Łódź 2004.

Dudek J., Granice wyobraźni, granice słowa. Studia z literatury porównawczej XX wieku, Kraków 2008.

Dzień M., Motywy eschatologiczne w poezji Zbigniewa Herberta. Studium analityczno-interpretacyjne, vols. 1–2, Bielsko Biała 2014.

Fiut A., “Język wiary i niewiary” [in:] idem, Pytanie o tożsamość, Kraków 1995.

Fiut A., “Ukryty dialog” [in:] idem, W stronę Miłosza, Kraków 2003.

Franaszek A., Ciemne źródło (o twórczości Zbigniewa Herberta), London 1998.

Gąszcz srebrnych liści. Interpretacje wierszy Zbigniewa Herberta, ed. J.M. Ruszar, Kraków 2015.

Grabowski A., Herbert-Hermes. Konteksty nowoczesności w esejach, dramatach i wierszach Zbigniewa Herberta, Kraków 2013.

Herbert i znaki czasu. Colloquia Herbertiana, ed. E. Feliksiak, M. Leś, E. Sidoruk, vol. 1: Białystok 2001, vol. 2: Białystok 2002.

Herbert na językach. Współczesna recepcja twórczości Zbigniewa Herberta w Polsce i na świecie, ed. A. Grabowski, J. Kopciński, J. Snopek, Warszawa 2010.

Herbert nieoswojony, ed. W. Browarny, J. Orska, A. Poprawa, Wrocław 2008.

Herbert nieznany. Rozmowy, oprac. H. Citko, Warszawa 2008.

Herbert. Poetyka, wartości i konteksty, ed. E. Czaplejewicz, W. Sadowski, Warszawa 2002.

Herbert Środkowoeuropejczyk. Twórczość Zbigniewa Herberta w kontekstach i kontaktach środkowoeuropejskich, ed. K. Krasuski, Katowice 2011.

Herbert Z., Głosy Herberta, ed. B. Toruńczyk, Warszawa 2008.

Herbert Z., ‘Mistrz z Delft’ i inne utwory odnalezione, ed. B. Toruńczyk, collab. H. Citko, Warszawa 2008.

Herbert Z., Węzeł gordyjski oraz inne pisma rozproszone 1948–1998, ed. P. Kądziela, Warszawa 2001.

Herbert Z., Wiersze zebrane, ed. R. Krynicki, Kraków 2008.

Herbert Z., Barańczak S., Korespondencja, ed. B. Toruńczyk, Warszawa 2005.

Hryniewicz K. Cogito i dubito. Dyskurs estetyczny w poezji Zbigniewa Herberta i Tadeusza Różewicza, Kraków 2014.

Kaliszewski A., Nostalgia stylu. Neoklasycyzm liryki polskiej XX wieku w krytyce, badaniach i poetykach immanentnych (w kontekście tradycji poetologicznej klasycyzmu), Kraków 2007.

Kamieńska A., “Niewierny Tomasz i świat,” Twórczość 1957, no. 10–11.

Kamieńska A., “Okrucieństwo mitu” [in:] eadem, Od Leśmiana. Najpiękniejsze wiersze polskie, Warszawa 1974.

Kądziela P., Twórczość Zbigniewa Herberta. Monografia bibliograficzna, vols. 1–2, Warszawa 2009.

Kluba A., “Zbigniew Herbert” [in:] eadem, Poemat prozą w Polsce, Warszawa–Toruń 2014.

Kłosiński K., “Poezja zaimków. O ‘Przesłaniu Pana Cogito’ Zbigniewa Herberta” [in:] Liryka polska XX wieku. Analizy i interpretacje. Seria trzecia, ed. W. Wójcik, J. Kisielowa, Katowice 2005.

Kornhauser J., Uśmiech Sfinksa, Kraków 2001.

Kowalczyk A., “Złote runo nicości. ‘Przesłanie Pana Cogito’ – próba lektury,” Tygodnik Powszechny 1983, no. 11.

Kramkowska-Dąbrowska A. Gabinet luster. Śmiech w twórczości Zbigniewa Herberta, Warszawa 2015.

Kuczyńska-Koschany K., Rilke poetów polskich, Toruń 2017.

Kwiatkowski J., “Klerk mężny,” Życie Literackie 1957, no. 40.

Ligęza W., Bez rutyny. O poezji Wisławy Szymborskiej i Zbigniewa Herberta, Kraków 2016.

Liryka i fenomenologia. Zbigniew Herbert i Tadeusz Różewicz w kręgu myśli Ingardenowskiej, ed. J.M. Ruszar, D. Siwor, Kraków 2016.

Łukasiewicz J., Herbert, Wrocław 2001.

Łukasiewicz J., Poezja Zbigniewa Herberta, Warszawa 1995.

Łuszczykiewicz P., “Rilke, Eliot, Herbert…,” Dialog 1998, no. 12.

Matuszewski R., “Wiersze piękne i rozumne” [in:] idem, Doświadczenia i mity, Warszawa 1964.

Mazurkiewicz-Szczyszek A., W asyście jakich dzwonów. Obrazy miasta w twórczości Zbigniewa Herberta, Lublin 2008.

Michnik A., “Potęga smaku” [in:] idem, Z dziejów honoru w Polsce. Wypisy więzienne, Paris 1985.

Między nami a światłem. Bóg i świat w twórczości Zbigniewa Herberta, ed. G. Halkiewicz-Sojak, J.M. Ruszar, R. Sioma, Toruń–Kraków 2012.

Mikołajczak M., Pomiędzy końcem i apokalipsą. O wyobraźni poetyckiej Zbigniewa Herberta, Wrocław 2007.

Mikołajczak M., Światy z marzenia. Echa romantyczne w poezji Zbigniewa Herberta, Zielona Góra–Kraków 2013.

Mikołajczak M., W cieniu heksametru. Interpretacje wierszy Zbigniewa Herberta, Zielona Góra 2004.

Nagła wyspa. Studia i szkice o pisarstwie Zbigniewa Herberta, ed. P. Próchniak, Lublin 2015.

Nasiłowska A., “Zbigniew Herbert: Pan Cogito ma kłopoty” [in:] Sporne postaci polskiej literatury współczesnej. Kontynuacje, ed. A. Brodzka, L. Burska, Warszawa 1996.

Nawarecki A., “Trzy ostatnie słowa Pana Cogito. O wierszu Zbigniewa Herberta ‘Przesłanie Pana Cogito’” [in:] Kanonada. Interpretacje wierszy polskich (1939–1989), ed. A. Nawarecki, D. Pawelec, Katowice 1999.

Niepewna jasność tekstu. Szkice o twórczości Zbigniewa Herberta 1998–2008, ed. J.M. Ruszar, Kraków 2009.

Opacka-Walasek D., Czytając Herberta, Katowice 2001.

Opacka-Walasek D., ‘…pozostać wiernym niepewnej jasności.’ Wybrane problemy poezji Zbigniewa Herberta, Katowice 1996.

Panas P., “Herbertowe ‘ars moriendi’” [in:] Wyraz wyłuskany z piersi. Szkice o twórczości Zbigniewa Herberta, ed. B. Gautier, D. Knysz-Tomaszewska, J.M. Ruszar, M. Zieliński, Lublin 2006.

Pietrych K., “Spotkanie drugie: Zbigniew Herbert” [in:] eadem, Co poezji po bólu. Empatyczne przestrzenie lektury, Łódź 2009.

Pojęcia kiełkujące z rzeczy. Filozoficzne inspiracje twórczości Zbigniewa Herberta, ed. J.M. Ruszar, Kraków 2010.

Portret z początku wieku. Twórczość Zbigniewa Herberta – kontynuacje i rewizje, ed. W. Ligęza with collab. of M. Cichej, Lublin 2005.

Poznawanie Herberta, sellect. and foreword A. Franaszek, Kraków 1998.

Poznawanie Herberta 2, ed. A. Franaszek, Kraków 2000.

Pracownia Herberta. Studia nad procesem tekstotwórczym, ed. M. Antoniuk, Kraków 2017.

Ruszar J.M., Słońce republiki. Cywilizacja rzymska w twórczości Zbigniewa Herberta, Kraków 2014.

Ruszar J.M., Stróż brata swego. Zasada odpowiedzialności w liryce Zbigniewa Herberta, Lublin 2004.

Ruszar J.M., Wytarty profil rzymskich monet. Ekonomia jako temat literacki w twórczości Zbigniewa Herberta, Kraków 2016.

Siemaszko P., Wehikuł pasji i cnoty. Myśl o pięknie w twórczości Zbigniewa Herberta, Bydgoszcz 2016.

Sioma R., Krzesło i zmięta serweta. Szkice o twórczości Zbigniewa Herberta, Kraków 2017.

Śniedziewska M., Wierność rzeczywistości. Zbigniew Herbert o postawie wobec świata i problemach jego reprezentacji, Kraków 2013.

Tomkowski J., “Herbert contra Miłosz” [in:] idem, Dwadzieścia lat z literaturą 1977–1996, Warszawa 1998.

Toruńczyk B., „Dukt pisma, dukt pamięci,” Zeszyty Literackie 1999, no. 4.

Trznadel J., „Kamieniowanie mądrości” [in:] idem, Płomień obdarzony rozumem. Poezja w poezji i proza poezją. Eseje, Warszawa 1978.

Twórczość Zbigniewa Herberta, ed. M. Woźniak-Łabieniec, J. Wiśniewski, Kraków 2001.

Upór i trwanie. Wspomnienia o Zbigniewie Herbercie, ed. K. Szczypka, Wrocław 2000.

Urbankowski B., Poeta, czyli człowiek zwielokrotniony. Szkice o Zbigniewie Herbercie, Radom 2004.

Wierność. Wspomnienia o Zbigniewie Herbercie, sellect. and ed. A. Romaniuk, Warszawa 2014.

Wyka K., “Składniki świetlnej struny,” Życie Literackie 1956, no. 42.

Wyka K., “Tren Fortynbrasa” [in:] idem, Rzecz wyobraźni, Warszawa 1977.

Wyka M., Niecierpliwość krytyki. Recenzje i szkice z lat 1961–2005, Kraków 2006.

Zagajewski A., “Wiersze Herberta, które lubię najbardziej” [in:] idem, Poezja dla początkujących, Warszawa 2017

Zawistowska-Toczek D., Stary poeta. ‘Ars moriendi’ w późnej twórczości Zbigniewa Herberta, Lublin 2008.

Zemsta ręki śmiertelnej. Interpretacje wierszy poetów XX wieku, ed. J.M. Ruszar, D. Siwor, Kraków 2017.

Zimand R., Ogród i barbarzyńca [in:] idem, Czas normalizacji. Szkice czwarte, London 1989.

“‘Złote runo nicości.’ O ‘Przesłaniu Pana Cogito’ (…) discussion by Stefan Chwin, Tadeusz Dąbrowski, Andrzej Franaszek, Ryszard Krynicki, Marian Stala i Piotr Śliwiński,” Tygodnik Powszechny 2008, no. 44, supplement Herbert.

Zmysł wzroku, zmysł sztuki. Prywatna historia sztuki Zbigniewa Herberta, part. 2, ed. J.M. Ruszar, Lublin 2006.

Informacje

Informacje: Konteksty Kultury, 2019, Special Issue (2019), s. 4 - 32

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Angielski:

Herbert: A Short History of Reading

Autorzy

https://orcid.org/0000-0003-0881-5282

Wojciech Ligęza
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków
https://orcid.org/0000-0003-0881-5282 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 18.11.2019

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY-NC-ND  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Wojciech Ligęza (Autor) - 100%
Przemysław Michalski (Tłumacz) - 0%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski

Liczba wyświetleń: 1490

Liczba pobrań: 1009

<p>Herbert: A Short History of Reading</p>