Metody wykorzystania środowiska aplikacyjnego CAD dwuwymiarowych górniczych map cyfrowych do trójwymiarowego modelowania powierzchni geologicznych

Artykuł porusza wybrane zagadnienia związane z tworzeniem dokumentacji kartografi cznej w działach mierniczo-geologicznych kopalni. Zwrócono w nim uwagę na problem tworzenia trójwymiarowych modeli z płaskich map cyfrowych. W niniejszym artykule zaprezentowano nowe rozwiązanie tego problemu bazujące na platformie AutoCAD. Środowisko visual lisp pozwoliło na zbudowanie pakietu MapDraw, który wykorzystuje atrybuty niejawne obiektów, dzięki czemu możliwe stało się pozyskanie dodatkowych informacji niezbędnych do przeprowadzenia transformacji płaskiej mapy cyfrowej do w pełni kwalifi kowanego modelu trójwymiarowego. Bazą rozwiązania są badania nad generalizacją mapy górniczej w środowisku MapDraw, opublikowane w dysertacji D. Bieguna.
Artykuł przedstawia metodologię pozyskiwania wymaganych informacji z płaskiej mapy cyfrowej z wykorzystaniem grupy procedur o nazwie „Mini GIS”. W kolejnych krokach prezentowana jest metoda tworzenia powierzchni TIN z uzyskanych danych pierwotnych oraz narzędzie do optymalizacji uzyskanej powierzchni. Następnie prezentowane są narzędzia wykorzystujące powstały model do tworzenia profi li oraz generowania warstwic na powstałej powierzchni. Program pozwala na wygładzanie powstałych warstwic wykorzystując do tego celu autorski algorytm w połączeniu z aproksymacją wielomianem trzeciego stopnia. Dzięki tym zabiegom przebieg powstałych warstwic jest bardzo naturalny. Dodatkowo zaprezentowano różnorakie metody etykietowania warstwic automatyczne i manualne oraz wykorzystanie gradientowego wypełnienia powierzchni w celu poprawy efektu wizualizacji 3D. Opracowana metodyka generowania warstwic pozwoliła w środowisku nakładki MapDraw programu AutoCAD na implementację jednej z typowych funkcji dla programów GIS bez wykorzystywania zaawansowanych mechanizmów jakie oferuje na przykład AutoCAD Civil. Prezentowane rozwiązanie zwiększa zarówno komfort, jakość jak i możliwości pozyskiwania nowych informacji z zasobu mapowego przy minimalnym nakładzie pracy ze strony użytkownika.

The article focuses on selected issues related to creating documentation of cartographic departments of geological surveying of mines. It highlights the problem of creating three-dimensional models from flat digital maps. This article presents a new solution to this problem based on the AutoCAD platform. The visual lisp  environment has enabled to build MapDraw package, which uses non-explicit object attributes so that it has become possible to obtain additional information necessary to carry out the transformation of fl at digital map to a fully qualifi ed three-dimensional model. The base of these solutions is studies on the generalization of mining maps MapDraw environment published in the D. Biegun dissertation. The article presents the methodology of obtaining the required information from the fl at digital map using a group of procedures called ‘Mini GIS’. Step by step we present the method of creating TIN surface obtained from the raw data and a tool for optimizing the resulting surface. Then, the tools available to use the model to create profi les and generate contour formed on the surface are presented. The program enables users to smooth the resulting contours using for this purpose an original algorithm in conjunction with third-degree polynomial approximation. Thanks to  these forms of handling course of generated contour it is very simplistic. Additionally, we present various automatic and manual methods of labeling contours, the use of surface gradient fi ll to improve the eff ect of 3D visualization. The developed methodology to generate contours allowed us to implement in an overlay of MapDraw AutoCAD one of the typical functions for GIS programs without using advanced mechanisms off ered by, for example, AutoCAD Civil. This solution enhances both the comfort, quality and the possibility of obtaining new information from the map resources with minimal eff ort from the user’s side.