Tomasz Mielczarek

The purpose of the article is to analyse missionary tasks carried out by TVP SA. The author inclines towards a conclusion that for many years this television has been set an unworkable task of executing a public mission using means specific to commercial broadcasters. This leads to the fact that TVP SA focuses mainly on productions guaranteeing high ratings and thus interest of advertisers. Programmes which execute the mission of a public broadcaster are pushed out of prime time or end up on thematic channels. They give way to banal and easy-watching productions to which some elements of the mission can only be attributed with extremely good will. Market conditions are the reason why Polish public television performs its statutory tasks to a lesser and lesser extent, while fi ghting for audience. Even consecutive chairmen of TVP SA have doubts whether such actions are advisable and see the chance for reconstructing missionary functions of public broadcaster mainly in a statutory allocation of funds for executing the public mission by TVP SA.

Polish Program Television After Digital Conversion

The aim of this article is to analyze the basic transformations that have taken place in Polish television after the digital conversion. The article is of a synthetic and review character; it uses an informative-descriptive method. The author believes that the decommissioning of analogue TV transmitters in Poland has accelerated the reconfiguration of the broadcasting market and its programming. This process was intensified by changes in the methods of social communication, which often took on a network character. Referring to sociological research, the author believes that watching television depends on various demographic characteristics but mainly on age. Young viewers primarily use streaming platforms. They watch not only television series and feature films made by professionals but also amateur works available (e.g. YouTube). Older viewers prefer linear programming. They pay attention especially to television sagas and news programs, and their needs are probably best met by state television. Broadcasters try to remain in business in two ways. First of all, they expand their offer and introduce to the market more and more specialized programs addressed to the ever narrowing groups of recipients. Secondly, they launch their own streaming platforms to try to attract new viewers.

STRESZCZENIE

Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie najważniejszych zjawisk, które wystąpiły w ostatnich latach w polskiej telewizji programowej. Artykuł ma charakter syntetyczny i prze­glądowy; wykorzystuje metodę informacyjno-opisową. Autor uważa, że likwidacja analogo­wych nadajników telewizyjnych w Polsce przyspieszyła rekonfigurację rynku nadawców i ich oferty programowej. Proces ten zintensyfikowały zmiany sposobów komunikacji społecznej, która coraz częściej przybierała charakter sieciowy. Odwołując się do badań socjologicznych, Autor dochodzi do wniosku, że oglądanie telewizji uzależnione jest od różnorodnych cech demograficznych, ale głównie od wieku. Młodzi widzowie korzystają przede wszystkim z platform strumieniowych. Oglądają nie tylko wykonane przez profesjonalistów seriale i filmy fabularne, ale też twórczość amatorską oferowaną np. przez YouTube. Starsi widzo­wie preferują linearną telewizję programową. Zwracają uwagę zwłaszcza na telewizyjne sagi i programy informacyjne, a ich potrzeby bodaj najlepiej zaspokaja telewizja państwowa. Nadawcy próbują utrzymać się na rynku na dwa sposoby. Po pierwsze multiplikują ofertę i wprowadzają na rynek coraz bardziej wyspecjalizowane programy adresowane do coraz węższych grup odbiorców. Po drugie uruchamiają własne platformy strumieniowe, próbując w ten sposób pozyskać nowych widzów.

Przedmiotem artykułu są prasoznawcze dokonania Walerego Pisarka. Z jego bogatego dorobku naukowego wybrano trzy publikacje: popularyzatorską „Prasa – nasz chleb powszedni”, naukową „Analiza zawartości prasy” oraz podręcznik akademicki „Wstęp do nauki o komunikowaniu”. Każda z nich ujawnia inne kompetencje pisarskie autora. Dzięki nim możemy postrzegać Go nie tylko jako prasoznawcę, ale też nauczyciela akademickiego, uczonego i popularyzatora wiedzy.

Walery Pisarek’s Press Studies

The article presents the accomplishments of Walery Pisarek in the field of press studies. Three publications were selected from his rich scientific achievements: a popularizing one, titled “Prasa – nasz chleb powszedni” (“The Press – Our Daily Bread”); a scientific one, titled “Analiza zawartości prasy” (“Press Content Analysis”); and a university textbook: “Wstęp do nauki o komunikowaniu” (“Introduction to communication studies”). Each of them reveals Walery Pisarek’s different literary competences and writing skills which allow us to perceive him not only as a press expert but also as a university teacher, a scholar and a popularizer of knowledge.

Press studies. History and contemporaneity of the discipline

The subject of this article are methodological foundations of press studies research. The aim of the analysis is to locate historical inspirations which led to demarcating the field of research described as press studies. Moreover, the transformation of the discipline was examined which, by reason of the continuous perfecting of the studied medium, perpetually reaches for new research tools. The article refers to historical and contemporary subject literature as well as to author’s own research experience.

Streszczenie

Przedmiotem artykułu są metodologiczne podwaliny badań prasoznawczych. Celem analizy jest wskazanie historycznych inspiracji, które doprowadziły do wyznaczenia obszaru badawczego określanego mianem prasoznawstwa. Nadto prześledzono transformację dyscypliny, która z racji permanentnego doskonalenia badanego medium nieustannie sięga po nowe narzędzia badawcze. Opracowanie odwołuje się do historycznej i współczesnej literatury przedmiotu oraz doświadczeń badawczych autora.

The state and perspectives of research of Polish media system

The subject of the article is the research conducted on Polish media system. The author notices that despite the isolation of the environment of Polish scholars from the mainstream of worldwide research on media, its output remains known to them. They have developed their own research paradigm invoking both social and human sciences to equal extent. After 1989, along with the logic of the evolution of Polish media system, the following phenomena were analyzed: pluralism, concentration and monopolization of media system. Furthermore, specific issues were raised, such as: economic aspects of media functioning, media law, public media, evolution of journalism as a profession, convergence and digital transformation. The author postulates that in the near future the following research should be continued or initiated: digitalization of media transfer, new media, especially social media and technological determinism. Such research should be inspired by global achievements but ought to be linked more strongly to actual problems of Polish media system. However, more public assets than currently channeled are required to conduct them.
 

Polskie medioznawstwo zdaniem autora tego tekstu ma swój symboliczny początek w ostatnich latach XVIII wieku. W kolejnym stuleciu media były przedmiotem licznych badań prowadzonych przez reprezentantów starszych nauk humanistycznych i społecznych. Polskie medioznawstwo, przechodząc przez okres deskryptywny i kumulatywny, pierwszy swój paradygmat wypracowało w latach 60. XX wieku. W kolejnej dekadzie paradygmat ten zaczął dotyczyć nie tylko mediów, lecz także komunikacji społecznej. Cechą charakterystyczną polskich badań nad komunikacją społeczną i mediami jest ich interdyscyplinarność i odwoływanie się do innych dyscyplin szczegółowych, z obszaru nauk zarówno społecznych, jak i humanistycznych. Gwałtowny rozwój współczesnych mediów powoduje też, że medioznawcy poszerzają swe kompetencje techniczne. Multiplikacja ujęć teoretycznych zmusza medioznawców do interdyscyplinarności, a zarazem sprawia, że uprawiane przez nich badania charakteryzują się dużym zróżnicowaniem paradygmatycznym.

Traditions of Polish media studies

The author concluded that Polish media studies had its symbolic beginning in the last years of the 18th century. In the next century, the media were the subject of numerous studies conducted by representatives of the older disciplines of the humanities and social sciences. Polish media studies, going through a descriptive and cumulative period, developed its first paradigm in the 1960s. In the next decade, this paradigm began to apply not only to the media, but also to social communication. A characteristic feature of Polish research on social communication and media is their interdisciplinarity and reference to other specific disciplines, both in the field of social sciences and the humanities. The rapid development of contemporary media also causes media scholars to expand their technical competences. The multiplication of theoretical approaches forces media scholars to be interdisciplinary, and at the same time makes their research very paradigmatically diverse.

Keywords: press studies, media studies, mass communication research, social communication.