Łukasz Fiedeń

Transport activities are a significant factor in environmental pollution, especially in cities. Therefore, measures aimed at electrification of public transport are particularly important. The aim of the paper is to present the origins, status and development dynamics of electromobility in Polish cities, especially the second generation of electromobility, i.e. vehicles that do not require continuous connection to the energy source. In practice the second-generation electric vehicles can be identified with battery-powered vehicles, hydrogen and hybrid vehicles. The study was prepared on the basis of an analysis of literature, industry documents or development strategies. In addition, a database of information on zero- and low-emission vehicles in public transport (i.e. electric and hybrid buses) was compiled to analyse the phenomenon. The study shows that the implementation of electromobility in Poland has already emerged from the initial phase. The possibilities for developing battery technology vary in cities of different sizes. In 2021 in Poland, the share of low-emission buses in the public transport fleet was several times higher than that of electric vehicles among passenger vehicles. It is most likely that the Polish road to electromobility leads primarily through public transport. The following factors influencing the development of electromobility were identified: these were primarily EU and Polish legislation and regulations, the presence of manufacturers of rolling stock and electrotechnical equipment, and – at the local scale – organisational, economic and social issues.

Ogólnopolska Konferencja Naukowa Młodych Badaczy (OKNMB) Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii od 10 lat jest miejscem spotkań młodych badaczy podejmujących badania geograficzne. Głównym celem konferencji jest prezentacja wyników badań doktorów, doktorantów i studentów zajmujących się zagadnieniami z zakresu geografii, gospodarki przestrzennej i dziedzin pokrewnych. Ideą przyświecającą organizacji pierwszej konferencji było stworzenie dla najmłodszych geografów przestrzeni do prezentacji wyników badań naukowych szerszemu gronu odbiorców, dającej możliwość zapoznania się z konstruktywną krytyką, podnoszącą jakość nauki. Dziesięcioletnia historia Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Młodych Badaczy udowadnia, że to założenie było i nadal jest spełniane. Przez lata zmieniały się różne aspekty organizacyjne tego wydarzenia, lecz główne założenia wciąż są niezmienne. Choć od wielu lat była to konferencja głównie doktorancka, w najbliższych latach wśród uczestników obserwowany będzie coraz większy odsetek studentów, a rola OKNMB jako miejsca „debiutu konferencyjnego” będzie jeszcze większa.

Przestrzenne rozmieszczenie przemysłu wysokiej techniki stanowi od dłuższego czasu przedmiot badań geografów. Niemniej w ostatnich latach brakuje w Polsce analiz pozwalających określić zmienność czasowo-przestrzenną zaawansowanych działalności gospodarczych oraz zweryfikować determinanty ich występowania. Na podstawie danych GUS oraz zmiennych opisujących dostępność transportową przeprowadzono analizy składowych głównych i regresji pozwalające zidentyfikować czynniki lokalizacji przemysłu wysokiej techniki na poziomie lokalnym (gmin). Koncentruje się on nadal w znaczącym stopniu na obszarach dużych miast. Niemniej znacząco wzrasta liczba przedsiębiorstw analizowanych branż w obszarach podmiejskich, co wskazuje na procesy suburbanizacji gospodarczej zaawansowanych działalności gospodarczych. Niestety, poza historycznie ukształtowanymi miastami przemysłu wysokiej techniki i pojedynczymi nowymi ośrodkami analizowane branże nie rozwijają się w średnich i małych miastach oraz ich otoczeniu. Z uwagi na silną emigrację, słabo rozwinięty kapitał ludzki i niewystarczającą dostępność transportową zakłady przemysłu wysokiej techniki zasadniczo nie pojawiły się do tej pory w obszarach pozametropolitalnych. Analizowane przedsiębiorstwa przemysłu wysokiej techniki koncentrują się w obszarach o dużych wartościach wskaźnika przedsiębiorczości, wysokim poziomie życia i względnie dobrej dostępności transportowej. Kluczową zmienną warunkującą rozwój analizowanych branż jest sytuacja na rynku pracy zarówno w zakresie poziomu aktywności zawodowej ludności, poszukiwanych kwalifikacji kadry pracowniczej, jak i poziomu mobilności międzyfirmowej kadry.