cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPublic Management, 2022, Issue 1–2 (57), pp. 23 - 47
https://doi.org/10.4467/20843968ZP.22.002.18037Authors
Celem artykułu jest dokonanie analizy porównawczej stolic Europy Środkowej, powyżej jednego miliona mieszkańców, tj. Warszawy, Pragi i Budapesztu, w zakresie stopnia rozwoju idei miasta zielonego (green city). W tym celu przeprowadzono analizę treści dokumentów strategicznych i baz danych miast Unii Europejskiej. Dzięki analizie statystycznej umożliwione zostanie przedstawienie stopnia rozwoju realizacji idei green city w miastach postsocjalistycznych. Miasta zostaną poddane ocenie, w ramach których wykazane zostaną ich walory i niedoskonałości względem wzorca miasta zielonego. Aby określić stopień rozwoju badanych miast, podjęto próbę uzupełnienia definicji samego miasta zielonego, poprzez określenie faz jego rozwoju. Artykuł ma zatem charakter aplikacyjny, a jego celem szczegółowym jest możliwość ukierunkowania miast Europy Środkowej w implementacji koncepcji green city.
The concept of a green city: a comparative analysis of Central European cities (Warsaw, Prague and Budapest)
The main aim of the article is to compare the implementation of the green city concept in capital cities above 1 million population in Central Europe, i.e. Warsaw, Prague and Budapest in order to evaluate the degree to which each of these cities implement the assumptions of the abovementioned concept to achieve urban sustainability. An analysis of strategic documents on urban planning as well as data bases of the three cities was carried out. The results allowed for measuring the progress and effectiveness of the environmental policies of these cities and determining their achievements and shortcomings when it comes to realizing the green city model. Additionally, for the purpose of this research, an attempt at elaborating the definition of a ‘green city,’through determining four phases of its development, was made. Thus, the article is solution-specific, in that it points at possibilities of the development of Central European cities as regards the implementation of the green city concept.
Burchard-Dziubińska M., Rzeńca A., Drzazga D. (2014), Zrównoważony rozwój – naturalny wybór, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Frenczi Z., Bozo L. (2018), Effect of the long-range transport on the air quality of greater Budapest area, „International Journal of Environment and Pollution”, 62(2–4), 407–416.
Gładysz J., Grzesiak A., Nieradko-Iwanicka B., Borzęcki A. (2010), Wpływ zanieczyszczenia powietrza na stan zdrowia i spodziewaną długość życia ludzi, „Problemy Higieny i Epidemiologii”, 91(2), 178–180.
Jadach-Sepioło A. (2009), Ewolucja europejskiego stanowiska wobec polityki miejskiej w latach 1975–2007, „Problemy Rozwoju Miast”, 1, 50–57.
Hulicka A. (2013), Idea „miasta zielonego”: stan badań i perspektywy rozwoju, [w:] A. Zborowski (red.), Człowiek, społeczeństwo, przestrzeń, T. 3, Centrum Kultury Ekumenicznej, Myczkowce, IGiGP UJ, Kraków, 137–147.
Hulicka A. (2015), Miasto zielone – miasto zrównoważone. Sposoby kształtowania miejskich terenów zieleni w nawiązaniu do idei Green City, „Prace Geograficzne”, 141, 73–85.
Hulicka A. (2019), Idea Green City a miejska polityka prośrodowiskowa. Przykład Warszawy, Pragi i Budapesztu, „Społeczeństwo i Polityka”, 4(61), 67–84.
Hulicka A., Tarnawska J., 2018, Analiza możliwości wykorzystania marki ‘Green City’ przez miasta Europy Środkowej: przykład Warszawy, Pragi i Budapesztu, [w:] D. Całus, K. Oźga, T. Popławski, A. Michalski, K. Szczepański (red.), Możliwości i horyzonty ekoinnowacyjności: zielona energia, Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”, Radom, 156–166.
Mazur-Wierzbicka E. (2006), Miejsce zrównoważonego rozwoju w polskiej i unijnej polityce ekologicznej na początku XXI wieku, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, 8, 317–328.
Mierzejewska L. (2008), Zrównoważony rozwój miasta: aspekty planistyczne, „Biuletyn Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, 5, 49–70.
Micek O., Ferancec J., Stych P. (2020), Land use/land cover data of the urban atlas and the cadastre of real estate: An evaluation study in the Prague metropolitan region, „Land”, 9(5), 153.
Mierzejewska L. (2015), Miasto zwarte, rozproszone, zrównoważone, „Studia Miejskie”, 19, 9–22.
Parysek J. (2017), Od „miasta socjalistycznego” do nowoczesnego miasta XXI w. (krótka retrospekcja z perspektywy początku 2017 r.), „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, 38, 21–49.
Pancer-Cybulska E., Szostak E., (2016), Problemy rozwoju inteligentnych miast w Polsce, „Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania”, 46/2, 281–293.
Rzeńca A. (red.) (2016), EkoMiasto#Środowisko. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miasta, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 50–57.
Soboń J., Rogozińska-Mitrut J., Sirojć Z. (2008), Problemy rozwoju wielkich miast Europy Środkowej i Wschodniej w okresie transformacji systemowej, „Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania”, 7, 591–602.
Staniewska A. (2016), Zielony kapitał Wiednia ‒ kształtowanie parkowego krajobrazu miasta, historia i współczesność, [w:] K. Hodor, K. Łakomy (red.), Park miejski – znaczenie w przestrzeni zurbanizowanej, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków, 84– 108.
Stawasz D., Sikora-Fernandez D., Turała M. (2012), Koncepcja smart city jako wyznacznik podejmowania decyzji związanych z funkcjonowaniem i rozwojem miasta, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, 721.29, 97–109.
Szymańska D., Korolko M. (2015), Inteligentne Miasta. Idea, koncepcje i wdrożenia, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń, 65–73.
Woźniak Z., 2015, Cykliczne badania jakości życia narzędziem wsparcia miejskiej strategii rozwoju, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 77(1), 79–99.
Venkatesh G. (2014), A critique of the European green city index, „Journal of Enviromental Planning and Management”, 5(3), 317–328.
Žák M., Zahradníček P., Skalák P., Halenka T., Aleš D., Fuka V., Kazmuková M., Zemánek O., Fleg J., Kiesel K., Jareš R., Ressler J., Huszá P. (2016), Pilot actions in European cities – Prague, [w:] F. Musco (red.), Counteracting Urban Heat Island Effects in a Global Climate Change Scenario, Springer Open, Włochy, 73–400.
Dokumenty strategiczne
Budapesti klímastratégia és fenntartható energias klíma akcióterv, https://budapest.hu/Documents/klimastrategia/BP_kl%C3%ADmastrat%C3%A9gia_SECAP.pdf [dostęp: 8.04.2023].
Budapest Mobility Plan, https://bkk.hu/en/strategy/budapest-mobility-plan/ [dostęp: 9.04.2023].
Budapest 2027 Integrált településfejlesztési stratégia, https://otthonbudapesten.hu/integralt--telepulesfejlesztesi-strategia [dostęp: 20.032023].
City statistics – enviroment, EU Eurostat, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=City_statistics_%E2%80%93_environment#Air_quality [dostęp: 15.03.2023].
Herman L., Popieluch M., Starzyk T. (2022), Warszawa w pandemii Covid-19. Jakość powietrza, Urząd Miasta Warszawy, https://um.warszawa.pl/documents/55043703/64285263/Jako%C5%9B%C4%87+powietrza+-+raport+covidowy.pdf/0baf1a30-1d5a-f22d-dc96-1836589ab85f?t=1669887327114 [dostep: 16.03.2023].
Eurostat regional yearbook 2022, EU Eurostat, https://ec.europa.eu/statistical-atlas/viewer/?config=RYB-2022.json&mids=BKGCNT,C12M06,CNTOVL&o=1,1,0.7&ch=ENV,C12,CITYCOMMZONE¢er=50.30768,15.83855,5&lcis=C12M06&nutsId=AT130& [dostęp: 15.03.2023].
Főkert, Urząd Miasta Budapeszt, https://budapest.hu/Lapok/2017/folytatodik-a-tizezer-uj-fat-budapestre-program.aspx [dostęp: 9.04.2023].
Klimatický plán hlavního města Prahy 2030, https://klima.praha.eu/ [dostęp: 20.03.2023].
Mapa Oczyszczania Ścieków Komunalnych w miastach Unii Europejskiej, Europejska Agencja Środowiska, https://www.eea.europa.eu/themes/water/european-waters/water-use-and-environmental-pressures/uwwtd/interactive-maps/urban-waste-water-treatment-maps-3 [dostęp: 21.03.2023].
Najwyższa Izba Kontroli, Ochrona powietrza przed zanieczyszczeniami 2018 rok, https://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/kontrole,18513.html [dostęp: 25.12.2021].
Plan działań na rzecz rozwoju i utrzymania zielonej infrastruktury Budapesztu, https://rdt.budapest.hu/ [dostęp: 20.03.2023].
The Sustainable Mobility Plan for Prague and Its Suburbs, https://poladprahu.cz/wp-content/uploads/2019/11/Mobility_Plan-Brochure_EN.pdf [dostep: 20.03.2023].
Plan zrównoważonego rozwoju transportu zbiorowego dla m.st. Warszawy, z uwzględnieniem publicznego transportu zbiorowego organizowanego na podstawie porozumień z gminami sąsiadującym, https://www.ztm.waw.pl/wp-content/uploads/2015/05/1572_xi1982015.pdf [dostęp: 21.03.2023].
Report on the quality of life in European cities, 2020, https://ec.europa.eu/regional_policy/sources/work/qol2020/quality_life_european_cities_en.pdf [dostęp: 20.03.2023].
Quality of life in European cities EU, https://ec.europa.eu/regional_policy/information-sources/maps/quality-of-life_en [dostęp: 27.02.2023].
Urban Waste Water Treatment map, European Environment Agency, https://noise.eea.europa.eu/ [dostęp: 15.03.2023].
Zielona Wizja Warszawy, https://virtualengage.arup.com/zielona-wizja-warszawy/ [dostęp: 8.04.2023].
Strony internetowe
Budapest és vonzáskörzete stratégiai zajtérkép, 2017, https://budapest.hu/Lapok/2022/zajvedelem.aspx [dostęp: 20.03.2023].
Dyrektywa 2002/49/WE w sprawie oceny poziomu hałasu w środowisku i zarządzania nim, https://eur-lex.europa.eu/PL/legal-content/summary/assessment-and-management-of-environmental-noise.html [dostęp: 20.03.2023].
European Green Capital Award, https://environment.ec.europa.eu/topics/urban-environment/european-green-capital-award_en [dostęp: 20.03.2023].
Europejska Agencja Środowiskowa, dane z badań GIS w ramach projektu Copernicus Land Monitoring (zaktualizowane dane Urban Atlas), https://www.eea.europa.eu/data-and-maps/daviz/percentage-of-total-green-infrastructure#tab-googlechartid_chart_11_filters=%7B%22rowFilters%22%3A%7B%7D%3B%22columnFilters%22%3A%7B%7D%3B%22sortFilter%22%3A%5B%22city_name%22%5D%7D [dostęp 21.03.2023].
Europejska Agencja Środowiskowa, European city air quality viewer’, https://www.eea.europa.eu/themes/air/urban-air-quality/european-city-air-quality-viewer [dostęp: 8.04.2023].
European Commission, Urban Data Platform Plus, https://urban.jrc.ec.europa.eu/trends?lng=en&ctx=udp&is=Default&ts=EU&pil=indicator-level&cl=default&i=15&tl=3&clc=009-environment-climate&db=27&it=outline&cwt=line-chart&date=2030 [dostęp: 9.04.2020].
Hluk v Praze – stručné shmutí, základní trendy, https://portalzp.praha.eu/jnp/cz/hluk/souhrnne_informace/hluk_v_praze_shmuti.html [dostęp: 9.04.2023].
Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Zmiana sposobu obliczania poziomu recyklingu odpadów, https://www.gov.pl/web/klimat/zmiana-sposobu-obliczania-poziomow-recyklinguodpadow2#:~:text=Na%20podstawie%20dyrektywy%20Parlamentu%20Europejskiej,od%202025%20r [ dostęp: 9.04.2023].
Plan zrównoważonej mobilności miejskiej dla metropolii warszawskiej 2030+, https://architektura.um.warszawa.pl/-/zrownowazona-mobilnosc-w-warszawie-i-stolecznej-metropolii [dostęp: 9.04.2023].
Program Čistá energie Praha 2022–2023, https://portalzp.praha.eu/jnp/cz/energetika_a_doprava/program_cista_energie_praha/index.html [dostęp: 10.04.2023].
Praha aktivně bojuje proti vzniku odpadu a chce rozvíjet síť městských re-use center, https://www.praha.eu/jnp/cz/o_meste/zivot_v_praze/zivotni_prostredi/praha_aktivne_bojuje_proti_vzniku_odpadu.html [dostęp: 10.04.2023].
Redukcja emisji gazów cieplarnianych: cele i przepisy Unii Europejskiej, https://www.europarl.europa.eu/pdfs/news/expert/2018/3/story/20180305STO99003/20180305STO99003_pl.pdf [dostęp: 11.04.2023].
Smart Prague, https://smartprague.eu/projects#mobility-of-the-future [dostęp: 10.04.2023].
URBACT, https://urbact.eu/polska/urbact-iv-zostal-oficjalnie-zatwierdzony [dostęp: 9.04.2023].
Urban Atlas 2019, Europan Environment Agency, EEA Workspace, ArcGis, https://eea.maps.arcgis.com/apps/MapSeries/index.html?appid=42bf8cc04ebd49908534efde04c4eec8%20&embed=true [dostęp 10.01.2019].
Újabb jelentős hulladékgazdálkodási fejlesztés valósult meg Budapesten, https://budapest.hu/Lapok/%C3%9Ajabb-jelent%C5%91s-hullad%C3%A9kgazd%C3%A1lkod%C3%A1si-fejleszt%C3%A9s-val%C3%B3sult-meg-Budapesten.aspx [dostęp: 10.04.20223]
Urząd Miasta Warszawy, Warszawskie lasy, https://um.warszawa.pl/-/warszawskie-lasy-wzbogaca-sie-o-25-tysiecy-drzew [dostęp: 21.03.2023].
Urząd Miasta Warszawy, Gospodarka odpadami, https://um.warszawa.pl/-/warszawa-zmierza-w-kierunku-gospodarki-obiegu-zamknietego [dostęp: 21.03.2023].
Urząd Miasta Warszawy, Segreguj właściwie, https://um.warszawa.pl/-/warszawianko-warszawiaku-segreguj-wlasciwie [dostęp: 10.04.2023].
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Dz.U. z 2004 r.Nr 92, poz. 880, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20040920880 [dostęp: 10.04.2023].
Vienna in a global context, https://www.wien.gv.at/english/politics/international/comparison/ [dostęp: 20.03.2023].
Warszawska Mapa Akustyczna, https://um.warszawa.pl/-/warszawska-mapa-akustyczna-dlaczego-to-wazne [dostęp: 21.03.2023].
Zakaz spalania węgla w Warszawie od przyszłego roku, https://um.warszawa.pl/-/zakaz-spalania-wegla-w-warszawie-od-przyszlego-roku [dostep: 21.03. 2023].
Zarząd Zieleni Miasta Stołecznego Warszawy, https://zzw.waw.pl/2021/02/26/miliony-warszawskich-drzew-na-jednej-mapie/ [dostęp: 9.04.2023].
Zastromuj Prahu, https://www.zastromujprahu.cz/ [dostęp: 9.04.2023].
Information: Public Management, 2022, Issue 1–2 (57), pp. 23 - 47
Article type: Original article
Titles:
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
Received at: 30.12.2022
Article status: Open
Licence: CC BY
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 318
Number of downloads: 419