The Dream Keeper. A Study in Karol Irzykowski’s Life Writing
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPublication date: 07.06.2024
Wielogłos, 2024, Issue 2 (60) 2024, pp. 43 - 68
https://doi.org/10.4467/2084395XWI.24.010.19756Authors
Celem artykułu jest prześledzenie „związków z Pałubą” snów Karola Irzykowskiego. A może trafniej byłoby rzec: związków Pałuby z dziennikowymi zapiskami z lat 90. XIX wieku aspirującego pisarza, w których autoanaliza i rozważania na temat własnej twórczości inkrustowane są obficie sprawozdaniami ze snów o Zosi Piotrowskiej, kuzynce, w której Irzykowski był zakochany. Paralela między snami o miłości i snami o twórczości jest silna dzięki neoromantycznym inklinacjom młodego Irzykowskiego, jednocześnie ujawniając siłę jego racjonalizmu, która jego niedokończony projekt „analizy marzeń sennych” pozwala ustawić obok Freudowskiego jako jednego z kluczowych symptomów modernistycznego przewartościowania.
Beczek J., Trudne początki, czyli Irzykowski, Hauptmann i naturalizm mowy [w:] Karol Irzykowski – człowiek sporu, postać sporna, red. M. Chmurski, K. Sadkowska, K. Siatkowska-Callebat, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN 2020.
Bławatska H., Opowieści okultne, przeł. K. Grudnik, Kraków: Wydawnictwo IX 2019.
Bogucki F., Teoria snów, „Prawda” 1891, nr 38.
Bolecki W., Metaliteratura wczesnego modernizmu („Pałuba” Karola Irzykowskiego 1903) [w:] idem, Modalności modernizmu. Studia, analizy, interpretacje, Warszawa: Instytut Badań Literackich 2012.
Dybel P., Psychoanaliza – ziemia obiecana? Dzieje psychoanalizy na ziemiach polskich okresu rozbiorów 1900–1989, cz. I: Okres burzy i naporu. Początki psychoanalizy na ziemiach polskich okresu rozbiorów 1900–1918, Kraków: Universitas 2016.
Dybel P., Urwane ścieżki. Przybyszewski – Freud – Lacan, Kraków: Universitas 2000.
Dźwinel K., Artykulacje tajemnicy. Nad zbiorem nowel „Spod ciemnej gwiazdy” Karola Irzykowskiego [w:] Świat idei i lektur – twórczość Karola Irzykowskiego, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2016.
F.B., Teoria snów, „Prawda” 1891, nr 38.
Felman S., Writing and Madness (Literature / Philosophy / Psychoanalysis), Palo Alto: Stanford University Press 2003.
Ferguson H., The Lure of Dreams. Sigmund Freud and the Construction of Modernity, London: Routledge 1996.
Freud Z., Objaśnianie marzeń sennych, przeł. R. Reszke, Warszawa: KR 2007.
Gołębiewska M., Irzykowski. Rzeczywistość i przedstawienie. O tezach filozoficznych Karola Irzykowskiego, Warszawa: IFiS PAN 2006
Irzykowski K., Dziennik, t. 1: 1891–1897, oprac. A. Lam, A. Górska, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998.
Irzykowski K., Freudyzm i freudyści [w:] idem, Pisma rozp roszone, t. 1: 1897–1922, oprac. J. Bahr, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1998.
Irzykowski K., Nowele, oprac. A. Lam, J. Grodzicka, B. Winklowa, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1979.
Irzykowski K., Pałuba . Sny Marii Dunin, oprac. A. Lam, J. Grodzicka, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1976.
Irzykowski K., Wiersze . Dramaty, red. A. Lam, M. Wojterska, B. Winklowa, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1977.
Jakóbczyk J., Śladami Freuda wydeptaną ścieżką [w:] idem, Szachy literackie? Rzecz o twórczości Karola Irzykowskiego, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2005.
Jauksz M., Krytyka dziewiętnastowiecznego rozumu. Źródła i konteksty „Pałuby” Karola Irzykowskiego, Kraków: Universitas 2015.
Lejeune P., Dziennik osobisty – wprowadzenie do zrozumienia pewnej praktyki, przeł. M. i P. Rodakowie [w:] idem, „Drogi zeszycie…”, „drogi ekranie…”. O dziennikach osobistych, oprac. P. Rodak, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2010.
Lindop G., Romantic Poetry and the Idea of the Dream, „The Keats-Shelley Review” 2004, no. 1.
Markiewicz H., „Pałuba” – bezimienne dzieło [w:] idem, Czytanie Irzykowskiego, Kraków: Universitas 2011.
Magnone L., Emisariusze Freuda. Transfer kulturowy psychoanalizy do polskich sfer intelektualnych przed drugą wojną światową, t. I, Kraków: Universitas 2016.
Magnone L., Klerk i freudyści. Irzykowski na kongresie neurologów [w:] Wokół Freuda i Lacana. Interpretacje psychoanalityczne, red. L. Magnone, A. Mach, Warszawa: Difin 2009.
Magnone L., List Karola Irzykowskiego do Sigmunda Freuda, „Teksty Drugie” 2021, nr 4.
Maupassant G. de, Horla [w:] idem, Horla i inne opowiadania, przeł. I. Wieczorkiewicz, Warszawa: Czytelnik 1961.
Mitosek Z., Karola Irzykowskiego gra (z) foremkami [w:] Karol Irzykowski – człowiek spor u, postać sporna, red. M. Chmurski, K. Sadkowska, K. Siatkowska-Callebat, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN 2020.
Nałkowska Z., Dzienniki II. 1909–1917, oprac. H. Kirchner, Warszawa: Czytelnik 1976 .
Ochorowicz J., Między snem a czuwaniem [w:] idem, Liryczna twórczość poetów. Szkic psychologiczny, Warszawa: Biblioteka Dzieł Wyborowych 1914.
Okulicz-Kozaryn M., Okulicz-Kozaryn R., „Palimpsest do kwadratu”. „Sny Marii Dunin” jako zakamuflowana dyskusja Karola Irzykowskiego z Zenonem Przesmyckim [w:] eidem, Tropami Bractwa Wielkiego Dzwonu. Szkice o literaturze przełomu XIX i XX wieku, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2020.
Rodak P., Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza w XX wieku, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego 2011.
Rottenberg E., Inheriting the Future. Legacies of Kant, Freud and Flaubert, Stanford: Stanford University Press 2005.
Sadkowska K., Irzykowski i Freud [w:] eadem, Irzykowski i inni. Twórczość Fryderyka Hebbla w Polsce 1890–1939, Kraków: Universitas 2007.
Schopenhauer A., Świat jako wola i przedstawienie, t. I, przeł. i oprac. J. Garewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1994.
Schopenhauer A., W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena, t. I, przeł. i oprac. J. Garewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2002.
Schopenhauer A., W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena. Drobne pisma filozoficzne, t. II, przeł. i oprac. J. Garewicz, Kęty: Antyk 2004.
Sciences of Modernism: Etnography, Sexology and Psychology, ed. P. Peppis, Cambridge: Cambridge University Press 2014.
Sheppard R., Problematyka modernizmu europejskiego, przeł. P. Wawrzyszko [w:] Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze, red. R. Nycz, wyd. II, Kraków: Universitas 2004.
Stryjczyk J., Symbolika szczerości. Rzeczywistość międzyludzka według Karola Irzykowskiego [w:] Powinowactwa z epoki. Związki polskiej literatury modernizmu i międzywojnia z psychoanalizą, red. P. Dybel, Kraków: Universitas 2018.
Szmaglińska K., Kilka uwag o wpływie Schopenhauera na Freuda, „Folia Philosophica” 2009, nr 27.
Thomas RR., Dreams of Authority. Freud and the Fictions of the Unconscious, Ithaca: Cornell University Press 1990.
Tomkowski J., Mój pozytywizm, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN 1993.
Wiedemann A., Konceptualizm literacki Karola Irzykowskiego . Dziennik, wiersze, dramaty, „Pamiętnik Literacki” 1995, nr 4.
Winklowa B., Życie i twórczość, t. I, Kraków: Wydawnictwo Literackie 1987.
Information: Wielogłos, 2024, Issue 2 (60) 2024, pp. 43 - 68
Article type: Original article
Titles:
Adama Mickiewicz University in Poznań
Poland
Published at: 07.06.2024
Article status: Open
Licence: CC BY
Percentage share of authors:
Information about author:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 155
Number of downloads: 85