https://orcid.org/0000-0002-8337-3640
Marcin Jauksz – dr, literaturoznawca i filmoznawca. W 2010 roku obronił rozprawę doktorską Krytyka dziewiętnastowiecznego rozumu. Źródła i konteksty „Pałuby” Karola Irzykowskiego, nagrodzoną w Konkursie im. Konrada i Marty Górskich w 2011 roku i opublikowaną cztery lata później przez wydawnictwo Universitas (Kraków 2015). Interesuje się psychologizmem w prozie późnego wieku XIX i kształtującymi się wówczas zasadami kompozycji dzieła literackiego, adaptacjami dzieł romantycznych, realistycznych i modernistycznych oraz komiksowymi i filmowymi fabułami o dojrzewaniu na progu XXI stulecia. Stypendysta rządu francuskiego w latach 2008–2009 oraz programu Fulbright w latach 2018–2019, od 2022 roku – dyrektor artystyczny Ogólnopolskiego Festiwalu Filmów Satyrycznych „Pyszadło”. Publikował między innymi w „Wieku XIX”, „Porównaniach”, „Forum Poetyki” i „Polonistyce”.
Marcin Jauksz
Wielogłos, Issue 2 (60) 2024, 2024, pp. 43 - 68
https://doi.org/10.4467/2084395XWI.24.010.19756The purpose of the article is to trace “relationships with Pałuba” through Karol Irzykowski’s dreams, or rather: the connections between Pałuba and entries in the diary of the aspiring writer from the 1890s, in which self-analysis and reflections on his own work abound with reports of dreams about Zosia Piotrowska, a cousin with whom Irzykowski was in love. The parallel between dreams about love and dreams about creativity is strong, thanks to the neo-Romantic inclinations of the young Irzykowski. It is revealing of his strong rationalism that allows his unfinished project of “dream analysis” to be placed next to Freud’s as one of the key symptoms of modernist revaluation.